Đây là khẳng định của ông Nguyễn Văn Bảy- Phó phòng dự báo ngắn hạn, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn T.Ư về hiện tượng lốc xoáy gây thiệt hại về người và tài sản của người dân ở các xã Đại Hồng, Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam ngày 14-4 vừa qua.
Ông Bảy cho biết: Ở Việt Nam, lốc xoáy thường xảy ra vào khoảng tháng 3, 4, 5, bởi đây là thời điểm giao mùa. Hiện tượng giông, tố lốc có thể xảy ra ở bất cứ đâu, vì vào thời điểm giao mùa nhiệt độ giữa các địa phương mang tính bất đồng rất cao, thí dụ có thể vùng này 33-34 độ C, vùng kia chỉ có hơn 20 độ C. Sự khác biệt giữa các vùng mang tính địa phương cùng với hệ thống thời tiết mà nó có mây đối lưu phát triển do đó dễ gây ra lốc xoáy.
Hỏi: Trong lốc xoáy, yếu tố thời tiết nào đáng lo ngại nhất?
| Giông là hiện tượng khí tượng phức hợp gồm chớp kèm theo sấm/sét, thậm chí còn có thể có cả mưa, mưa đá, vòi rồng. Ở Việt Nam, giông xảy ra quanh năm, nhưng ở khu vực Bắc Bộ trong những tháng chính đông rất ít khi xảy ra giông. Về mùa hè giông xảy ra thường xuyên hơn. Trong các tháng 5, 6 và 7, ở Bắc Bộ giông thường xảy ra vào buổi chiều tối và được gọi là giông nhiệt. Đặc biệt ở các vùng núi những tháng nóng, ẩm giông có thể xảy ra nhiều hơn và thường kèm theo tố lốc, gió mạnh |
Ông Nguyễn Văn Bảy: Lốc xoáy có tốc độ gió giật rất cao, có thể tốc độ của nó các thiết bị đo không đo được. Nó không giống cơn bão có quy mô lớn, nó chỉ có quy mô nhỏ, tuy nhiên gió giật rất mạnh và đây là yếu tố nguy hiểm nhất khi xảy ra lốc xoáy.
Về mặt lý thuyết trong cơn giông, cơn lốc, có gió giật mạnh có thể lên cấp 12 (cơn giông vừa xảy ra ở Quảng Nam gió giật cấp 8, cấp 9). Tuy nhiên, trước đây cũng đã có hiện tượng thời tiết này xảy ra tại Quảng Ninh với sức gió giật mạnh cấp 16.
Khi lốc xảy ra, nguy hiểm nhất là gió giật, bên cạnh đó, trong lốc xoáy thường kèm theo mưa, mưa đá. Do đó, với hệ thống xoáy lốc có tính chất liên hoàn và gây ra mưa lớn trong thời gian ngắn thì có thể xảy ra lũ quét. Tuy nhiên, có rất ít trường hợp như vậy xảy ra.
Hỏi: Vậy với hiện tượng này chúng ta có thể dự báo trước được không?
Ông Nguyễn Văn Bảy: Về hiện tượng này, hiện nay ở Việt Nam và cả ở các nước trên thế giới cũng không thể dự báo trước được. Ngay cả ở Mỹ, nước hay có hiện tượng vòi rồng kéo dài trong vài tiếng thì cơ quan khí tượng cũng chỉ có thể dự báo rất chung chung và đưa ra các cảnh báo. Còn việc dự báo chi tiết vào ngày giờ cụ thể và địa điểm chính xác vòi rồng xảy ra ở đâu thì chưa thể dự báo được.
Hơn nữa hiện tượng thời tiết này xảy ra chỉ có tính chất thời điểm nên rất khó dự báo trước. Nếu muốn dự báo phải có sự theo dõi liên tục và có hệ thống ra-đa hoạt động thường xuyên ở ngay tại vùng đó thì mới có thể phát hiện được. Do đó ở cả các nước tiên tiến cũng khó thể có thể dự báo được hiện tượng này, còn ở Việt Nam hiện nay thì chưa thể dự báo được.
Hỏi: Về hiện tượng thời tiết này, ông có cảnh báo gì cho người dân?
Ông Nguyễn Văn Bảy: Thực tế hiện tượng lốc xoáy không phải lúc nào cũng xảy ra, trong các bản tin dự báo thời tiết, chúng tôi thường dự báo có mưa rào rải rác và có nơi có giông, như vậy trong giông hàm ý có lốc, do vậy người dân cần chú ý theo dõi các bản tin thời tiết và chủ động đề phòng khi nhận được cảnh báo của cơ quan dự báo khí tượng.
