Chung quanh "cuộc chiến kim chi"

Người Hàn Quốc làm món rau dầm tương tự như món kim chi vào khoảng thế kỷ thứ bảy. Vào thế kỷ 12, nhiều thứ gia vị được cho thêm vào món này. Ở thế kỷ 18, người Hàn Quốc cho thêm bột ớt vào kim chi. Kim chi cung cấp cho người Hàn Quốc nhiều chất dinh dưỡng trong mùa đông khắc nghiệt ở nước này.

Kim chi chủ yếu làm từ bắp cải trắng nhưng nhiều loại rau khác cũng có thể làm được món kim chi khi muối với ớt. Gần đây, người Hàn Quốc có kim chi được làm để trong tủ lạnh mà không ảnh hưởng mùi vị của các thức ăn khác đựng trong tủ.

Theo con số của LHQ, năm 2003, Hàn Quốc là nước sản xuất ớt bột lớn thứ 10 trên thế giới, chủ yếu dùng cho kim chi. Từ nhiều năm nay, kim chi được coi là một "món ăn kỳ diệu" vì nó có lợi cho sức khỏe con người: giảm colesterol, ngăn ngừa béo phì, bệnh tiểu đường, ung thư dạ dày, táo bón và ung thư ruột kết. Ðặc biệt, kim chi còn làm cho người trẻ ra và da đẹp lên. Người ta đã xác nhận những lợi ích này của kim chi. Tuy nhiên, thử nghiệm khoa học sâu rộng chưa đứng về phía những xác nhận nói trên. Ông Lee Myung-ki, một nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu thực phẩm Hàn Quốc cho rằng, có nhiều thành phần trong kim chi và vi khuẩn sản sinh trong quá trình lên men có lợi cho hệ thống miễn dịch và sự tuần hoàn máu của con người.

Hàn Quốc tiêu thụ khoảng 1,6 triệu tấn kim chi/năm và một phần ba trong số này dùng để xuất khẩu. Mỗi người Hàn Quốc tiêu thụ khoảng từ 90 gram đến 100 gram kim chi/ngày. Theo Viện Nghiên cứu thực phẩm Hàn Quốc, mỗi người nước này tiêu thụ khoảng 34 kg kim chi làm từ bắp cải trắng một năm. Hầu như bữa ăn nào của người Hàn Quốc cũng có kim chi, chủ yếu tự làm ở nhà.

Do giá rẻ, kim chi sản xuất tại Trung Quốc đang chiếm lĩnh thị trường Hàn Quốc. Lượng kim chi nhập từ Trung Quốc vào Hàn Quốc chín tháng đầu năm nay đạt 85.266 tấn, tăng gần 80% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài kim chi, Hàn Quốc nhập nhiều rau quả và thực phẩm từ Trung Quốc.

Theo Reuters, năm 2004, Trung Quốc trở thành bạn hàng thương mại hàng đầu của Hàn Quốc, với thương mại hai chiều là 79,35 tỷ USD, tăng 39,2% so với năm 2003.

Từ đầu năm đến nay, Hàn Quốc nhập 94.128 tấn kim chi của Trung Quốc, tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Cơ quan thực phẩm Hàn Quốc cho biết, năm 2005, số kim chi nước này nhập khẩu trị giá khoảng 40 triệu USD.

Cuối tháng 9 vừa qua, Cơ quan dược phẩm và thực phẩm Hàn Quốc (KFDA) cấm bán kim chi nhập khẩu từ Trung Quốc vì phát hiện trứng ký sinh trùng trong các mẫu hàng.

Trung Quốc lập tức cảnh báo "không được để vấn đề leo thang", đồng thời cấm nhập khẩu mười mặt hàng thực phẩm của Hàn Quốc, trong đó có kim chi với lý do kim chi làm ở Hàn Quốc cũng có trứng ký sinh trùng.

Các báo Hàn Quốc rải rác đăng tin nhiều nhà hàng Hàn Quốc chủ yếu sử dụng kim chi Trung Quốc.

Thông tin kim chi nhập khẩu có trứng ký sinh trùng và kim chi Trung Quốc có hàm lượng chì cao hơn kim chi Hàn Quốc đã gây "sốc" và làm người tiêu dùng Hàn Quốc lo lắng.

Một người bán dược phẩm ở Seoul cho biết, những ngày gần đây, số lượng thuốc chống ký sinh trùng bán ra tăng năm lần so với trước đây. Các nhà khoa học đã phải trấn an dư luận rằng trứng ký sinh trùng không gây nguy hiểm vì sẽ bị đào thải một cách tự nhiên trước khi phát triển đến một giai đoạn cao hơn.

Nhiều nhà khoa học cho rằng, hàm lượng chì không gây hại cho sức khỏe. Dư luận Hàn Quốc cho rằng KFDA đã sai lầm khi công bố kim chi nhập khẩu có trứng ký sinh trùng trước khi thảo luận với đối tác Bắc Kinh khiến hai nước có thể đứng trên bờ vực "cuộc chiến kim chi".

Bộ trưởng Ngoại giao hai nước Trung Quốc và Hàn Quốc cho biết, họ muốn tránh một cuộc chiến thương mại do "vụ kim chi" gây ra. Cách đây năm năm, Hàn Quốc áp dụng tăng thuế quan mười lần đối với tỏi Trung Quốc để bảo vệ người trồng tỏi Hàn Quốc. Trung Quốc liền hạn chế việc nhập điện thoại di động của Hàn Quốc.

Trong khi Trung Quốc lo ngại vụ việc ảnh hưởng đến tâm lý bài hàng Trung Quốc của người tiêu dùng thì Hàn Quốc còn mối lo khác là kim chi xuất khẩu sẽ bị từ chối ở nước ngoài, nhất là tại Nhật Bản. Mỗi năm, Hàn Quốc xuất khẩu số lượng kim chi trị giá 130 triệu USD, trong đó chủ yếu là thị trường Nhật Bản. Ngày 5-11 vừa qua, Tokyo đã thông báo cấm nhập một số thực phẩm Hàn Quốc, trong đó có kim chi.

MT