Bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Điện Biên cho biết, hướng đến nền nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chủ động đề xuất, phối hợp Tổ chức Nghiên cứu và Chuyển giao công nghệ (GRET) do Pháp tài trợ triển khai dự án “Chuyển đổi nông nghiệp sinh thái và Hệ thống thực phẩm an toàn ở Việt Nam - ASSET” (gọi tắt llà dự án ASSET) trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, giai đoạn 2022-2025, tại hai huyện Điện Biên và Tuần Giáo, Dự án sẽ triển khai 7 hoạt động hỗ trợ theo 7 nội dung. Đó là: phát triển thức ăn thô xanh và chăn nuôi; cải thiện an toàn thức ăn chăn nuôi; phát triển cà-phê chất lượng; bảo vệ cây trồng theo hướng nông nghiệp sinh thái; phát triển khả năng nhận diện chuỗi giá trị; nâng cao năng lực cho đối tác địa phương; truyền thông và nâng cao nhận thức rộng rãi về nông nghiệp sinh thái.
 |
| Bảng hướng dẫn quy trình thực hiện mô hình nông nghiệp sinh thái giúp người dân xã Núa Ngam, huyện Điện Biên dễ hiểu, dễ thực hiện. |
Gia đình ông Lò Văn Ngoai, bản Bó Giáng, xã Quài Nưa (huyện Tuần Giáo) là một trong hàng trăm hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương được lựa chọn tham gia dự án ASSET với mô hình trồng cây mắc-ca, đã mang lại hiệu quả cao hơn so lối canh tác, sản xuất truyền thống.
Ông Lò Văn Ngoai chia sẻ, trước đây, gia đình ông trồng hơn 1ha mắc-ca nhưng không trồng xen các loại cây trồng khác. Từ năm 2022, khi tham gia dự án ASSET, gia đình ông Ngoai được dự án hỗ trợ các thí nghiệm trồng xen các loại cây che phủ đa dụng (cỏ MulatoII, Zuzi, Stylo, đậu nho nhe, cốt khí, đậu bướm) trong giai đoạn cây mắc-ca chưa khép tán.
Với việc được hỗ trợ cây giống, kỹ thuật trồng xen cây trên cùng đơn vị diện tích đất giúp tăng khả năng che phủ, cải tạo đất; có thêm nguồn thức ăn bổ sung cho trâu, bò và đồng thời hỗ trợ sinh trưởng cho cây mắc-ca. Mô hình trồng xen cây trồng trên cùng diện tích còn hạn chế xói mòn trên đất dốc rất hiệu quả; đây hứa hẹn là mô hình giúp người dân như ông Ngoai thoát nghèo bền vững.
 |
| Nông dân xã Quài Nưa (huyện Tuần Giáo) áp dụng kỹ thuật trồng cỏ voi xen canh mắc-ca thu lại "hiệu quả kép" trên cùng đơn vị diện tích. |
Tại bản Na Sang 1, xã Núa Ngam (huyện Điện Biên), có 30 gia đình được Dự án ASSET hỗ trợ triển khai mô hình trồng cỏ nuôi trâu, bò. Tham gia mô hình, 30 gia đình được hỗ trợ mở rộng diện tích trồng cỏ gồm các giống: cỏ Voi xanh Đài Loan - Trung Quốc (giống mới), Zuzi, Stylo, Mulato.
Suốt quá trình thực hiện dự án, các gia đình được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn chế biến thức ăn thô xanh thành thức ăn ủ chua (túi ủ chua, men ủ, máy băm cỏ) cho trâu, bò từ cây thức ăn xanh và các phụ phẩm trồng trọt. Làm theo cách đó, người chăn nuôi hoàn toàn có thể chủ động nguồn thức ăn cho gia súc, nâng cao hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.
Ông Lò Văn Miêu là một trong số 30 gia đình ở xã Núa Ngam tham gia dự án trồng cỏ nuôi trâu, bò, suốt thời gian thực hiện dự án, ông Miêu tuân thủ nghiêm các hướng dẫn từ cán bộ kỹ thuật nên thu được hiệu quả rõ rệt.
Ông Lò Văn Miêu cho biết, tham gia dự án ASSET, gia đình ông được hướng dẫn kỹ thuật xử lý chất thải trong chăn nuôi thông qua hoạt động thu gom phân chuồng, chế biến phân ủ từ phân chuồng. Trong đó, chú trọng hỗ trợ cải thiện chuồng trại chăn nuôi, thiết kế hố phân, mái lợp, men ủ, bạt ủ phân, máy ép phân (phân ép dạng viên). Cùng với đó, nông dân còn được hỗ trợ chuyển giao quy trình ủ phân hữu cơ bằng chế phẩm vi sinh. Phân sau khi ủ không còn mùi, khô, hoai mục, dễ dàng cho việc vận chuyển. Đây là phương pháp xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả trong từng hộ gia đình, góp phần phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn, bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới.
