Đạo diễn cho biết, ban đầu khi bắt tay vào một dự án lớn, ê kíp làm phim rất lo, vì mọi thứ đều khó khăn, từ kinh phí đến bối cảnh, diễn viên… Đây là dự án hợp tác giữa Trung tâm sản xuất phim truyền hình Việt Nam (VFC) và Hãng phim Hội Điện ảnh, cũng là dự án phim dài tập đầu tiên của VFC làm dựa trên các tác phẩm văn học thời kỳ 1930 – 1945.
Vừa làm vừa gỡ khó, giải quyết từ những cái nhỏ cho đến những cảnh quay lớn, đó là điều mà các nhà làm phim thực hiện. Đạo diễn nói: “Mọi thứ đều không phải như mình muốn, phải cân nhắc, tính toán để sao cho hiệu quả nhất, khắc phục khó khăn thôi. Chúng tôi cứ thế vừa làm vừa tính”.
Đây là cũng là phim bối cảnh thời xưa đầu tiên mà đạo diễn Phạm Nhuệ Giang thực hiện. Tuy nhiên, như chị nói, chị được làm việc với một tập thể mà chị rất yên tâm,trong đó có chồng chị là nhà sản xuất Nguyễn Thanh Vân, họa sĩ Nguyễn Mạnh Đức, đạo diễn hình ảnh - NSND Nguyễn Hữu Tuấn, người có rất nhiều kiến thức về thời kỳ đó… Điều quan trọng là biến tất cả những điều đó thành hiện thực, trong một bối cảnh khó khăn như thế này.
Theo Phạm Nhuệ Giang, kinh phí của “Trò đời” được VFC đầu tư cao nhất trong số các dự án phim truyền hình trong nước, tuy nhiên phần lớn số tiền này dành cho đạo cụ, bối cảnh và phục trang: “Tiền của anh em làm phim này rất thấp, tuy nhiên cả đoàn làm phim đã động viên nhau cố gắng”.
Đạo diễn Phạm Nhuệ Giang nói, trong tác phẩm của Vũ Trọng Phụng, nổi bật nhất là tính bi hài, trong cái hài vẫn có cái bi kịch của thời kỳ đó, thể hiện ngay trong tình huống, nhân vật và cả đối thoại. Chị cho biết: “Chúng tôi làm theo xu hướng không muốn kịch hóa, không muốn diễn cương, cường điệu để gây hài hước, mà chỉ muốn câu chuyện diễn ra như đời sống bình thường, bản thân trong câu chuyện và tình huống, khán giả có được những suy ngẫm và nhận ra đó là tính bi hài. Tuy nhiên chúng tôi vẫn khai thác các chi tiết bật lên sự hài hước trong diễn xuất trong hình thức, ngoại hình”.
Nữ đạo diễn cũng cho rằng, tính hiện thực trong các tác phẩm của nhà văn Vũ Trọng Phụng vẫn còn nguyên sự mới mẻ trong xã hội ngày nay: “Tất cả các tiểu thuyết của Vũ Trọng Phụng đều rất hiện đại, nhiều hiện thực xã hội trong đó còn mới mẻ như bây giờ, như chuyện Cơm thầy cơm cô và ô sin ngày nay, cũng có nhiều điểm tương đồng. Những du nhập của văn hóa mới vào một xã hội đang có sự thay đổi giữa cái bảo thủ, phong kiến có hai mặt, đem cái mới đến đồng thời cũng phá hoại những giá trị truyền thống, nếu như đón nhận cái mới đó một cách thiếu tri thức”.
Nói về những cảnh nhạy cảm trong phim liên quan đến nhân vật Phó Đoan do NSƯT Minh Hằng thủ vai, đạo diễn cho biết, các nhà làm phim phải tính đến yếu tố phim được chiếu trên truyền hình với đối tượng khán giả đủ mọi lứa tuổi. Cảnh nóng được xử lý đúng lúc đúng chỗ, và dừng ở mức khán giả có thể tưởng tượng ra chứ không quá thô hay sống sượng.
Nói về diễn xuất của Việt Bắc, gương mặt mới toanh trong vai chính Xuân Tóc Đỏ - vai nặng ký nhất của bộ phim, đạo diễn Phạm Nhuệ Giang cho hay: “Chúng tôi đã thử vai nhiều diễn viên trẻ trong độ tuổi 20-22, nhưng chỉ chọn được hai phương án. Khi cho diễn thử, chúng tôi thấy Bắc thể hiện khá tự nhiên, có tính hài hước, không diễn. Thực ra nếu chọn một người đã có tên tuổi lại khá bất lợi vì sẽ bị sức ép khi nhân vật đã được định hình từ những phim khác. Những điều khác biệt mà Bắc mang lại cũng là sáng tạo của anh, và chúng tôi đang hy vọng Việt Bắc sẽ mang lại sự mới mẻ cho bộ phim”.
Đạo diễn nói, thông điệp chính của phim là muốn nói đến sự giao thoa, va chạm về văn hóa trong một thời kỳ, để đưa ra những vấn đề xã hội , có cả mặt tích cực và tiêu cực, nếu lạm dụng sự thay đổi đó sẽ thành lố bịch. Thay đổi bao giờ cũng có sự mất mát, vì thế chúng ta không nên lạm dụng mà phải cân bằng, thì mới giữ được truyền thống và có được sự đổi mới.
Trao đổi với diễn viên Việt Bắc trước khi quay.