Hưng Yên trồng rau màu trên đất lúa

Chúng tôi về Hưng Yên vào những ngày đầu năm, không khí lao động trên đồng ruộng từ các huyện phía bắc đến các huyện phía nam của tỉnh thật sôi động. Mọi người đều tất bật thu hoạch cây vụ đông, chuẩn bị đón Tết một cách chu đáo. Vụ đông năm 2005, tỉnh Hưng Yên có kế hoạch gieo trồng 18 nghìn ha, trong đó, có 4.500 ha ngô, 5.000 ha đậu tương, 7.200 ha rau màu khác.

Cùng với chính sách hỗ trợ trồng cây vụ đông của tỉnh như miễn thủy lợi phí, hỗ trợ tiền giống, các huyện đều có chính sách hỗ trợ khác. Huyện Phù Cừ hỗ trợ 15 nghìn đồng/sào đối với các hộ trồng hơn ba sào đậu tương, hỗ trợ 100% tiền giống đối với các hộ trồng một, ba ha đậu tương, hỗ trợ 500 nghìn đồng/hộ đối với các hộ trồng hơn ba ha đậu tương.

Huyện Tiên Lữ hỗ trợ 100 nghìn đồng/mẫu  ngô, 554 nghìn đồng/ha cà chua. Các huyện Kim Ðộng, Ân Thi hỗ trợ 15-30 nghìn đồng/sào đậu tương và ngô. Huyện Khoái Châu hỗ trợ 180 nghìn đồng/sào lạc. Huyện Yên Mỹ hỗ trợ 500 nghìn đồng/sào trồng hoa... Trung tâm khuyến nông tỉnh phối hợp các huyện, thị xã đã tổ chức 175 lớp tập huấn quy trình kỹ thuật trồng cây vụ đông cho 11.800 lượt hộ nông dân.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hưng Yên cho biết, vừa qua nông dân các huyện, thị xã gieo trồng được 18.048 ha cây vụ đông, tăng 3% so mức kế hoạch; trong đó, có 4.011 ha ngô, 3.640 ha  đậu tương, 1.272 ha bí xanh, 1.018 ha  khoai tây...

Các huyện, thị xã đã thu hoạch 12.906,4 ha cây vụ đông; trong đó, có 3.648,1 ha ngô, 2.925 ha đậu tương, 49,6 ha lạc, 1.166,2 ha bí xanh... Diện tích ngô bãi trồng sớm, năng suất đạt 200-230 kg/sào, ngô đồng đạt năng suất 120-150 kg/sào. Giá trị cây vụ đông năm năm nay đạt khá cao, nhất là cây đậu tương, ngô nếp, rau màu thực phẩm, trung bình lãi 1,5-2 triệu đồng/sào (tương đương 40-54 triệu đồng/ha).

Năm 2005, huyện Khoái Châu gieo trồng 3.252 ha cây vụ đông, tăng 6% so mức kế hoạch; trong đó, có 728 ha ngô, 950 ha đỗ tương, 784 ha rau các loại, chủ yếu trồng trên đất lúa. Chị Nguyễn Thị Lý, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Trong cơ cấu cây trồng để xây dựng cánh đồng 50 triệu đồng/ha không thể thiếu cây vụ đông. Nông dân trong huyện đã tích cực đưa nhiều giống cây vụ đông mới vào gieo trồng, đạt hiệu quả kinh tế cao. Các công thức luân canh được người dân áp dụng phổ biến: Lạc xuân + lúa mùa + cây vụ đông, đỗ tương + lúa mùa + cây vụ đông, cây dược liệu + lúa mùa + cây vụ đông, hai vụ màu + cây vụ đông...

Từ nhiều năm nay, Ðào Dương là xã dẫn đầu huyện Ân Thi về trồng cây vụ đông. Trên địa bàn xã đã hình thành vùng chuyên canh cây rau màu quanh năm, đạt giá trị sản xuất hơn 100 triệu đồng/năm. Ðể mở rộng diện tích trồng cây vụ đông trên đất trồng lúa, UBND xã chỉ đạo nông dân thu hoạch nhanh lúa mùa sớm để sản xuất vụ đông. Chị Nguyễn Thị Hồng, nông dân xã Ðào Dương kể: "Nhà tôi có ba sào chuyên trồng cây rau màu quanh năm. Trồng cây vụ đông vất vả hơn trồng lúa nhiều nhưng bù lại hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần so trồng lúa. Ngoài ra, gia đình tôi còn trồng thêm được hai sào cây vụ đông trên đất hai lúa. Năm nay, cây vụ đông được giá, trừ các khoản chi phí, có lãi hai triệu đồng/sào".

