Kịch múa sử thi Ngược dòng lịch sử, một công trình văn hóa lớn

Lễ kỷ niệm 65 năm Ngày Bác Hồ về nước tại Cao Bằng (28-1-1941 - 28-1-2006) sẽ được mở đầu bằng một chương trình nghệ thuật đặc sắc đầy ý nghĩa tại sân khấu rộng ngoài trời, trước khuôn viên tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thị xã Cao Bằng tối 21-1-2006.

Chương trình nghệ thuật là một kịch múa sử thi hoành tráng với tựa đề Ngược dòng lịch sử. Nội dung chủ đề tư tưởng: Ca ngợi sự nghiệp vinh quang của Ðảng, công ơn to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ca ngợi những chiến công, sự hy sinh vô bờ bến của quân dân cả nước, của tất cả các dân tộc Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Tác phẩm nghệ thuật Ngược dòng lịch sử được xây dựng theo hình thức kịch múa sử thi trên cơ sở phương pháp kinh điển của nghệ thuật ballet thế giới và những đặc điểm nghệ thuật của dân tộc Việt Nam.

Sợi chỉ đỏ xuyên suốt vở diễn là một chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam 20 tuổi và cô gái Tày 18 tuổi. Họ là một cặp vợ chồng trẻ, nhân ngày cưới đưa nhau tới đặt hoa trước tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh để tưởng nhớ công ơn to lớn của Người, họ mới có hạnh phúc hôm nay. Ngược dòng lịch sử - quá khứ - hiện tại - tương lai đã được giải quyết thật hài hòa, nó mang nhiều yếu tố hiện thực cách mạng, mà vẫn lãng mạn, thanh thoát, nội dung không bị khô cứng.

Tác phẩm có chiều sâu tư duy nội dung và hình tượng nhân vật, ngôn ngữ kịch múa có nhiều sáng tạo mới, dễ hiểu mà không sơ lược, khá nhuần nhuyễn giữa dân tộc và hiện đại. Ðã lâu lắm rồi khán giả yêu múa mới được xem một chương trình nghệ thuật múa đích thực có tầm cao.

Kịch bản kiêm Tổng đạo diễn là Nghệ sĩ Nhân dân, Ðại tá Ðỗ Minh Tiến, một biên đạo múa gạo cội, một cán bộ lão thành cách mạng, một cánh chim không mỏi của ngành múa Việt Nam. Hiện nay ông là Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội nghệ sĩ múa Hà Nội, ông đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước, Huân chương Ðộc lập và dành nhiều giải vàng quốc tế.

Tác phẩm múa Mùa hoa ban nở (một viên ngọc lấp lánh trong kho tàng múa dân tộc Việt Nam đã từng lưu diễn 50 năm ở trong nước và nước ngoài) và tên ông đã được ghi vào Từ điển bách khoa nghệ thuật sân khấu thế giới, Từ điển bách khoa Balett thế giới và nhiều từ điển bách khoa trong nước.

Mặc dù tuổi đã cao nhưng với nhiệt huyết cách mạng và lòng yêu nghề say mê, cùng với một số bạn đồng nghiệp biên đạo múa của mình như: NSND Ứng Duy Thịnh, NSƯT Phạm Anh Phương, mà ông là chủ biên, đã cống hiến cho đời một tác phẩm nghệ thuật múa đầy ý nghĩa lịch sử sâu sắc.

Phần âm nhạc của kịch múa do các nhạc sĩ dày dạn kinh nghiệm viết: Nguyên Nhung, Ðặng Hùng, Quang Vinh, Phạm Tịnh, Nguyễn Tài Tuệ, Trần Viết Thân, Minh Quang (trong đó có sử dụng một số nhạc và ca khúc của Văn Cao, Nguyễn Ðình Thi, Ðỗ Nhuận, Bùi Công Kỳ, Hoàng Văn Thái, Chu Minh).

Âm nhạc của kịch múa được viết theo phương pháp giao hưởng, hợp xướng, nhiều cảnh gây được ấn tượng sâu sắc, cảm động. Thiết kế mỹ thuật, họa sĩ, Thượng tá Nguyễn Tất Ngọc.

Kịch múa sử thi Ngược dòng lịch sử gồm sáu cảnh với phần mở đầu và phần kết thúc.

Phần mở đầu: Hạnh phúc.

Cảnh 1: Mùa xuân Bác về, cảnh 2: Lửa thiêng cội nguồn, cảnh 3: Ngày độc lập, cảnh 4: Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi, cảnh 5: Thực hiện Di chúc Bác, cảnh 6: Bình minh trên quê hương cách mạng.

Phần kết thúc: Bác Hồ sống mãi trong lòng các dân tộc Việt Nam.

Kịch múa sử thi Ngược dòng lịch sử do một dàn diễn viên múa gần 100 người thuộc Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam, Ðoàn ca múa quân đội, Ðoàn nghệ thuật tỉnh Cao Bằng biểu diễn, ngoài ra còn có sự tham gia tích cực của các nghệ sĩ dân gian và một số cán bộ, chiến sĩ thuộc Bộ Tư lệnh lực lượng quân sự tỉnh Cao Bằng.

45 năm, sau kịch múa Ngọn lửa Xô-viết Nghệ Tĩnh (Giải thưởng Hồ Chí Minh), sự ra đời của kịch múa sử thi Ngược dòng lịch sử là những trang sử vàng được ghi lại bằng ngôn ngữ nghệ thuật múa và âm nhạc.

Lần đầu trong lịch sử nghệ thuật múa Việt Nam, hình tượng Bác Hồ rất chân thực, sống động, cảm động trong một tác phẩm kịch múa do các Nghệ sĩ Nguyễn Tiến Hợi và Văn Tân thể hiện. Cặp múa đôi dẫn chuyện trong kịch múa do các nghệ sĩ Quỳnh Nga, Thi Ngọc, diễn viên solit múa của Nhà hát nhạc vũ kịch Việt Nam trình diễn, đã chiếm được cảm tình của khán giả với diễn xuất nội tâm và kỹ thuật múa khá xuất sắc.

Có thể bạn quan tâm