Hà Tĩnh gặt lúa chạy bão số 5

Tối ngày 27-9, bão số 4 tan nhưng do hoàn lưu của bão, mưa vẫn xối xả khắp các địa phương trong tỉnh Hà Tĩnh. Cả ngày 28-9, trời hửng nắng, đây là cơ hội “vàng” để bà con đem lúa vừa gặt chạy lũ bão số 4 ra phơi, tránh được nguy cơ thất bát do lúa bị nảy mầm sau thu hoạch. Họ tận dụng tất cả các khoảng trống có sẵn trong vườn, ngoài đồng và dọc cả hai bên đường quốc lộ, tỉnh lộ,,, để tuốt, phơi lúa.

Đặc biệt, dọc theo quốc lộ 1 từ thành phố Hà Tĩnh vào Kỳ Anh, bà con đã “tranh thủ” hai bên đường - phần dành cho phương tiện thô sơ, xe máy để phơi lúa, nhất là đoạn Cẩm Thịnh, Cẩm Sơn… ( huyện Cẩm Xuyên); Thị tứ Voi, Kỳ Thư…(Kỳ Anh) để phơi lúa. Thậm chí, lúa được gặt từ dưới nước lên, đưa lên Quốc lộ 1 cho ráo, rồi tranh thủ thời gian, tuốt ngay cạnh mép đường quốc lộ. Khi chúng tôi giơ máy ảnh lên chụp, thì nhiều chị phụ nữ đang gặt nhăn nhó: “Chú ơi, chụp ảnh mần chi, lúa chín dưới ruộng bổ (ngã, đổ) nhiều ra ri (quá) !”

Tỉnh đã huy động cả hệ thống chính trị tập trung cao độ trong việc chỉ đạo và hỗ trợ bà con nông dân toàn tỉnh đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa hè thu. Nhận thức được diễn biến phức tạp của mưa bão, bà con nông dân đã hối hả gặt lúa chạy bão bằng hết khả năng của mình. Tỉnh đã huy động hơn 2.000 cán bộ, chiến sĩ lực lượng quân sự, dân quân tự vệ và các lực lượng công an, biên phòng, thanh niên tình nguyện trong tỉnh giúp dân thu hoạch lúa hè thu ở các địa phương. Hầu như các gia đình chính sách, neo người, có hoàn cảnh đặc biệt ở các địa phương đều có mặt cán bộ, chiến sĩ, đoàn viên để hỗ trợ để gặt lúa, chằng chống nhà cửa… Thiếu tá Nguyễn Ngọc Nguyên, Chủ nhiệm chính trị Trung đoàn 841 cho biết: nhận được công điện các cấp Trung đoàn đã cử 120 cán bộ, chiến sĩ về phối hợp với nhân dân các địa phương Cẩm Huy,Cẩm Phú, Cẩm Nam, Thị trấn Thiên… vừa gặt lúa cho dân vừa sẵn sàng ứng cứu khi có mưa bão xảy ra.

Chị Nguyễn Thị Hoa ở Cẩm Huy đang phơi lúa trên sân nhà cho biết: Nếu không có sự giúp sức các chú bộ đội ở Trung đoàn 841, thì mẹ con tui “bò” dưới ruộng ngập nước cắt tám sào lúa, đến lúc bão số 5 vào cũng chưa biết đã xong chưa!. Đồng thời, để góp phần tăng cường lực lượng lao động đẩy nhanh tiến độ gặt lúa Hè Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã quyết định cho khoảng 150 nghìn học sinh các trường Trung cấp, Cao đẳng, Dạy nghề, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông và Trung tâm GDTX trên toàn tỉnh tiếp tục nghỉ học từ ngày 29 đến tận ngày 1-10 (trước đó đã có quyết định nghỉ ngày 27 và 28-9) để phụ giúp gia đình và bà con nhân dân thu hoạch lúa hè thu.

Một số địa phương đã đầu tư một lượng máy gặt đập, máy gặt tay khá lớn, đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa hè thu. Phó Bí thư Thường trực huyện Can Lộc Võ Thúc Đồng cho biết: Huyện đã huy động 10 máy gặt đập liên hợp, hàng trăm máy gặt tay để đẩy nhanh tiến độ thu hoạch. Với phương châm “xanh nhà hơn già đồng” nhiều xã Quang Lộc, Tiến Lộc, Nga Lộc, Song Lộc, Kim Lộc… đã thu hoạch gọn, cơ bản lúa hè-thu. Hiện tại huyện Can Lộc đang huy động (cho mượn) máy gặt đập, máy gặt tay từ nơi thu hoạch xong sang nơi chưa thu hoạch kịp để… chạy bão số 5.

Một điều đáng nói, do thu hoạch vụ Động xuân chậm đúng một tháng (do rét đậm, rét hại kéo dài) ảnh hưởng đến sản xuất vụ Hè Thu. Tính đến sáng ngày 27-9, theo báo cáo của ngành NN&PTNT Hà Tĩnh: diện tích lúa hè thu mới thu hoạch được khoảng 22.700ha (đạt 55,11%). Trong đó, các vựa lúa thu hoạch khá cao, nhất là huyện Đức Thọ 3.650 (đạt 90% diện tích), Hương Sơn 67,81%, Thạch Hà 51,66%... Mặc dù gặt trong điều kiện chạy bão số 4 với số lượng khá lớn, lại không có hệ thống lò sấy sau thu hoạch, nguy cơ thiệt hại do lúa nảy mầm là khá cao, nhưng bà con đã có sáng kiến là rải lúa đều trên sàn, rồi bật quạt, hoặc dùng bóng điện công suất lớn để “phơi” lúa, hạn chế tình trạng nảy mầm. Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ Võ Công Hàm: Do lượng lúa gặt chạy bão số 4 quá lớn, nên bà con không xử lý kịp. Nhờ có nắng ráo sau bão số 4 (ngày 28-9) này, bà con tập trung phơi phóng kịp thời nên nguy cơ lúa nảy mầm và hư hại sau thu hoạch cũng giảm một tỷ lệ đáng kể.

Theo đúng lịch chỉ đạo sản xuất thì Hà Tĩnh đã cơ bản thu hoạch xong vụ Hè Thu. Nhưng đến thời điểm này, trên các cánh đồng vẫn còn hơn 1/3 diện tích vào thời kỳ thu hoạch đang cận kề với sự tàn phá của bão số 5. Bài học về việc tuân thủ lịch thời vụ sẽ không bao giờ cũ đối với các cấp, ngành và chính mỗi người nông dân.

Vấn đề tiếp theo là phương tiện thu hoạch bằng cơ giới của Hà Tĩnh (trừ huyện Can Lộc) là còn quá ít. Tỉnh Hà Tĩnh chưa có hệ thống bảo đảm sau thu hoạch. Các doanh nghiệp và hệ thống tín dụng, ngân hang đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn… đang còn “ngại” vào cuộc.