Nhiều bệnh nhân rối loạn tiền đình khi còn trẻ
Mới 27 tuổi, nhưng với vị trí trưởng phòng, chị T.L.T. (27 tuổi) thường xuyên làm việc hơn 10 tiếng/ngày, trung bình ngày chỉ ngủ 3-4 giờ. Áp lực kéo dài khiến chị kiệt sức, chóng mặt, nôn ói, phải nhập viện khi đang làm việc.
Tại Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, sau khi khám, đo chức năng tiền đình bằng hệ thống máy Interacoustics công nghệ ảnh động nhãn đồ VNG ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI, Thạc sĩ-bác sĩ chuyên khoa II Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Trung tâm Tai Mũi Họng chẩn đoán chị T. bị rối loạn tiền đình dạng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV) hay còn gọi là thạch nhĩ lạc chỗ, một dạng rối loạn tiền đình ngoại biên.
Cũng tương tự bệnh lý như vậy, chị B.C.M. (29 tuổi) mỗi khi lên cơn chóng mặt, hoa mắt, chị nằm một chỗ, không thể đi lại, không thể tự ăn uống. Chị nghỉ làm, chồng chị cũng ở nhà chăm sóc chị. Công việc áp lực kéo dài đến 2-3 giờ sáng mỗi ngày ngồi máy tính, không vận động kéo dài khiến chị thường xuyên mất ngủ, ngủ không sâu.
Trước đó, chị đã được chẩn đoán rối loạn tiền đình và đã điều trị nhưng bệnh vẫn hay tái phát.
Mỗi tháng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận hơn 100 người trẻ dưới 40 tuổi bị rối loạn tiền đình, chiếm 13,8% tổng số bệnh nhân bị rối loạn tiền đình ngoại biên dạng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV) do thạch nhĩ (sỏi tai) lạc chỗ, đặc biệt nhiều trường hợp nhập viện trong tình trạng cấp cứu do hoa mắt, chóng mặt, nôn ói. Trong khi bệnh này thường gặp ở người từ 40 tuổi trở lên, theo Thư viện Y khoa Mỹ.
Hai bệnh nhân trên sau 2 tuần điều trị, thực hiện các bài tập nhằm tái định vị sỏi tai với sự hướng dẫn của bác sĩ và sự hỗ trợ của máy phục hồi chức năng tiền đình công nghệ ảnh động nhãn đồ ứng dụng AI, được kê đơn thuốc chống nôn ói, kiểm soát căng thẳng lo âu… đã hồi phục hơn 90%.
Lối sống và áp lực công việc gây rối loạn tiền đình ở người trẻ
Theo bác sĩ Hằng, rối loạn tiền đình là bệnh hay xảy ra ở người trên 40 tuổi. Lý do người trẻ bị rối loạn tiền đình do chế độ sinh hoạt chưa khoa học, lành mạnh như lịch làm việc dày đặc, phải làm việc liên tục mà không có thời gian nghỉ ngơi; công việc quá áp lực; thường xuyên stress, căng thẳng; ngồi hàng giờ trước màn hình máy tính; không vận động; thiếu ngủ…
Khi căng thẳng, stress, cơ thể sản sinh một lượng lớn hormone cortisol tác động tiêu cực đến việc truyền thông tin từ hệ thống tiền đình đến não, khiến hệ thống tiền đình nhận thông tin không chính xác, dẫn đến rối loạn.
"Khi ngồi trước máy tính nhiều giờ liền, không vận động ảnh hưởng đến lưu thông máu đến não, có thể gây rối loạn tiền đình trung ương. Căng thẳng không trực tiếp gây chóng mặt nhưng góp phần gây rối loạn chức năng phần tai trong kiểm soát sự cân bằng (hệ thống tiền đình)", bác sĩ Hằng cho hay.
 |
| Bác sĩ và điều dưỡng hướng dẫn các bài tập tái định vị sỏi tai cho bệnh nhân. |
Rối loạn tiền đình là một chuỗi phức tạp những rối loạn có liên quan đến thăng bằng, xuất phát từ dây thần kinh số 8 và các đường nối kết với hệ thống tai trong, hệ thống dẫn truyền từ tai trong vào não, hệ thống não phản xạ…
Rối loạn tiền đình gồm 2 dạng: rối loạn tiền đình ngoại biên (chiếm khoảng 90%) và rối loạn tiền đình trung ương. Nếu rối loạn tiền đình trung ương thường gặp nhất do bệnh Migraine, nhiễm trùng não, xuất huyết não, nhồi máu não, chấn thương, u não, xơ cứng rải rác thì rối loạn tiền đình ngoại biên thường do chóng mặt tư thế kịch phát lành tính, viêm thần kinh tiền đình, viêm tiền đình, bệnh Ménière, viêm mê nhĩ, rò ngoại dịch, u dây thần kinh 8, dị vật ống tai ngoài, viêm tai giữa cấp, rối loạn chuyển hóa bao gồm: suy giáp, tiểu đường, tăng urê…
Theo bác sĩ Hằng, bên cạnh việc ứng dụng AI trong chẩn đoán, điều trị rối loạn tiền đình còn có phối hợp đa chuyên khoa giữa bác sĩ tai mũi họng và bác sĩ thần kinh. Từ đó, các bác sĩ có phương pháp điều trị đúng hướng, tăng hiệu quả điều trị cho người bệnh. Số người điều trị khỏi bệnh rối loạn tiền đình ngoại biên đến 70%, trong đó riêng bệnh rối loạn tiền đình dạng chóng mặt kịch phát tư thế lành tính BPPV đạt hiệu quả điều trị đến 99% chỉ sau 2 tuần.
Bác sĩ Hằng cho biết tỷ lệ hồi phục khi điều trị người trẻ rối loạn tiền đình thường cao hơn so với người lớn tuổi nếu chẩn đoán chính xác sớm và điều trị đúng cách. Các tế bào và mô trong cơ thể người trẻ hoạt động hiệu quả hơn trong việc phục hồi tổn thương. Đồng thời, người trẻ cũng không mắc các bệnh nền vốn làm phức tạp thêm quá trình điều trị và hồi phục như tiểu đường, cao huyết áp, các bệnh về tim mạch.
Do đó, khi người bệnh thấy triệu chứng chóng mặt, xoay tròn, mất thăng bằng là những biểu hiện thường gặp của bệnh rối loạn tiền đình, cần đi khám sớm, tránh ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt và đối diện nguy cơ té ngã dẫn đến chấn thương không mong muốn.
