Gỡ khó cho sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi

Thời gian qua, giá sản phẩm chăn nuôi (giá lợn hơi, gia cầm,…) luôn thấp hơn so với giá thành sản xuất, trong khi giá nguyên liệu và thức ăn chăn nuôi liên tục tăng, khiến nhiều trang trại, nông hộ điêu đứng, thậm chí phải “treo chuồng”. Có ý kiến cho rằng, để ngành chăn nuôi ổn định sản xuất, tiêu thụ được nhiều sản phẩm trong thời gian tới là “bài toán” không dễ tìm ra lời giải.
0:00 / 0:00
0:00
Ảnh minh họa: THÀNH ĐẠT
Ảnh minh họa: THÀNH ĐẠT

Tổng Giám đốc Công ty TNHH Chăn nuôi Bình Minh (Đồng Nai) Dương Anh Tuấn cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, giá gà trắng xuất chuồng dao động ở mức 20 nghìn đến 23 nghìn đồng/kg, trong khi giá đầu vào lại cao hơn khoảng 10 nghìn đồng/kg. Thông tin thêm về vấn đề này, Giám đốc Hợp tác xã Chăn nuôi Hoàng Long (huyện Thanh Oai, Hà Nội) Nguyễn Trọng Long chia sẻ, hiện giá lợn hơi trên thị trường dao động ở mức trên dưới 50 nghìn đồng/kg, nhưng giá thành sản xuất lại cao hơn hẳn.

Nguyên nhân là do: Giá thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu tăng do phụ thuộc vào việc nhập khẩu từ các nước (hàng tỷ USD mỗi năm), khiến giá thành sản xuất “đội lên”, bởi chi phí thức ăn chiếm tỷ trọng từ 60 đến 75% trong cơ cấu giá thành sản phẩm chăn nuôi. Thí dụ năm 2022, chúng ta đã nhập khẩu nhóm hàng thức ăn gia súc và nguyên liệu gần 5,6 tỷ USD, tăng 13,6% so với năm 2021, đã đẩy giá thức ăn chăn nuôi năm 2022 tăng so với năm 2021.

Theo ông Nguyễn Hưng Thỉnh (Hợp tác xã Sản xuất và Kinh doanh sản phẩm nông nghiệp Phúc Thọ, Hà Nội), giá thức ăn chăn nuôi tăng, giá sản phẩm chăn nuôi hiện thấp hơn giá thành sản xuất khiến nông hộ bị lỗ, nhưng giờ lỗ vẫn phải bán vì càng nuôi càng lỗ hơn, việc tiêu thụ cũng gặp khó. Thực tế trên cho thấy, bao lâu nay ngành chăn nuôi vẫn chưa khắc phục được điểm yếu này.

Hiện đàn lợn có hơn 24 triệu con, đàn gia cầm hơn 530 triệu con, nhưng nhu cầu tiêu thụ những mặt hàng này lại giảm do kinh tế khó khăn, người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu.

Cùng với đó, hiện đàn lợn có hơn 24 triệu con, đàn gia cầm hơn 530 triệu con, nhưng nhu cầu tiêu thụ những mặt hàng này lại giảm do kinh tế khó khăn, người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu. Đơn cử như ở chợ đầu mối gia súc gia cầm Hà Nam (tỉnh Hà Nam), gần đây, số lượng lợn hơi mỗi ngày buôn bán, tiêu thụ qua chợ trung bình chỉ từ 1.000 đến 1.800 con, giảm khoảng 40% so với thời điểm trước Tết Nguyên đán 2023.

Mặt khác, do khâu chế biến sâu còn yếu; thị trường tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi còn nhiều bất cập trong việc kết nối giữa sản xuất và thị trường, hạ tầng thương mại chưa phát triển đồng bộ, cơ sở hạ tầng của nhiều chợ ở nhiều nơi xuống cấp đã gây khó khăn trong việc phục vụ tiêu dùng thực phẩm...

Để thúc đẩy ngành chăn nuôi phát triển ổn định, theo các chuyên gia, cần tiếp tục đẩy mạnh sản xuất chăn nuôi theo chuỗi liên kết khép kín; phát huy vai trò của các doanh nghiệp, hiệp hội để cân đối, điều hòa sản xuất sát hơn với thị trường. Các bộ, ngành liên quan cần xây dựng một bộ phận tập hợp các chuyên gia hiểu biết sâu về sự biến động của thị trường sản phẩm chăn nuôi, dự đoán diễn biến thị trường, xây dựng các kịch bản ứng phó khi giá giảm.

Tiếp tục có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi; chuyển đổi những diện tích kém hiệu quả sang trồng ngô, sắn để làm nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, sớm phát triển các vùng nguyên liệu thay thế tại các địa phương có lợi thế; tận dụng triệt để nguồn thức ăn và phế phụ phẩm nông nghiệp trong nước.

Theo Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, hiện Bộ đang chỉ đạo quyết liệt việc phát triển vùng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi (ngô, khoai, mì...) tại Tây Nguyên để từng bước giảm phụ thuộc nguyên liệu thức ăn chăn nuôi nhập khẩu. Cục Chăn nuôi đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giảm thuế để hỗ trợ nông hộ, các doanh nghiệp chăn nuôi, tăng cường kết nối cung cầu, đẩy mạnh sản xuất; xem xét giảm thuế nhập khẩu khô đậu tương về 0%.

Về lâu dài, cần đánh giá lại tiềm năng, cơ cấu ngành hàng chăn nuôi, quy mô đàn lợn, đàn gia cầm trong thời gian tới phù hợp với quy hoạch sản xuất, tổ chức sản xuất

Về lâu dài, cần đánh giá lại tiềm năng, cơ cấu ngành hàng chăn nuôi, quy mô đàn lợn, đàn gia cầm trong thời gian tới phù hợp với quy hoạch sản xuất, tổ chức sản xuất để từ đó có thể cân đối cung cầu. Cần có sự gắn kết giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người chăn nuôi để triển khai xây dựng thêm cơ sở, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh, nhất là ở các vùng chăn nuôi hàng hóa trọng điểm. Các hợp tác xã, trang trại nên tiếp tục đầu tư công nghệ cao vào sản xuất, ưu tiên đầu tư sơ chế, chế biến sản phẩm chăn nuôi để nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.

Các địa phương cần xây dựng kế hoạch tái đàn, chăn nuôi theo tín hiệu thị trường, tránh tình trạng cung vượt cầu khiến giá giảm, ảnh hưởng đến nông hộ. Có cơ chế hỗ trợ người chăn nuôi trong việc liên kết, hợp tác với doanh nghiệp, hợp tác xã từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm; trang bị thêm cho họ kiến thức về sơ chế, chế biến sản phẩm.