Hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO

Các cơ quan của WTO liên quan tới giải quyết tranh chấp

Cơ quan giải quyết tranh chấp (DSB):

Đại hội đồng thực hiện trách nhiệm của mình theo Thỏa thuận về các quy tắc và thủ tục điều chỉnh việc giải quyết tranh chấp (DSU) thông qua DSB. DSB bao gồm đại diện của tất cả các thành viên WTO. DSB chịu trách nhiệm quản lý, áp dụng DSU, có nghĩa là giám sát toàn bộ quá trình giải quyết tranh chấp.

DSB có thẩm quyền thành lập Ban Hội thẩm, thông qua các báo cáo của ban Hội thẩm và Cơ quan Phúc thẩm, duy trì sự giám sát việc thực hiện các phán quyết và khuyến nghị, cho phép tạm hoãn việc thi hành- các nhượng bộ và nghĩa vụ khác theo các hiệp định có liên quan: DSB ra quyết định trên cơ sở đồng thuận (Điều 2.4 trong DSU).

Tổng Giám đốc và Ban Thư ký WTO:

Trên cương vị công tác chính thức của mình, Tổng Giám đốc WTO có thể đưa ra sáng kiến làm người môi giới hỗ trợ, người hòa giải hoặc trung gian nhằm giúp các thành viên giải quyết tranh chấp.

Nhân viên Ban thư ký WTO (những người báo cáo lên Tổng Giám đốc) giúp đỡ các thành viên trong việc giải quyết tranh chấp khi họ yêu cầu, tiến hành các khóa đào tạo đặc biệt, tư vấn thêm về mặt pháp lý và hỗ trợ cho các nước thành viên đang phát triển trong các vấn đề liên quan tới giải quyết trong khuôn khổ phạm vi không thiên vị theo quy định tại Điều 27.2 trong DSU.

Ban Hội thẩm:

Ban Hội thẩm là cơ quan tư pháp gần như toà án với tư cách là thiết chế hữu trách nhiệm xét xử các tranh chấp giữa các thành viên. Ban Hội thẩm thường gồm ba chuyên gia và trong trường hợp ngoại lệ có thể gồm năm chuyên gia được tuyển chọn trên cơ sở theo từng vụ (ad học). Điều này có nghĩa là không có Ban Hội thẩm thường trực tại WTO, mà có những Ban hội thẩm khác nhau được thành lập cho mỗi tranh chấp, bất kể ai có năng lực và độc lập đều có thể làm hội thẩm viên (Điều 8.1 và 8.2 trong DSU).

Cơ quan Phúc thẩm:

Không giống các Ban Hội thẩm, Cơ quan Phúc thẩm là cơ quan thường trực gồm bảy thành viên được giao trách nhiệm xem xét lại các khía cạnh pháp lý trong báo cáo của Ban Hội thẩm. Vì vậy, Cơ quan Phúc thẩm là giai đoạn thứ hai và cuối cùng trong xét xử của hệ thống giải quyết tranh chấp.

Trọng tài viên:

Ngoài Ban Hội thẩm và Cơ quan Phúc thẩm, các trọng tài viên có thể là với tư cách cá nhân hoặc một nhóm, được triệu tập để xét xử vấn đề nào đó ở một vài giai đoạn của quá trình giải quyết tranh chấp. Việc xét xử của trọng tài cũng là một biện pháp thay thế cho việc giải quyết tranh chấp của Ban Hội thẩm, mặc dù khả năng này đến nay vẫn hiếm khi xảy ra. Các kết quả xét xử của trọng tài không bị kháng cáo, nhưng được thi hành thông qua DSU.

Ngoài ra, việc giải quyết tranh chấp còn có sự tham gia của các chuyên gia trong mỗi lĩnh vực cụ thể.

Còn nữa