Dựa trên những kết quả khai quật khảo cổ tại Hoàng thành Thăng Long, các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu kinh thành (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã phục dựng lại bằng hình ảnh và mô hình điện Kính Thiên thời Lê sơ. Kể từ ngày thứ 4 tới (29/11), lần đầu tiên những hình ảnh và mô hình phục dựng này sẽ được giới thiệu tới công chúng tại Bảo tàng Hà Nội, góp phần đem đến cái nhìn tương đối đầy đủ về cung điện quan trọng nhất trong Hoàng thành.
Chiều 27/11, trong buổi chia sẻ thông tin trước triển lãm, PGS,TS Bùi Minh Trí, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh thành cho biết, trưng bày này là kết quả nghiên cứu phục dựng hình thái kiến trúc điện Kính Thiên; quảng bá những thành tựu nghiên cứu khoa học xã hội và đóng góp xã hội của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trong nghiên cứu khoa học Khu di tích Hoàng thành Thăng Long sau hơn 20 năm, góp phần quảng bá sâu rộng hơn giá trị nổi bật toàn cầu của Khu di sản Hoàng thành Thăng Long.
Đây cũng là chuỗi sự kiện chào mừng kỷ niệm 70 năm thành lập Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (2/12/1953-2/12/2023).
 |
Hình ảnh điện Kính Thiên phục dựng bằng công nghệ 3D. (Ảnh chụp từ clip của Viện Nghiên cứu kinh thành) |
Điện Kính Thiên là tòa điện thiết triều, nằm chính giữa trung tâm Cấm thành của Kinh đô Thăng Long thời Lê sơ. Đây là nơi diễn ra các nghi thức quan trọng nhất của quốc gia như: lễ Đăng cơ (Hoàng đế lên ngôi), lễ Đại triều và lễ đón tiếp sứ thần các nước của triều đình... Tòa điện này được Vua Lê Thái Tổ xây dựng năm 1428 và được sửa chữa, xây dựng lại vào các năm 1465, 1467. Triều Mạc (1527-1593) và triều Lê Trung hưng (1593-1789), điện Kính Thiên được tiếp tục sử dụng làm nơi thiết triều.
Trải qua hơn 388 năm tồn tại, năm 1816, Vua Gia Long đã cho xây dựng cung điện mới tại nền điện Kính Thiên để làm hành cung cho các vua nhà Nguyễn mỗi khi tuần du ra bắc. Năm 1886, sau khi Pháp chiếm Hà Nội, điện Long Thiên bị phá hủy để xây tòa nhà của quân đội Pháp. Dấu tích lưu lại những ký ức vàng son của điện Kính Thiên còn lại trên mặt đất ngày nay là thềm bậc đá chạm rồng, nay đã trở thành bảo vật quốc gia.
PGS,TS Bùi Minh Trí cũng cho biết, từ năm 2011 đến nay, đã có hàng chục cuộc khai quật khảo cổ diễn ra tại chung quanh điện Kính Thiên. Kết quả khai quật và nghiên cứu khảo cổ học có nhiều phát hiện mới và giá trị, cung cấp thêm nhiều tư liệu khoa học tin cậy cho việc nghiên cứu phục dựng hình thái kiến trúc cung điện thời Lê sơ, đặc biệt là tòa chính điện Kính Thiên trong Cấm thành Thăng Long.
Tư liệu tin cậy và xác thực của khảo cổ học chứng minh chắc chắn rằng, kiến trúc điện Kính Thiên thuộc loại kiến trúc đấu củng. Đây là chìa khóa quan trọng cho hành trình nghiên cứu giải mã bí ẩn về hình thái kiến trúc điện Kính Thiên.
Từ các cấu kiện gỗ, ngói, chân cột đá…, các nhà khoa học đã xác định được chiều dài, chiều rộng, hình thái kiến trúc, hình thức xây dựng, trang trí… của điện Kính Thiên.
Trên cơ sở các nguồn tư liệu tin cậy của khảo cổ học, đặc biệt là kết quả nghiên cứu so sánh với kiến trúc cung điện cổ ở Đông Á, nghiên cứu mặt bằng nền móng, bộ khung giá đỡ mái, hình thái bộ mái, các loại ngói lợp mái, các nhà khoa học Viện Nghiên cứu kinh thành đã giải mã và phục dựng 3D thành công hình thái kiến trúc điện Kính Thiên.
Những hình ảnh, mô hình phục dựng này sẽ được giới thiệu tới công chúng trong trưng bày “Giải mã bí ẩn kiến trúc điện Kính Thiên” tại Bảo tàng Hà Nội, do Viện Nghiên cứu kinh thành, Viện Hàn Lâm Khoa học xã hội Việt Nam, phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội-Bảo tàng Hà Nội thực hiện.
