Chị P.T.N (38 tuổi, Bình Dương) phát hiện khối u Sarcoma (u ác tính phần mềm của da) trên đầu vào năm 2004. Chị được phẫu thuật, xạ trị, hóa trị và điều trị đáp ứng, tuy nhiên vẫn còn để một phần khuyết da. Năm 2009, chị N. đến một bệnh viện lớn để xoay vạt da cuống liền, che phần khuyết.
Sau đó, đúng vào thời điểm dịch Covid-19 căng thẳng, khối u tái phát và phát triển ngày càng tăng nhanh, nặng nề. Người bệnh không đi khám được. Hết dịch, bệnh nhân qua Singapore điều trị, sau đó về nước tiếp tục điều trị đông y, tây y nhưng không đáp ứng. Khối u lớn nhanh, xuất huyết, hoại tử trên bề mặt da, gây hủy xương sọ.
Cuối tháng 5/2023, chị P.T.N (38 tuổi, Bình Dương) trùm khăn kín đầu đến bệnh viện khám vì có khối u quá lớn.
Tiếp nhận bệnh nhân, Thầy thuốc ưu tú, thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa II Chu Tấn Sĩ, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh thấy khối u khổng lồ căng bóng, nhiều mạch máu, các bác sĩ có cảm giác khối u sắp vỡ. Hình thù khối u mọc ra trên đầu trông giống như một quả hồ lô rất lớn (đường kính khoảng 12 cm). Trên bề mặt khối u có những vết của xuất huyết hoại tử nhiều lần.
Kết quả chụp MRI cho thấy khối u còn ăn lan xuyên qua xương sọ xuống tới màng não, gây hủy xương sọ. Để phẫu thuật ca bệnh, các bác sĩ Khoa Ngoại thần kinh và Đơn vị Vi phẫu tạo hình thẩm mỹ đã hội chẩn và mổ phối hợp liên chuyên khoa.
Lúc này, các bác sĩ đối mặt với thách thức là sau khi mổ u, làm sao để che vùng xương sọ bị hủy và khuyết da. Nếu để vết thương hở, nguy cơ nhiễm trùng não và màng não, bệnh nhân tử vong nhanh hơn. Phương án được các bác sĩ đưa ra là phẫu thuật cắt trọn u, tạo hình hộp sọ đã bị hủy hoại và ghép da có cuống thẩm mỹ.
Đầu tiên, các bác sĩ Khoa Ngoại Thần kinh tiến hành cắt trọn khối u, phần da đầu ở phía dưới tổn thương bị khuyết rộng 15x15 cm. Phần u xâm lấn não cũng đồng thời được lấy hết bằng các thiết bị hiện đại và tái tạo xương sọ bằng miếng lưới titanium tinh xảo. Ca mổ kéo dài 120 phút.
 |
Bệnh nhân hồi phục sau phẫu thuật. |
Sau đó, ê-kíp mất hơn 6 giờ mổ ghép vạt da vi phẫu tạo hình thẩm mỹ, lấy từ vạt da có cuống mạch ở đùi để đắp vào chỗ khuyết da và xương sọ, nối nhánh nuôi với bó mạch thái dương nông để lấy máu cung cấp cho vạt da.
Tiến sĩ, bác sĩ Chế Đình Nghĩa, Trưởng Đơn vị Vi phẫu tạo hình thẩm mỹ, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, việc ghép da này không giống như một ghép da thông thường (chỉ lấy da đắp lên vùng da đã khuyết là xong).
"Chúng tôi phải lấy cả da lẫn mạch máu nuôi da, với mạch máu khá nhỏ, đồng thời nối lại động, tĩnh mạch để bơm máu lên nuôi vạt da, dẫn lưu máu về giúp vạt da sống được, đủ khả năng che phủ khuyết hổng lớn của tổn thương", bác sĩ Nghĩa cho hay.
Trong 72 giờ đầu sau phẫu thuật, các bác sĩ phải theo dõi liên tục vùng da ghép có bị tắc mạch hay không. Cứ 15-20 phút, bác sĩ, điều dưỡng theo dõi mạch vùng da ghép có đập không, máu nuôi có ổn định không, da có được nuôi tốt không và sau đó tiếp tục theo dõi đến 7 ngày để đánh giá chắc chắn vùng da đã sống.
“Nếu vạt da đó bị khuyết, máu nuôi không đủ cấp, không thể sống được sẽ phải xử lý, ghép da tạo hình lại, tỷ lệ thành công thấp hơn, rủi ro cao hơn. Khi ghép lại diện tích da như vậy sẽ làm mất cả vùng cho lẫn vùng nhận, để lại di chứng, hậu quả rất nặng nề cho người bệnh”, bác sĩ Nghĩa cho biết.
Sau 4 ngày phẫu thuật, ghép da, người bệnh đã tỉnh táo, đi lại tiếp xúc tốt, vết mổ ổn định, khô, sạch cả vùng cho lẫn vùng nhận. Người bệnh sẽ tái khám để được hóa trị theo chỉ định, vì đây là loại u ác tính đã có kết quả giải phẫu bệnh trước đó.
