Sinh ra trong một gia đình cả 3 anh chị em đều bị căn bệnh nan y với các khối u khắp cơ thể, nhưng chị P. (40 tuổi, Thái Bình) là người chịu nhiều đau đớn nhất với khối u trên mặt.
Do hoàn cảnh quá khó khăn không có điều kiện đi chữa bệnh nên khối u trên mặt ngày càng phát triển. Mũi và môi trên phì đại hơn 10 lần. Quá nửa mặt phát triển thành một khối u to như phần đầu còn lại.
Toàn bộ nhãn cầu, ổ mắt của chị P. bị đẩy lồi rơi hẳn ra ngoài cùng các mạch máu tăng sinh như mắt rồng lửa. Cho đến ngày khối u to nhanh, sưng đau, căng tức tưởng như sắp vỡ, ba chị em mới quyết tâm đưa em út đi chữa bệnh.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt-Tạo hình-Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, qua thăm khám, chụp chiếu các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị bệnh u xơ thần kinh khổng lồ vùng đầu mặt trái.
"Khối u bẩm sinh ngoài việc phát triển rầm rộ ra bên ngoài còn làm tiêu cả 1 phần lớn xương cánh bướm của hộp sọ và ổ mắt. Một phần lớn khối u từ não phát triển ra ngoài làm cho nhãn cầu rơi ra khỏi ổ mắt, khối u thông thương trực tiếp với não bộ.
Chưa kể do đặc thù của loại u khổng lồ này, u được cấp máu bằng một loạt hệ thống mạch máu chằng chịt trong và ngoài sọ làm cho khối u lúc nào cũng đập theo nhịp mạch và luôn nóng hơn các vùng khác trên cơ thể 1 đến 2 độ C làm cho khả năng điều trị rất khó khăn", bác sĩ Hà cho hay.
Theo bác sĩ Hà, việc phẫu thuật cho bệnh nhân có thể tiềm ẩn nguy cơ chảy máu khiến bệnh nhân tử vong ngay trong mổ hoặc bệnh nhân có thể gặp tình trạng viêm màng não hay rò dịch não tủy nhiễm trùng nặng sau mổ.
Các bác sĩ chuyên khoa tạo hình hàm mặt đã tiến hành hội chẩn liên chuyên khoa toàn bệnh viện với các chuyên gia phẫu thuật thần kinh, chẩn đoán hình ảnh, gây mê hồi sức, ngân hàng máu.... Phương án phẫu thuật đã được các chuyên gia bàn bạc kỹ càng, tỉ mỉ.
Khối u khổng lồ. |
Bác sĩ Hà cho hay, việc điều trị phẫu thuật cho bệnh nhân có thể sẽ phải tiến hành theo từng giai đoạn để bảo đảm tối đa sự an toàn tính mạng cho người bệnh.
Trong lần mổ đầu tiên, các bác sĩ tạo hình hàm mặt sẽ phải tính toán để có thể cắt được 70-80% khối u mà không để mất máu quá nhiều. Tiếp theo, các bác sĩ phẫu thuật thần kinh sẽ phải bóc tách khối u ra khỏi tổ chức não bộ, đặt các tấm meche nhân tạo để hạn chế tổ chức não không phát triển ra ngoài khối u. Sau đó, các bác sĩ sẽ tìm cách cầm máu và đóng kín khâu tạo hình lại được tổn thương.
Ca mổ kéo dài hơn 8 tiếng đồng hồ. Để giảm nguy cơ mất máu ồ ạt, các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh đã phải tiến hành can thiệp nút chọn lọc các nhánh mạch cấp máu cho u trước mổ.
Tuy nhiên, do không thể được phép nút động mạch cảnh trong là động mạch cấp máu cho não bộ, nên trong khi mổ, mỗi lần rạch da, máu từ phía dưới cứ trào ra như suối, các bác sĩ đã phải rất vất vả để cầm máu từng centimet một.
Để bảo đảm an toàn cho ca mổ, các bác sĩ Trung tâm Gây mê hồi sức đã phải sử dụng các hệ thống máy móc tối tân từ khâu đặt nội khí quản cực khó đến theo dõi hồi sức trong và sau mổ.
Tiến sĩ, bác sĩ Đào Văn Giang, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt-Tạo hình-Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức - thành viên của kíp mổ cho biết: Sau hơn 2 tuần theo dõi chăm sóc hậu phẫu tích cực tại khoa Phẫu thuật Hàm mặt-Tạo hình-Thẩm mỹ, chị P. đã có thể tự ăn uống qua miệng, tự ngồi dậy, đi lại nhẹ nhàng.
"Phần lớn khối u đã được cắt bỏ, chị như trút bỏ được cả 1 gánh nặng trên mặt để tìm về cuộc sống thường ngày. Vết thương đang được chăm sóc thay băng chờ hồi phục trước khi có thể tiến hành phẫu thuật tiếp phần môi mũi còn lại", bác sĩ Giang cho biết.
Theo Phó Giáo sư Nguyễn Hồng Hà, bệnh u xơ thần kinh là bệnh do đột biến, biến đổi cấu trúc gene trên nhiễm sắc thể số 17. Sự biển đổi này ảnh hưởng đến gene quy định về xơ sợi thần kinh làm phát triển khối u không kiểm soát được theo chiều hướng lành tính hoặc cả ác tính.
U phát triển nhiều dạng trên cơ thể. Từ các bệnh nhân có hàng trăm khối u như mụn thịt khắp người, đến những khối u khổng lồ như tay gấu, chân voi, gáy bờm ngựa, lưng mai rùa khổng lồ.
Ngoài ca u xơ thần kinh to nhất 45kg được các bác sĩ Việt Nam thực hiện cho bệnh nhân Nguyễn Văn S. (Nghệ An), ca bệnh này cũng là một trong những khối u xơ thần kinh đầu mặt cổ lớn nhất từ trước đến nay.
Bác sĩ Hồng Hà khuyến cáo, các bệnh nhân không may mắc bệnh cần đi khám sớm thì phẫu thuật sẽ đơn giản và ít nguy hiểm hơn khi đến muộn. Nếu không được chữa sớm các khối u to có thể vỡ ở nhà gây tử vong hoặc một số u có thể chuyển thành ác tính khi đó sẽ rất khó chữa trị.