Ngoài ra, năm lĩnh vực cạnh tranh thương mại là chuyển đổi số; đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; chất lượng, tiêu chuẩn và chứng nhận; tính bền vững và bao trùm và tạo thuận lợi thương mại.
Những lĩnh vực này sẽ đóng góp quan trọng cho việc phát triển chuỗi giá trị và phát triển xuất khẩu đồng thời có tác động lan tỏa đến toàn bộ nền kinh tế.
Chiến lược xuất nhập khẩu đến 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt nêu rõ: Không khuyến khích phát triển sản xuất và xuất khẩu các mặt hàng thâm dụng tài nguyên, ô nhiễm môi trường… song chú trọng đầu tư, phát triển xuất khẩu các sản phẩm thân thiện môi trường và kinh tế xanh.
Đây là thông tin được đại diện Bộ Công thương đưa ra tại Hội thảo "Xu hướng toàn cầu và Việt Nam: Quan điểm từ Chiến lược xuất khẩu quốc gia" do Dự án hỗ trợ kỹ thuật Chính sách thương mại và xúc tiến xuất khẩu của Việt Nam (Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ) tổ chức ngày 19/9 tại Hà Nội.
 |
Quang cảnh buổi Hội thảo. (Ảnh: THÀNH ĐẠT) |
Các ngành ưu tiên được lựa chọn dựa trên tiềm năng xuất khẩu và đóng góp đối với việc làm và phát triển kinh tế xã hội. Đó là các ngành điện tử; hàng hóa môi trường; gỗ và đồ nội thất; thương mại nông sản; và dệt may.
5 lĩnh vực cạnh tranh thương mại là chuyển đổi số; đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; chất lượng, tiêu chuẩn và chứng nhận; tính bền vững và bao trùm; tạo thuận lợi thương mại. Những lĩnh vực sẽ đóng góp quan trọng cho việc phát triển chuỗi giá trị và phát triển xuất khẩu và có tác động lan tỏa đến toàn bộ nền kinh tế.
Các khuyến nghị đã đưa ra các hành động cụ thể, các cải cách và các mục tiêu phát triển có thể đo lường được nhằm cung cấp cho các tổ chức hỗ trợ phát triển trong nước và quốc tế các căn cứ để có thể xây dựng các dự án hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam trong thời gian tới.
Hội thảo và tham vấn được tổ chức trong khuôn khổ Dự án Chính sách thương mại và Xúc tiến xuất khẩu do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ (Dự án SwissTrade).
 |
Bà Pamela Coke-Hamilton, Giám đốc Điều hành ITC phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: THÀNH ĐẠT) |
Bà Pamela Coke-Hamilton, Giám đốc Điều hành ITC, cho rằng: "Hoàn thiện các chiến lược ngành và lĩnh vực là ưu tiên hàng đầu, tiếp theo là công tác triển khai các khuyến nghị cải cách nhằm thúc đẩy tăng trưởng dẫn đầu về xuất khẩu và tạo ra việc làm trong những ngành tiềm năng".
 |
Bà Nicole Wyrsch, Đại biện lâm thời, Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: THÀNH ĐẠT) |
Bà Nicole Wyrsch, Đại biện lâm thời, Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam, nhấn mạnh Thụy Sĩ tập trung hỗ trợ thúc đẩy các tiêu chuẩn bền vững, sản xuất ít phát thải/không có phát thải các-bon, xúc tiến thương mại số cũng như tuân thủ hệ thống thương mại dựa trên quy tắc. "Thích ứng với các yêu cầu hiện đại này sẽ mang đến lợi ích trực tiếp của Việt Nam, góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia của Việt Nam và hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu" - bà nói.
 |
Bà Nguyễn Thúy Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công thương), Giám đốc dự án SwissTrade phát biểu. (Ảnh: THÀNH ĐẠT) |
Bà Nguyễn Thúy Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Công thương), Giám đốc dự án SwissTrade, cho biết Bộ Công thương cũng xác định tăng trưởng xanh và phát triển kinh tế xanh là một trong những động lực tăng trưởng mới của ngành công thương trong thời gian tới.
Do đó, để cụ thể hóa cũng như xanh hóa các lĩnh vực thuộc ngành công thương, các định hướng chính là chú trọng tập trung các mô hình tăng trưởng xanh, phát triển công nghiệp sinh thái, tập trung phát triển năng lượng tái tạo, ưu tiên phát triển các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…
“Phát triển xuất khẩu là động lực của tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững; đảm bảo phát triển xuất nhập khẩu bền vững với cơ cấu cân đối, hài hòa, phát huy lợi thế cạnh tranh, lợi thế so sánh, phát triển thương hiệu hàng hóa Việt Nam, nâng cao vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu”, bà Nguyễn Thúy Hiền nói.
 |
Các đại biểu thảo luận về những thách thức mà xuất khẩu Việt Nam đang đối mặt và đề xuất các giải pháp nhằm triển khai thực hiện thành công Chiến lược Xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030. (Ảnh: THÀNH ĐẠT) |
Trong khi đó, để lồng ghép các mục tiêu tăng trưởng xanh cùng với thực hiện các cam kết thương mại quốc tế, theo Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Quang Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cho rằng phải bám sát vào chức năng của các chính sách thương mại.
Cụ thể hơn, chính sách phải nhắm tới mặt hàng và thị trường làm sao để thúc đẩy thị trường, mở rộng và xâm nhập thị trường, cùng đó là tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hỗ trợ các ngành mới đặc biệt là các ngành kinh tế xanh, tăng trưởng xanh.
Cùng đó, cơ quan chức năng cũng cần rà soát lại các mặt hàng, bởi các thị trường như EU… đang đi rất nhanh trong việc chuyển đổi xanh. Các chính sách cần thích ứng với các xu hướng mới đồng thời mở rộng thị trường, tạo động lực phát triển các sản phẩm xanh, qua đó hỗ trợ thị trường và đầu tư cho công nghiệp mới nhằm đáp ứng cho yêu cầu chuyển đổi xanh.
Cho rằng, không chỉ vấn đề của nguồn lực và thương mại mà ở Việt Nam việc thiết kế là yếu tố rất quan trọng để thực hiện kinh tế xanh và tăng trưởng xanh, theo vị chuyên gia này, thiết kế ở đây không chỉ thiết kế sản phẩm và quy trình mà là quy hoạch lại các ngành, các vùng làm sao để thực hiện kinh tế tuần hoàn.
“Phải liên kết nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp, nhà tư vấn, nhà khoa học và ngân hàng mới huy động được lực lượng tổng hợp”, tiến sĩ Bùi Quang Tuấn nhấn mạnh.
ITC là cơ quan chung của Tổ chức Thương mại Thế giới và Liên hợp quốc. ITC hỗ trợ nâng cao năng lực doanh nghiệp vừa và nhỏ tại các nền kinh tế đang phát triển và đang chuyển đổi trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường toàn cầu, qua đó đóng góp vào phát triển kinh tế bền vững trong khuôn khổ của Chương trình Viện trợ thương mại và Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
