Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam - 75 năm xây dựng và phát triển

...Những ngày qua, nhân dân và MTTQ các cấp và hơn mười vạn khu dân cư trong cả nước đã tổ chức họp mặt, hội thảo, mít-tinh kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất Việt Nam (18-11-1930 - 18-11-2005). Các cuộc sinh hoạt đó đều đánh giá kết quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ở từng khu dân cư, từng cơ sở. Nhiều đồng chí lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể... ở cả trung ương và các địa phương đã về sinh hoạt "Ngày hội truyền thống Ðại đoàn kết toàn dân" với nhân dân ở khu dân cư nơi gia đình mình sinh sống. Những hoạt động đó đã thật sự động viên được nhân dân...

Thay mặt Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, tôi xin kính chúc sức khỏe vànhiệt liệt chào mừng đồng chí Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh, các đồng chí lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Mặt trận; các bậc lão thành cách mạng, các vị khách quốc tế và toàn thể các cụ, các vị, các đồng chí,... đã đến dự lễ kỷ niệm trọng thể 75 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam hôm nay.

Ðoàn kết, yêu nước là truyền thống cực kỳ quý báu của dân tộc ta trong suốt quá trình hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước.

Kế thừa và phát huy truyền thống đó, kết hợp nhuần nhuyễn quan điểm "dân là gốc", "cách mạng là sự nghiệp của quần chúng", 75 năm trước đây, gần 10 tháng sau khi Ðảng Cộng sản Ðông Dương được thành lập, ngày 18-11-1930, Hội Phản đế đồng minh - hình thức tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam ở nước ta ra đời do Ðảng Cộng sản Việt Nam và lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khởi xướng và lãnh đạo, đã đánh dấu sự phát triển về chất phong trào đoàn kết yêu nước của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp đô hộ và bè lũ tay sai.

Kế tục sự nghiệp cách mạng của Hội Phản đế đồng minh (1930-1936) và của Mặt trận Dân chủ Ðông dương (1936-1939), Mặt trận phản đế (1939 - 1941), Mặt trận Việt Minh (1941) đã tập hợp các tầng lớp nhân dân, các đảng phái yêu nước và các tổ chức cứu quốc, đoàn kết, động viên toàn dân vùng lên giành chính quyền, đưa Cách mạng Tháng Tám đến thắng lợi, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.          

Ðoàn kết trong Mặt trận Liên Việt, nhân dân và quân đội ta với sức mạnh vô địch, đã làm nên chiến thắng Ðiện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", đưa cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược đến thắng lợi, giải phóng một nửa đất nước, xây dựng và bảo vệ miền bắc XHCN, làm hậu phương vững chắc cho tiền tuyến lớn miền nam chống đế quốc Mỹ xâm lược.

Ðoàn kết trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam Việt Nam và Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam, nhân dân và quân đội ta đã làm tròn sứ mệnh lịch sử vẻ vang của mình là "đánh cho Mỹ cút, đánh cho nguỵ nhào", bằng cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, đã giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước, hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân, đưa cả nước tiến lên CNXH.

Kế tục vai trò lịch sử vẻ vang của các hình thức tổ chức Mặt trận Dân tộc thống nhất trước đây, bước vào thời kỳ "cả nước cùng tiến lên chủ nghĩa xã hội", nhất là qua 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới, MTTQ Việt Nam với vị trí là một bộ phận của hệ thống chính trị nước Cộng hòa XHCN Việt Nam do Ðảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân (là  tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị-xã hội, các tổ chức xã hội, các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, các tầng lớp, các dân tộc, các tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài) đã tập hợp, mở rộng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn  dân tộc, đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp chấn hưng đất nước.

