Gốm đất nung bung ra xuất khẩu

Đến Đồng Tháp, khi nói về nghề làm gốm đất nung xuất khẩu không ai là không biết đến anh em nhà anh Võ Văn Bé Tư. Họ là những người đã có công đưa gốm đất nung Đồng Tháp ra nước ngoài.

Theo lời kể của anh Tư, trên chuyến xe từ thị xã Cao Lãnh đi thành phố Hồ Chí Minh, người anh rể của anh tình cờ gặp lại người bạn cũ đang chuyển nhiều xe tải gốm từ Vĩnh Long đi về hướng thành phố Hồ Chí Minh, anh rất ngạc nhiên vì từ trước đến nay anh không biết Vĩnh Long cũng có lò sản xuất gốm, được người bạn cho biết anh ta đang chở gốm đất nung về thành phố bán cho một công ty để xuất đi nước ngoài, nếu thích thì cùng anh ta đi tham quan làng nghề gốm Bình Dương, vì theo như nhận xét của anh ta thì hiện giờ làm gốm đất nung rất có ăn.

Sau khi tham quan làng nghề gốm Bình Dương, ông anh rể của anh Tư trở về rủ anh hùn vốn mở lò sản xuất gốm đất nung. Sau một tuần bàn bạc, các anh quyết định mua lại cơ sở nung gạch cũ của một ông chủ vỡ nợ ở số 291 quốc lộ 80, ấp An Hòa, xã Tân Bình, huyện Châu Thành, với diện tích hai ha. Khi làm các anh nhờ một số "chiến hữu" ở Vĩnh Long hướng dẫn về kỹ thuật.

Thời gian đầu làm gốm đất nung rất gian nan, thứ nhất các anh chưa biết được quy trình sản xuất gốm và xây dựng được kế hoạch làm gốm như thế nào. Thứ hai loại đất làm nguyên liệu sản xuất gốm, thứ ba là con người thợ thầy và cách nung gốm, lúc đó chỉ có một người bạn là con nhà nòi trong nghề làm gạch chỉ cho các anh cách nung gốm, và những người thợ tay nghề kém, do các lò gốm khác "vạt ra" đến đầu quân.

Các anh bắt đầu "bung ra" đi học nghề ở Vĩnh Long, Bình Dương học về nghề nghiệp, cách thức tổ chức quản lý. Ngoài ra, các anh còn mời một số thợ giỏi ở các lò gốm Bình Dương, Vĩnh Long về phụ trách kỹ thuật và đào tạo nghề cho công nhân tại địa phương. Trải qua hơn một năm thất bại, thua lỗ, các anh rút ra được bài học về cách tổ chức sản xuất, quản lý để đưa hoạt động sản xuất của cơ sở đi vào nền nếp.

Lúc mới vào nghề, vì không biết cơ sở phải mua đất tận Vĩnh Long về làm, nhưng sau này khi đã có tay nghề vững chắc, họ nhận ra loại đất sét chì dùng sản xuất gốm nung có rất nhiều ở Đồng Tháp chất lượng lại tốt chẳng kém mà trữ lượng cũng rất lớn và cách nung gốm hoàn toàn không giống như nung gạch mà thời gian đầu họ áp dụng. Lúc này sản phẩm làm ra giao qua Vĩnh Long nên mẫu mã, khuôn in đều được họ cung cấp. Bắt đầu từ năm 2001, hoạt động sản xuất của cơ sở đã vững vàng, các anh bắt đầu hoạt động rộng ra và có nhiều mối làm ăn mới ở thành phố Hồ Chí Minh, cơ sở của anh giao hàng cung ứng cho các công ty xuất khẩu nước ngoài.

Khi đi ra nước ngoài nghiên cứu thị trường, các anh nhận thấy thị trường gốm đất nung mầu đen đang thịnh hành, giá sản phẩm cũng cao hơn gốm đất nung đỏ. Thế là họ cùng với những kỹ sư hóa của công ty mày mò thử nghiệm. Sau một thời gian sản xuất thử, gốm đất nung đen thành công, được mang đi chào hàng, gốm đất nung đen của công ty rất được khách hàng ưa chuộng. Có được gốm đất nung đen các anh cũng mất rất nhiều thời gian và công sức vì châu Âu là một thị trường rất khó tính và rất khó xâm nhập.

Hiện nay theo thị hiếu của khách hàng, công ty đang sản xuất song song hai dòng sản phẩm: gốm đất nung đỏ và gốm đất nung đen. Giá thành của sản phẩm gốm đất nung đen luôn cao hơn gốm đất nung đỏ 20%. Khách hàng truyền thống của loại gốm đất nung đen là Tây Ban Nha. Năm 2004, công ty xuất trực tiếp được 17 container. Hiện nay, chỉ có công ty anh là nơi duy nhất sản xuất gốm đất nung ở Đồng Tháp. Theo anh Tư, thị trường gốm đất nung rất giàu tiềm năng, hướng phát triển rất mạnh. Hiện tại công ty của anh có kế hoạch mở thêm một cơ sơ sản xuất quy mô hơn, nhưng công ty đang gặp một số khó khăn. Thứ nhất là thiếu vốn; thứ hai thiếu nhân lực, đây là khó khăn chung của ngành gốm. Công ty vẫn tiếp tục cho đào tạo, nâng cao tay nghề công nhân. Nhưng hiện công ty đang rất cần một vài nghệ nhân hợp tác với công ty, thiết kế mẫu và hoa văn để tạo ra những mẫu mã mới. Họ đang nhờ các trường mỹ thuật giới thiệu giúp nhưng chưa có.

Hướng tới công ty sẽ tiếp tục sản xuất gốm tráng men theo hình thức hoa văn điểm tô sản phẩm gốm cho đẹp hơn, cùng với dòng gốm trang trí nội thất, gốm sân vườn cũng phải phát triển, có phát triển các dòng gốm này thì giá trị sản phẩm mới nâng lên.