Có một thực tế là mặc dù tỉnh Hưng Yên có chủ trương, khuyến khích nông dân trồng cây vụ đông trên đất lúa, nhưng thực tế từ vài năm nay, diện tích cây vụ đông giảm. Nếu như cách đây năm, sáu năm, phong trào trồng cây vụ đông rất phát triển tại các huyện phía bắc của tỉnh như Văn Giang, Khoái Châu, Văn Lâm, Yên Mỹ, Mỹ Hào thì đến nay phong trào trồng cây vụ đông lại phát triển tại các huyện phía bắc của tỉnh như Ân Thi, Phù Cừ, Tiên Lữ, Kim Ðộng.

Cùng với việc mở rộng diện tích trồng cây vụ đông trên đất lúa, trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều vùng trồng cây vụ đông tập trung như: Giai Phạm, Ngọc Long, Ðồng Than (Yên Mỹ), Toàn Thắng, Phú Thịnh (Kim Ðộng), Lạc Hồng (Văn Lâm), Yên Phú, Việt Cường (Yên Mỹ), Ðào Dương (Ân Thi).

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hưng Yên Ðặng Minh Ngọc cho biết: Diện tích cây vụ đông năm nay giảm so năm trước là do ảnh hưởng của mưa, bão từ đầu vụ, nên diện tích cây vụ đông sớm gieo trồng không đạt kế hoạch. Do có nhiều khu công nghiệp được triển khai nên diện tích đất canh tác giảm đáng kể.

Người dân các huyện phía bắc không còn mặn mà với đồng ruộng. Họ đi làm thuê, buôn bán theo kiểu "tiền tươi, thóc thật". Vì thế diện tích cây vụ đông năm 2005 tại các huyện Văn Lâm, Văn Giang, Yên Mỹ, Mỹ Hào đều không đạt kế hoạch. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế từ cây vụ đông rất cao. Ngay từ đầu vụ, ngành nông nghiệp tỉnh đã chỉ đạo các huyện, thị xã hướng dẫn nông dân áp dụng các công thức luân canh. Ðối với chân đất hai lúa áp dụng công thức luân canh như: lúa xuân + lúa mùa + cây vụ đông sớm, lúa xuân + lúa mùa + khoai tây. Ðối với chân đất một vụ lúa áp dụng các công thức luân canh: rau xuân hè + lúa mùa sớm + cây vụ đông, hai vụ ngô nếp xuân thu bắp non + lúa mùa sớm + cây vụ đông sớm, lúa xuân muộn + vụ hè + cây vụ thu-đông. Ðối với đất chuyên màu áp dụng các công thức luân canh: rau đông xuân + đậu hè thu + rau đông, đậu tương  xuân hè + hoa... Những diện tích áp dụng các công thức luân canh trên đều có thu nhập hơn 50 triệu đồng/ha.

Ðể nâng cao hiệu quả đối với sản xuất vụ đông, nông dân yên tâm sản xuất, tỉnh Hưng Yên cần giải quyết các vấn đề như: Tập huấn kỹ thuật, cung ứng kịp thời giống cây vụ đông bảo đảm chất lượng, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, sản xuất theo quy trình sạch; các chính sách hỗ trợ cần thiết thực hơn; xây dựng các cơ sở chế biến cây vụ đông nhằm tăng hiệu quả kinh tế; giải quyết tốt thị trường tiêu thụ cây vụ đông vì thực tế nông dân vẫn tự tìm thị trường tiêu thụ, cho nên hiệu quả chưa bền vững; cần xây dựng mối liên kết bốn nhà trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ cây vụ đông. Các huyện, thị  xã cần chủ động xây dựng kế hoạch sát thực tế, thực hiện đồng bộ các giải pháp để nâng cao giá trị sản xuất cây vụ đông, đưa vụ đông trở thành vụ sản xuất hàng hóa, mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp nông dân làm giàu.