Sự thay đổi này đã khiến mạng xã hội đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là Facebook đã phải đối mặt với sự sụt giảm về số lượng trạng thái được chia sẻ trên mạng. Theo một báo cáo mới đây của The Information thì số lượng trạng thái được 1,6 tỷ thành viên mạng xã hội Facebook cập nhật đã giảm 21%.
Ô cập nhật trạng thái (status box) được xem là một biểu tượng của kỷ nguyên thông tin, giai đoạn mà máy tính để bàn thống trị và sứ mệnh của doanh nghiệp là để tổ chức thế giới thông tin. Các biểu trưng của kỷ nguyên trải nghiệm không còn là ô trạng thái và được sinh ra từ điện thoại thông minh, từ các bộ cảm biến di động và kết nối tốc độ cao.
Sự sụt giảm của hộp trạng thái chỉ là một phần nhỏ của sự dịch chuyển từ kỷ nguyên số hóa sang kỷ nguyên trải nghiệm. Điều gì đã tạo ra động lực cho sự dịch chuyển này? Nói một cách ngắn gọn đó là sự thay đổi ngữ cảnh trong các tương tác trực tuyến của chúng ta, được hình thành bởi sự kết nối của các thiết bị.
Bạn chứ không phải hồ sơ của bạn
Để chỉ ra những thay đổi này, hãy nhìn vào Facebook và Snapchat.
Facebook là một hình thức thông tin tự nhiên của kỷ nguyên thông tin. Facebook cùng với các mạng xã hội khác trong kỷ nguyên này đã được xây dựng dựa trên nguyên tắc của kỷ nguyên máy tính để bàn là tích lũy thông tin.
Tích lũy biểu hiện trong hồ sơ số hóa khi nhận diện cá nhân là sự tổng hợp của tất cả thông tin mà bạn lưu trữ được như văn bản, ảnh, video hay trang web. Trong kỷ nguyên số hóa thì chúng ta sẽ hiện diện bản thân thông qua hồ sơ số hóa của mình.
Nhưng di động đã thay đổi cách chúng ta nhìn về nhận diện số hóa. Khi kết nối với một chiếc camera trong một khoảng khắc, quá trình tích lũy thông tin đã đưa chúng ta trở lại với quá trình liên tục trình diễn bản thân. Ảo hóa về cá nhân trở nên ít rõ ràng hơn. Bạn có thể thể hiện mọi thứ nhưng không hề tích lũy về nó. Snapchat đã thể hiện được sự một hiện thực trực quan mới.
Nhiều người nghĩ rằng Snapchat là nó thực sự bảo mật, nhưng thực tế sáng tạo của Snapchat là các bản tin phù du (tồn tại trong một thời gian nhất định) chứ không phải ở khả năng tự phá hủy của bản tin. Tính năng mới của Snapchat đã khiến chúng ta phải phá vỡ thói quen tích lũy mà chúng ta đã quá quen từ kỷ nguyên sử dụng máy tính để bàn. Từ đó hồ sơ đã không còn là trung tâm của mạng xã hội toàn cầu. Kỷ nguyên trải nghiệm không phải là hồ sơ của bạn. Đơn giản nó chính là bạn.
Trình diễn, không trình bày
Trung tâm ý tưởng của kỷ nguyên trải nghiệm chính là trình diễn, bạn sẽ cho người khác xem góc nhìn của bạn, và người khác cho bạn biết họ quan tâm đến điều gì. Bạn có thể nghe thấy người khác đang nghĩ gì, và đây luôn là câu chuyện xã hội như vốn dĩ của nó. Nhưng sự thay đổi ở đây là những câu chuyện mà bạn nói với người khác ngay khi nó bắt đầu cho đến khi kết thúc một cách trực quan, điều này đã làm cho mạng xã hội trở nên thực tế hơn bao giờ hết.