"Chủ động thực hiện kỹ thuật ủ phân hữu cơ bằng chế phẩm phân vi sinh giúp nông dân chúng tôi đỡ tốn kém chi phí; hơn nữa, cách này dễ thực hiện nên rất nhiều anh em của chúng tôi đều có thể học làm theo, chủ động hoàn toàn về phân bón chăm sóc cây trồng" - ông Lò Văn Miêu cho biết thêm.
"Chủ động thực hiện kỹ thuật ủ phân hữu cơ bằng chế phẩm phân vi sinh giúp nông dân chúng tôi đỡ tốn kém chi phí; hơn nữa, cách này dễ thực hiện nên rất nhiều anh em của chúng tôi đều có thể học làm theo, chủ động hoàn toàn về phân bón chăm sóc cây trồng".
Lò Văn Miêu, nông dân xã Núa Ngam, huyện Điện Biên
Sau gần 3 năm triển khai dự án ASSET, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Điện Biên đánh giá nhiều kết quả quả nổi bật. Dự án góp phần nâng cao hiệu quả chăn nuôi gia súc ăn cỏ tại vùng thực hiện dự án; đồng thời lan tỏa cao đến các địa phương khác trong tỉnh.
Về chăn nuôi, Dự án hỗ trợ tăng sản lượng thức ăn thô xanh cho gia súc ăn cỏ (trâu, bò, dê); chế biến thức ăn thô xanh thành thức ăn ủ chua; xử lý chất thải trong chăn nuôi nông hộ; cải thiện an toàn thực phẩm có nguồn gốc từ chăn nuôi tại các chợ truyền thống.
Trong lĩnh vực trồng trọt, Dự án đã hỗ trợ người dân tham gia thực hiện các thí nghiệm trồng xen các loại cây che phủ đa dụng cho cây mắc-ca…
Nông dân làm nông nghiệp sinh thái
Nhờ kết quả ban đầu từ Dự án đã góp phần nâng cao nhận thức, thói quen chăn nuôi cho người dân từ phương thức chăn nuôi chăn thả, bán chăn thả sang chăn nuôi có quản lý, kiểm soát.
Các hộ dân tham gia dự án đã tiếp cận được với các quy trình mới trong trồng cỏ, chế biến thức ăn chăn nuôi, xử lý chất thải, xen canh cây trồng, tạo "lợi ích kép" trong sản xuất nông nghiệp góp phần ứng phó các tình hình, diễn biến thời tiết, thiên tai, dịch bệnh.Đồng thời, cải thiện sinh kế, nâng cao hiệu kinh tế trong sản xuất nông nghiệp cho nông dân, đặc biệt là người nghèo khó khăn về nguồn vốn.
Dự án góp phần giảm tải áp lực về xử lý chất thải chăn nuôi, giúp các địa phương hoàn thành tiêu chí về môi trường, tới đây tiếp tục được triển khai nhân rộng tại địa bàn các xã: Hẹ Muông, Noong Hẹt, Mường Pồn (huyện Điện Biên); Ẳng Tở, Mường Lạn (huyện Mường Ảng).
 |
| Các hộ dân tham gia dự án đang sử dụng máy ép phân phục vụ sản xuất nông nghiệp sinh thái. |
Đề cập phương hướng triển khai Dự án trong thời gian tới, bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Điện Biên cho biết, từ kết quả thực tiễn của Dự án, tới đây, Điện Biên sẽ tiếp tục đề nghị Tổ chức Nghiên cứu và Chuyển giao công nghệ (GRET) mở rộng địa bàn thực hiện Dự án sang các huyện khác có lợi thế chăn nuôi, trồng trọt.
Cùng với đó, cơ quan này tiếp tục tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền kết quả dự án đến đông đảo nhân dân để từ đó giúp người dân chủ động thực hiện.
Đặc biệt, với việc ba đề án về: Phát triển bền vững chăn nuôi gia súc ăn cỏ (trâu, bò, dê) theo chuỗi giá trị gắn với thị trường tiêu thụ sản phẩm; phát triển cây ăn quả lợi thế, đặc sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, bền vững; phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt sẽ tạo thêm động lực để người làm nông nghiệp trên địa bàn chủ động tiếp nhận kỹ thuật ứng dụng nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ từ đó áp dụng thực hiện để thu "lợi ích kép" từ các mô hình.
Tới đây Điện Biên sẽ tiếp tục đề nghị Tổ chức Nghiên cứu và Chuyển giao công nghệ (GRET) mở rộng địa bàn thực hiện Dự án sang các huyện khác có lợi thế chăn nuôi, trồng trọt.
Bà Chu Thị Thanh Xuân, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Điện Biên.