Ðược tư tưởng Hồ Chí Minh dẫn đường, vận dụng sáng tạo những quan điểm chỉ đạo của Ðảng Cộng sản Việt Nam, được cụ thể hóa bằng Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. MTTQ Việt Nam ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình trước nhân dân, trước lịch sử, đã tận dụng thời cơ, phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, thực hiện thắng lợi các chương trình hành động do các Ðại hội MTTQ đề ra và đã đạt được những kết quả ngày càng to lớn trong việc tập hợp các tầng lớp nhân dân vào các hình thức tổ chức đa dạng, phù hợp với sự phát triển của thực tiễn đất nước. MTTQ các cấp đã ra sức động viên nhân dân hưởng ứng các phong trào thi đua, các cuộc vận động. Thông qua các phong trào, các cuộc vận động, nhất là hai cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" và cuộc vận động "Ngày vì người nghèo" do Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam phát động,  các nguồn lực trong dân ngày càng được phát huy. Trên cơ sở giúp nhau phát triển sản xuất, kinh doanh gắn với chính sách hỗ trợ của Nhà nước, số hộ giàu và khá tăng nhanh, số hộ nghèo giảm đi rõ rệt: từ 2,8 triệu hộ năm 2001 đến cuối năm 2004 còn 1,4 triệu hộ, đã xóa về cơ bản những hộ thiếu đói kinh niên. Hơn 8 triệu người được  hưởng chính sách ưu đãi có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình ở từng cộng đồng dân cư; đã sửa chữa và làm mới 315 nghìn ngôi nhà đại đoàn kết cho người nghèo. Ðã có 14 tỉnh, 226 huyện, 4.013 xã, phường, thị trấn được cấp bằng công nhận xóa xong nhà dột nát cho người nghèo, v.v... Những việc làm cụ thể đó đã góp phần quan trọng vào việc giáo dục, phát huy truyền thống đoàn kết, thương yêu, đùm bọc lẫn nhau của dân tộc ta, góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, góp phần đẩy mạnh CNH, HÐH đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đã tích cực tham gia đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị; phát huy dân chủ, tham gia xây dựng Ðảng, Nhà nước, tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa Ðảng, Nhà nước và nhân dân; tăng cường và tiếp tục mở rộng công tác đối ngoại nhân dân, v.v...

Những kết quả và tiến bộ nêu trên đã góp phần quan trọng vào việc củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng thêm sự đồng thuận xã hội, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, phát huy mọi nguồn lực, đưa đất nước vượt qua một giai đoạn thử thách, gay go, ra khỏi khủng hoảng kinh tế-xã hội; kinh tế tăng trưởng khá nhanh; CNH, HÐH đất nước được đẩy mạnh; hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được tăng cường và củng cố; nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân được giữ vững; quan hệ đối ngoại được mở rộng; vị thế nước ta trên thế giới không ngừng được nâng cao.

Lịch sử vẻ vang của Mặt trận Dân tộc thống nhất 75 năm qua cho phép chúng ta khẳng định:

Trải qua ba phần tư thế kỷ đấu tranh cách mạng dưới sự lãnh đạo của Ðảng, với những tên gọi, cách tổ chức và Cương lĩnh chính trị khác nhau, Mặt trận Dân tộc thống nhất đã không ngừng được củng cố và phát triển. Bằng những Cương lĩnh, chính sách và khẩu hiệu chính trị đúng đắn, bằng những Chương trình hành động thiết thực cụ thể, Mặt trận ngày càng tập hợp được đông đảo các tầng lớp nhân dân và nhân lên gấp bội tinh thần yêu nước của dân tộc, tiến hành đấu tranh không khoan nhượng với kẻ thù, đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.  

Mặt trận Dân tộc thống nhất luôn luôn là một trong những nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng nước ta, là điều kiện tiên quyết giúp nhân dân ta chuyển hóa sức mạnh tinh thần đại đoàn kết dân tộc thành sức mạnh vật chất to lớn, là một công cụ sắc bén để nhân dân ta phát huy sức mạnh tổng hợp vĩ đại của mình trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong niềm tự hào, phấn khởi kỷ niệm 75 năm  xây dựng và phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc và Mặt trận Dân tộc thống nhất hôm nay, chúng ta tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ và biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại và kính yêu của dân tộc Việt Nam. Người đã kế thừa và phát huy truyền thống đại đoàn kết, nguồn sức mạnh vô địch của dân tộc ta. Hồ Chí Minh là nhà tư tưởng lớn, nhà chiến lược thiên tài, nhà tổ chức vĩ đại và là linh hồn của Mặt trận Dân tộc thống nhất. Người đã chỉ đường và dẫn dắt nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác, tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn cho cuộc đấu tranh vì độc lập, thống nhất Tổ quốc, vì tự do, hạnh phúc của nhân dân. Biết ơn Người, chúng ta nguyện tiếp tục giương cao ngọn cờ đại đoàn kết dân tộc mà Người trao lại, thực hiện Di chúc thiêng liêng của Người, học tập tư tưởng của Người, đi theo con đường mà Người đã chỉ ra, nỗ lực phấn đấu hoàn thành sự nghiệp vẻ vang và cao cả mà Người truyền lại, biến mong ước thiêng liêng của Người và của cả dân tộc ta thành hiện thực.

