Hoàn thiện hệ thống quy hoạch đô thị, nông thôn đồng bộ với pháp luật đất đai

Trước đó, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý những nội dung lớn của dự thảo luật.

Chính phủ đã tiếp thu tối đa ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, ý kiến đại biểu, đồng thời làm rõ định hướng hoàn thiện hệ thống quy hoạch đô thị, nông thôn theo hướng đồng bộ với pháp luật đất đai, quy hoạch và chủ trương phát triển đô thị bền vững.

Một trong những điểm đáng chú ý trong báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị, nông thôn là Chính phủ đã tiếp thu ý kiến đề nghị không quy định các nội dung thuộc phạm vi pháp luật đất đai trong Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Theo báo cáo, nội dung về chỉ tiêu sử dụng đất từng được đề xuất đưa vào kế hoạch thực hiện quy hoạch chung của xã để làm căn cứ thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Tuy nhiên, Chính phủ khẳng định đây là vấn đề nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai, nên đã tiếp thu ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, không quy định trong dự thảo luật này.

Các quy định liên quan đến chỉ tiêu sử dụng đất - căn cứ để thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất - sẽ được hoàn thiện trong hệ thống pháp luật đất đai, cũng như trong dự thảo nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Cách tiếp cận này nhằm bảo đảm tính rạch ròi về phạm vi điều chỉnh, tránh chồng chéo giữa các đạo luật.

Trước lo ngại của đại biểu Quốc hội về khoảng trống pháp lý sau khi luật được thông qua nếu chậm ban hành văn bản hướng dẫn, Chính phủ cho biết đã tiếp thu yêu cầu “đi cùng nhịp” giữa luật và các nghị định, thông tư.

Theo đó, cơ quan chủ trì soạn thảo luật sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để song hành trong quá trình xây dựng các văn bản quy định chi tiết, bảo đảm khi luật có hiệu lực thì hệ thống văn bản dưới luật cũng cơ bản sẵn sàng, đáp ứng yêu cầu triển khai trên thực tế.

Báo cáo cũng cho biết Chính phủ tiếp thu ý kiến đề nghị đánh giá sâu kinh nghiệm thực tiễn trong triển khai các nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù trong quy hoạch đô thị, nông thôn tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và một số địa phương.

Cơ quan soạn thảo sẽ tổ chức sơ kết, tổng kết đầy đủ các mô hình thí điểm, từ đó có thêm luận cứ thực tiễn để xem xét khả năng nhân rộng chính sách trên phạm vi toàn quốc theo lộ trình và thời điểm phù hợp.

Đây được xem là bước quan trọng để bảo đảm việc sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn không chỉ xuất phát từ yêu cầu lý luận, mà còn “bám đất”, bám thực tiễn quản lý tại các đô thị lớn.

Về nội dung được nhiều đại biểu quan tâm là có nên hợp nhất quy hoạch tỉnh và quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương thành một bản quy hoạch duy nhất hay không, Chính phủ đã có báo cáo giải trình chi tiết.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, tiếp thu ý kiến, dự thảo luật được hoàn thiện theo hướng lựa chọn phương án: Tiếp tục lập riêng hai loại quy hoạch. Quy hoạch tỉnh đối với thành phố trực thuộc Trung ương sẽ chỉ xác định các phương hướng phát triển lớn, mang tính chiến lược, không trùng lặp với nội dung về tổ chức phát triển không gian đô thị trong quy hoạch chung thành phố.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn phù hợp chính quyền địa phương 2 cấp

07/11/2025 14:38

Báo cáo cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải lập quy hoạch chung thành phố trực thuộc Trung ương. Thành phố là trung tâm thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội cấp vùng, cấp quốc gia, là đầu mối giao thông, giao thương quốc tế; vì vậy, quy hoạch chung thành phố giữ vai trò xác định mục tiêu, định hướng phát triển tổng thể, tổ chức không gian đô thị-nông thôn, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, nhà ở…

Quy hoạch này là cơ sở để lập các quy hoạch đô thị và nông thôn cấp dưới, như quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, cũng như là căn cứ để lập kế hoạch sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.

Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị, nông thôn cũng được chỉnh lý bảo đảm phù hợp với Luật Quy hoạch (sửa đổi) mà Quốc hội đã thông qua, trong đó đã làm rõ nội dung quy hoạch tỉnh đối với thành phố trực thuộc Trung ương chỉ mang tính định hướng chiến lược, tránh trùng lặp với quy hoạch không gian lãnh thổ ở cấp thành phố.