Trong kỷ nguyên thông tin, bắt đầu của truyền thông là thông tin. Ở trên Facebook là khi bạn gõ một trạng thái vào trong ô trạng thái, bổ sung các thông tin như vị trí và lựa chọn cấp bậc cảm xúc mà bạn cảm nhận. Cách tiếp cận thông tin đầu tiên này cũng thể hiện trong cơ chế phản hồi của Facebook - lựa chọn một trong sáu dòng phản hồi về trạng thái cảm nhận của bản thân đối với trạng thái.
Ngược lại, Snapchat luôn khởi đầu bằng camera. Phản hồi luôn được gửi một cách thụ động theo những gì mà bạn bè xem được từ hình ảnh của bạn. Trong kỷ nguyên trải nghiệm thì đầu vào chính là nghe nhìn và phản hồi được chi phối bằng sự tập trung.
Ngày nay, vòng phản hồi trong kết nối chia sẻ và chú ý được khởi đầu và kết thúc trên điện thoại thông minh thì trong tương lai, nó có thể khởi đầu từ kính thông minh và kết thúc trong kính thực tế ảo.
Ngăn xếp trải nghiệm
Những đầu tư hiện nay của Facebook là nhằm tạo ra xem video trực tiếp với camera 360 độ và thực tế ảo, và cùng với tất cả các sản phẩm khác vào trong một danh mục. Nhưng Facebook không phải là tập đoàn công nghệ duy nhất nhìn vào tương lai và tìm kiếm để làm sao các công nghệ của mình có thể bắt kịp sự thay đổi. Tới lúc này, chúng đa đã chứng kiến hãng khởi nghiệp Magic Leap đã đầu tư 4,5 tỷ USD cho sản phẩm thực tế ảo nâng cao (AR) được cấp vốn bởi Google và Alibaba.
Cuộc đua toàn cầu đang được diễn ra như vậy và bắt đầu là để tạo ra lớp hóa về công nghệ như là ngăn xếp của trải nghiệm.
Lớp dưới cùng của trải nghiệm là lớp 0 (Layer 0), đó là thế giới thực. Toàn bộ ngăn xếp của trải nghiệm là dịch vụ chụp hình và giao tiếp theo khoảng khắc thời gian thực. Thực tế là nền tảng của kỷ nguyên trải nghiệm.
Khi bạn di chuyển từ lớp 0 lên lớp cao hơn là sự dịch chuyển dần từ vật lý đến tư duy. Lớp trên cùng là lớp ứng dụng, tức các sản phẩm như Snapchat Live hay Periscope. Các sản phẩm tới đây sẽ càng ấn tượng hơn như sản phẩm Airtime của Sean Parker và A New Morning của Magic Leap.
Ngăn xếp trải nghiệm sẽ là động lực để đưa ra các sản phẩm ra thị trường nhanh hơn khi mỗi lớp được phát triển trở nên độc lập hơn để khi cùng một thời điểm bạn có thể tận hưởng được các tiến bộ của các lớp dưới. Minh họa cho điều này là sự phát triển của 3G, 4G đã làm tốc độ truy nhập Internet nhanh khiến chợ ứng dụng Apple Store dễ tiếp cận để cùng nhau làm cho di động trở nên cao cấp hơn. Các sản phẩm tốt nhất của kỷ nguyên trải nghiệm là các ứng dụng mới ra đúng thời điểm để thúc đẩy các bước thay đổi tốt hơn và bắt đầu từ lớp thấp nhất. Và rằng một số lớp vẫn còn rất sơ khai nên cơ hội lớn vẫn còn phía trước.
Danh tính của chúng ta khi trực tuyến và khi không trực tuyến (offline) sẽ hội tụ, các câu chuyện mà chúng ta nói vơi nhau sẽ bắt đầu và kết thúc một cách trực tuyến, và đầu tư tại bất kỳ một lớp nào của một ngăn xếp mới sẽ thúc đẩy phát triển các sản phẩm trải nghiệm. Cùng với tất cả, những xu hướng này sẽ giúp chúng ta mở cách cửa vào một kỷ nguyên vàng mới của công nghệ.
Và một kỷ nguyên mới thú vị đang được mở ra.