Chúng ta tưởng nhớ với lòng biết ơn sâu sắc các vị Chủ tịch Mặt trận đã quá cố: Huỳnh Thúc Kháng, Tôn Ðức Thắng, Hoàng Quốc Việt, Huỳnh Tấn Phát, Nguyễn Hữu Thọ, Lê Quang Ðạo và các vị lãnh đạo các tổ chức yêu nước khác... đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc và xây dựng Mặt trận Dân tộc thống nhất.

Chúng ta biết ơn các anh hùng, liệt sĩ đã dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh; biết ơn các lão thành cách mạng, các nhân sĩ, trí thức, các chức sắc tôn giáo, những người tiêu biểu trong các dân tộc anh em ở trong nước và đồng bào yêu nước sống xa Tổ quốc... đã cống hiến sức lực, tài năng cho đất nước, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam yêu quý.

 Những năm tới là thời kỳ có ý nghĩa rất quan trọng đối với nhân dân ta trong việc thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2001 - 2010 nhằm "Ðưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại..." (Văn kiện Ðại hội IX của Ðảng, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, trang 89).

 Nhân dân ta thực hiện những nhiệm vụ trọng đại đó trong bối cảnh thế và lực của nước ta đã lớn mạnh hơn trước rất nhiều: kinh tế phát triển; chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng-an ninh và trật tự an toàn xã hội được giữ vững; khối đại đoàn kết toàn dân tộc được tăng cường; lòng tin của tuyệt đại bộ phận nhân dân đối với công cuộc đổi mới, đối với sự lãnh đạo của Ðảng, sự quản lý của Nhà nước được củng cố; hoạt động đối ngoại được mở rộng, môi trường quốc tế có những thuận lợi mới.

Song cũng phải thấy rằng nước ta vẫn là một nước nghèo; trình độ khoa học-công nghệ và dân trí nhiều vùng còn thấp; tiềm năng to lớn về tài nguyên, lao động và nguồn vốn nhàn rỗi trong dân chưa được khai thác; nhiều người đến tuổi lao động vẫn chưa có việc làm. Nhân dân ta phải đương đầu với những thách thức không nhỏ trong quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, phải đấu tranh với các thế lực thù địch luôn tìm cách thực hiện âm mưu "diễn biến hòa bình" kết hợp với bạo loạn lật đổ nhằm chống lại công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của dân tộc ta.

Xuất phát từ tình hình nêu trên, Ðại hội VI MTTQ Việt Nam chủ trương: "đoàn kết rộng rãi, đoàn kết chân thành mọi thành viên trong xã hội có thể đoàn kết được, không phân biệt đối xử về quá khứ, thành phần giai cấp, dân tộc, tôn giáo và ý thức hệ ở trong nước hay ở nước ngoài, đoàn kết trên cơ sở mục tiêu chung là : giữ vững độc lập, thống nhất, vì "dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh"; đoàn kết giữa nhân dân ta với nhân dân các nước trên thế giới, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trở thành động lực chủ yếu để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc".

 Ðể biến chủ trương trên thành hiện thực, MTTQ Việt Nam cần nỗ lực, làm tốt những việc sau:

1- Khuyến khích, tạo điều kiện và vận động mọi người ai cũng hăng hái thi đua lao động, sản xuất, kinh doanh góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kế hoạch kinh tế-xã hội 2006-2010 để sớm đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển, thực hiện thành công CNH, HÐH đất nước". Ðể ai cũng có cơ hội lập thân, lập nghiệp theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "người nghèo thì đủ ăn, người đủ ăn thì khá và giàu, người khá và giàu thì giàu thêm"; động viên các tầng lớp nhân dân, các thành phần kinh tế, đồng tâm hiệp lực đóng góp trí tuệ, tài năng, công sức để xây dựng và phát triển đất nước, giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

2- Chủ động và tích cực góp sức với Nhà nước sớm thể chế hóa các định hướng của Ðảng thành chính sách đối với các giai cấp và tầng lớp, bảo đảm bình đẳng và công bằng xã hội; mở rộng quyền dân chủ và giám sát, đi liền với  tăng cường trật tự, kỷ cương, vận động nhân dân sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật; bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các tầng lớp nhân dân. Chủ động đề xuất và tham gia giải quyết có hiệu quả những vấn đề bức xúc trong cuộc sống của dân, kiên quyết chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí... và giải quyết kịp thời những mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân ngay từ cơ sở, từ cộng đồng dân cư, từ các vùng miền quan trọng của đất nước.

