Đền Hát Môn (xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ) là ngôi đền thờ Hai Bà Trưng, người đã có công dấy binh khởi nghĩa diệt quân Đông Hán xâm lược vào năm 40 sau công nguyên.
Đền được các triều đại phong kiến nước ta đề cao, quan tâm sắc phong và trùng tu, tôn tạo, tiêu biểu như triều Lý, Lê, Nguyễn... Đến nay, Đền gồm các hạng mục: Quán Tiên, Cổng Tứ trụ, Nghi Môn, Đền chính, nhà Tạm ngự, nhà Ngự dội, nhà Tưởng niệm, Đàn thề và không gian lễ hội. Năm 2013, Đền Hát Môn đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích cấp quốc gia đặc biệt.
Lễ hội Đền Hát Môn được tổ chức từ mùng 4 đến mùng 6 tháng Ba âm lịch hàng năm nhằm tưởng nhớ công lao của Hai Bà Trưng. Tương truyền, trước khi tuẫn tiết để khỏi rơi vào tay giặc khi thất bại, Hai Bà đã ghé vào một quán hàng bánh ăn bánh trôi. Từ sự tích này, người dân nơi đây đã có một nghi thức hết sức đặc biệt là dâng bánh trôi lên Hai Bà trong ngày hội. Đã là người làng Hát Môn, từ Tết Nguyên đán đến trước sáng ngày sáu tháng ba âm lịch, mọi người kiêng không ăn bánh trôi. Việc làm bánh trôi dâng lên Hai Bà Trưng được tuân thủ theo một quy trình chặt chẽ, chọn lựa gia đình vẹn toàn làm bánh dâng lên Hai Bà. Cho đến sáng ngày sáu tháng Ba, sau khi làm đại lễ dâng hai đĩa bánh trôi cúng Hai Bà, các gia đình mới cúng bánh trôi lễ tổ tiên trong gia đình. Và đến chiều hôm đó, các gia đình mới làm đại tiệc, mời khách đến ăn bánh trôi tại nhà mình.
Ngoài ra, lễ hội Hai Bà Trưng ở Hát Môn còn có nhiều nghi lễ độc đáo khác. Với những giá trị đặc biệt đó, ngày 19-1-2016, lễ hội truyền thống đền Hát Môn đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Việc đền Hát Môn là Di tích quốc gia đặc biệt và lễ hội tại đây trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là vinh dự đối với người dân xã Hát Môn. Dự kiến, trong thời gian tới, huyện Phúc Thọ tập trung triển khai thực hiện chỉnh trang đền Hát Môn, vừa giữ nguyên các giá trị gốc của di tích, vừa đáp ứng được nhu cầu tham quan di tích của nhân dân cả nước, gắn phát huy giá trị lịch sử, văn hóa của di tích đền Hát Môn với hoạt động du lịch văn hóa tại địa phương.
Trong ngày 12-4 cũng đã diễn ra lễ rước bánh trôi dâng Hai Bà Trưng và nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ dân gian.