Thực hiện tốt hơn nữa việc vận động, đoàn kết rộng rãi cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; tạo điều kiện, giúp đỡ mọi người hiểu được tình hình trong nước; động viên mọi người hướng về Tổ quốc, tùy theo sức mình mà góp phần xây dựng quê hương, đất nước.

3- Tổ chức, động viên nhân dân tích cực tham gia xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, Nhà nước của dân, do dân và vì dân trong sạch, vững mạnh,  trong đó bộ máy tinh gọn; đội ngũ công chức cần, kiệm, liêm chính, thật sự là công bộc của dân, cùng hệ thống chính sách, pháp luật hợp lòng dân, áp dụng các cơ chế, biện pháp có hiệu quả để ngăn chặn và xử lý cán bộ, công chức lợi dụng chức quyền để nhũng nhiễu, gây phiền hà cho nhân dân. Kiên quyết đấu tranh và kiến nghị đưa ra khỏi bộ máy công quyền những cán bộ, công chức thoái hóa, biến chất, tham nhũng, sách nhiễu, làm cho nhân dân căm ghét, thay thế kịp thời những người không đáp ứng yêu cầu công việc. Tích cực tham gia xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, trước mắt thực hiện thật tốt việc tham gia góp ý kiến vào văn kiện và nhân sự Ðại hội Ðảng các cấp và Ðại hội X của Ðảng, nhằm góp phần vào sự thành công tốt đẹp của Ðại hội Ðảng.

4- Tiếp tục đổi mới công tác tổ chức và phương thức hoạt động của MTTQ các cấp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ CNH, HÐH. Tiếp tục cùng Nhà nước xây dựng và thực hiện những cơ chế phối hợp và chính sách bảo đảm những điều kiện cần thiết để hệ thống Mặt trận hoàn thành những nhiệm vụ được quy định trong Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; tiếp tục hướng mạnh mọi hoạt động của Mặt trận về cơ sở, khu dân cư, xây dựng cộng đồng dân cư tự quản ngày càng vững mạnh.

 5- Mở rộng hoạt động đối ngoại của Mặt trận nhằm tăng cường quan hệ song phương và đa phương với các tổ chức nhân dân các nước, nâng cao hiệu quả hợp tác với các tổ chức phi chính phủ quốc gia và quốc tế nhằm tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới với công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

Trong cơ chế "Ðảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ", muốn tăng cường và đổi mới hoạt động của Mặt trận thì một trong những điều kiện tiên quyết là Ðảng đổi mới sự lãnh đạo của mình đối với công tác Mặt trận; đảng viên phải tiên phong và gương mẫu thực hiện những nhiệm vụ mà Mặt trận đề ra như Cương lĩnh của Ðảng đã ghi rõ "trong Mặt trận, Ðảng Cộng sản Việt Nam vừa là thành viên vừa là người lãnh đạo". Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhắc nhở: "Ðảng không thể đòi hỏi Mặt trận thừa nhận quyền lãnh đạo của mình, mà phải tỏ ra là một bộ phận trung thành nhất, hoạt động nhất và chân thực nhất. Chỉ trong đấu tranh và công tác hằng ngày, khi quần chúng rộng rãi thừa nhận chính sách đúng đắn và năng lực lãnh đạo của Ðảng, thì Ðảng mới giành được địa vị lãnh đạo". (Hồ Chí Minh - "Về Mặt trận Dân tộc thống nhất", NXB Sự Thật. Hà Nội 1972, trang 16).

 Nhân dịp Ðảng Cộng sản Việt Nam tiến hành đại hội các cấp, MTTQ Việt Nam  mong muốn rằng tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm  của Ðảng "về đại đoàn kết dân tộc và Mặt trận Dân tộc thống nhất", về "người đảng viên phải là người lãnh đạo, và là người đầy tớ trung thành của nhân dân". Những tư tưởng, những quan điểm lớn đó của Người phải được quán triệt sâu sắc trong toàn thể cán bộ, đảng viên, trong Nghị quyết của Ðại hội Ðảng.

MTTQ Việt Nam mong muốn Nhà nước phối hợp chặt chẽ hơn và bảo đảm những điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động của Mặt trận các cấp.

Thực tiễn lịch sử của Ðảng ta và dân tộc ta trong 75 năm qua đã khẳng định vị trí, vai trò quan trọng và những thành tích to lớn của Mặt trận Dân tộc thống nhất, đồng thời cũng đang đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi Mặt trận phải tiếp tục đổi mới công tác tổ chức và phương thức hoạt động cho ngang tầm chức năng, nhiệm vụ nặng nề mà Ðảng, Nhà nước và nhân dân đòi hỏi.

Cách mạng càng tiến lên thì Mặt trận Dân tộc thống nhất càng phải được mở rộng là một quy luật phát triển. Vì vậy, phải không ngừng chăm lo xây dựng sự đoàn kết nhất trí trong các thành viên của  Mặt trận Dân tộc thống nhất về chính trị, tư tưởng và tổ chức, trên cơ sở kết hợp lý luận với thực tiễn, truyền thống với hiện tại, xây dựng sự đồng thuận xã hội. Nội dung đoàn kết không phải là một đại lượng bất biến mà đòi hỏi phải được bổ sung, hoàn chỉnh và đổi mới. Ngoài việc định ra mục tiêu và nội dung đoàn kết, cần phải có những chính sách và biện pháp bảo đảm công bằng và bình đẳng xã hội, chăm lo lợi ích thiết thực, chính đáng, hợp pháp của các giai cấp, các tầng lớp nhân dân, kết hợp hài hoà lợi ích cá nhân, tập thể và lợi ích toàn xã hội trên cơ sở nguyên tắc lợi ích giai cấp phải phục tùng lợi ích dân tộc. Lợi ích của Tổ quốc và dân tộc là lợi ích tối cao.

Ðoàn kết trong Mặt trận là đoàn kết lâu dài, đoàn kết chân thành, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Quá trình xây dựng khối đại đoàn kết là quá trình đấu tranh chống những nhận thức sai trái, lệch lạc như thái độ định kiến, hẹp hòi; đồng thời chống khuynh hướng đoàn kết một chiều, đoàn kết vô nguyên tắc. Bằng vũ khí tự phê bình và phê bình, đồng thời biết dùng lực lượng tiên tiến để lôi cuốn, thuyết phục bộ phận chậm tiến là biện pháp cơ bản để xây dựng sự đoàn kết trong hàng ngũ Mặt trận.

Không ngừng chăm lo công tác dân vận, xây dựng và phát triển Mặt trận Dân tộc thống nhất về tư tưởng, chính trị và tổ chức thực chất là giữ vững nguyên tắc Ðảng lãnh đạo đồng thời với việc phát huy dân chủ, phát huy quyền làm chủ của nhân dân và tăng cường sức mạnh của khối liên minh công nhân - nông dân - trí thức là điều kiện tiên quyết để mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy, quá trình xây dựng và phát triển Mặt trận Dân tộc thống nhất phải chống khuynh hướng muốn thoát ly sự lãnh đạo của Ðảng, hạ thấp vai trò liên minh công-nông-trí nhưng đồng thời cũng phải đấu tranh, khắc phục khuynh hướng giáo điều hẹp hòi. Thực tiễn cho thấy những nhận thức giáo điều, máy móc, quá đề cao hoặc hạ thấp nhân tố dân tộc hoặc giai cấp đều làm suy giảm sức sống vốn có của Mặt trận và hạn chế những khả năng đoàn kết và điều kiện để tập hợp lực lượng cách mạng đông đảo dưới sự lãnh đạo của Ðảng.

 Những bài học rút ra từ lịch sử xây dựng và phát triển Mặt trận Dân tộc thống nhất  đến nay vẫn giữ nguyên giá trị trong việc vận dụng và giải quyết những vấn đề đang đặt ra nhằm phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao vai trò của MTTQ Việt Nam, đẩy mạnh CNH, HÐH vì "dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh". Hệ thống những quan điểm về đại đoàn kết dân tộc và Mặt trận Dân tộc thống nhất đã được Ðại hội IX của Ðảng đề ra và được cụ thể hóa bằng các Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy BCH Trung ương Ðảng khóa IX, là những định hướng chủ yếu cho mọi hoạt động của Mặt trận trong giai đoạn hiện nay. Yếu tố quyết định lúc này là MTTQ Việt Nam phải tiếp tục tự đổi mới, tự vươn lên để khẳng định mình trong cuộc sống. Lời nói phải đi đôi với việc làm, đó là cơ sở cực kỳ quan trọng để biến những chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước và ước nguyện của nhân dân thành hiện thực trong cuộc sống.

Chân lý mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tổng kết: "Ðoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; Thành công, thành công, đại thành công" mãi mãi là ngọn đuốc soi đường trong tiến trình đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đã và đang là ý chí, là khẩu hiệu hành động của mọi công dân Việt Nam yêu nước.