Cảnh báo từ vụ lừa đảo của "bác sĩ" dỏm

Từ đơn thuốc “biết nói”

Bị đái tháo đường và tăng huyết áp từ mười năm nay, tình trạng bệnh của ông Lương khá ổn định nhờ việc dùng thuốc đúng và đều đặn, cho dù ông còn đi lại chậm và khó khăn. Ông có thể tự kiểm soát đường huyết của mình để có thể kịp thời điều trị. Là Việt Kiều Ba Lan, mỗi năm ông cùng gia đình thường về thăm quê hương trong thời gian vài tháng.

Trước Tết Nguyên đán Kỷ Sửu, ông Lương tới khám bệnh định kỳ tại Viện Tim mạch Quốc gia. Tiến sĩ Đinh Thị Thu Hương, Phó Viện trưởng Viện Tim Mạch Quốc gia là người trực tiếp theo dõi, khám và chỉ định ông uống thuốc theo đơn đã kê.

Thường thường, với mỗi đơn thuốc, ông nhờ người nhà đi mua đúng theo đơn của bác sĩ. Ông Lương cho biết, lần này, vì vợ ông cũng bị bệnh Alzheimer hằng ngày có người đến tiêm nên ông nhờ luôn người này đi mua hộ đơn thuốc của mình. Người tên là Hiển, tự xưng là mới vào làm việc được năm tháng tại khoa Thần kinh, Bệnh viện Trung ương Quân đội (Bệnh viện 108), làm ở tổ dịch vụ tiêm lưu động để có thêm thu nhập.

Vốn là người cẩn trọng trong việc sử dụng thuốc nên ông Lương tỏ ra nghi ngờ khi bác sĩ tự xưng này mang về cho ông một “ôm” thuốc với giá tiền khiến ông “chóng mặt”, tới hơn 1.700.000 đồng, không phải chỉ vài trăm nghìn đồng như với những đơn thuốc ông vẫn sử dụng trước đây. Sáu loại thuốc trong đơn mà TS Đinh Thị Thu Hương có ghi Bệnh viện Bạch Mai ở phía bên trên được Hiển ghi lại sang một đơn thuốc khác với góc bên trái trên cùng là tên của một hãng thuốc, với giá tiền cụ thể tương ứng từng loại thuốc.

Đơn thuốc “biết nói”.

Điều đáng chú ý là riêng loại thuốc thứ sáu, insulin tiêm (theo đơn cũ của bệnh nhân) do bác sĩ chỉ định cho người bệnh đái tháo đường túyp 2 như ông Lương lại không được anh Hiển mua. Mà thay vào đó là dòng chữ rõ nhưng nguệch ngoặc, chỉ định thay tiêm insulin bằng uống Levothyrox, dạng viên, ngày uống 1/3 viên mỗi ngày, có chữ ký và dấu đỏ vào bên cạnh tên bác sĩ Tạ Trường Sơn (chuyên khoa nội), bên dưới là tên DS Tâm.

Giải thích thắc mắc về sự thay đổi loại thuốc thứ sáu rất quan trọng với bệnh nhân đái tháo đường, anh Hiển trả lời ông Lương một cách hồn nhiên rằng, insulin dạng tiêm khó mua nên thay bằng uống thuốc này cũng được. Đọc hàm lượng thấy giống giống nhau nên cứ sử dụng thôi. Hiển nói là đã mua thuốc ở hiệu thuốc của bệnh viện 108.

Nghi ngờ về loại thuốc lạ, ông Lương hoàn tòan không sử dụng mà đến hỏi ý kiến bác sĩ điều trị cho mình, TS Đinh Thị Thu Hương. Tiến sĩ Hương giật mình khi nhìn thấy đơn thuốc lạ này và “hướng dẫn” ghi trên vỏ hộp thuốc Levothyrox, hốt hoảng: “Nếu ông Lương bỏ tiêm insulin thì đường huyết sẽ tăng cao dẫn tới hôn mê và tử vong. Hoặc nếu uống lévothyrox cũng có thể dẫn tới bị basedow và gây nguy hiểm đến tính mạng”.

Đi tìm “tung tích” bác sĩ “giấu mặt”

Giả mạo chữ ký và con dấu chỉ định thay thuốc “chết người”.

Thật hú vía khi ông Lương tỉnh táo đã không uống thuốc thay thế này. Sự việc xảy ra, ngay sau ngày mua thuốc, Hiển bỗng dưng không đến nhà ông Lương để tiêm cho vợ ông nữa. Sau những lần ông Lương hẹn gặp gỡ, Hiển đều “cáo” bận với lý do, trực ở bệnh viện, khi thì về quê, lúc thì bận việc nhà,… rồi bật vô âm tín.

Chỉ duy nhất một lần, Hiển “hé lộ” tên của cô H, bán hàng tại địa chỉ của hiệu thuốc mà anh ta đã mua. Thông tin ấy đưa chúng tôi vào cuộc.

Chúng tôi tìm đến hiệu thuốc bên trong cổng Bệnh viện 108, gặp nhân viên hiệu thuốc có tên H, cô cho biết, thuốc Levothyrox vẫn được bác sĩ ở đây chỉ định cho bệnh nhân suy giáp trạng, chứ với người bị đái tháo đường như trường hợp này thì chưa bao giờ thấy cả. H giới thiệu chúng tôi đến gặp dược sĩ Nguyễn Đức Trung, phó Chủ nhiệm khoa Dựợc của bệnh viện 108 để tìm hiểu về đơn thuốc lạ này. 

Vậy, câu hỏi đặt ra, bác sĩ có tên Tạ Trường Sơn, DS Tâm là ai và làm ở đâu? Tại khoa Dược, dược sĩ Nguyễn Đức Trung phải “kêu” lên khi nhìn thấy “đơn thuốc” mới chỉ định Levothyrox thay thế insulin: “Đơn thuốc này không phải do nhà thuốc của bệnh viện bán ra, vì bao giờ chúng tôi cũng có hóa đơn thanh toán. Hơn nữa, khoa Dược của chúng tôi cũng không có dược sĩ nào tên là Tâm. Nhưng dù là mua thuốc ở đâu thì việc thay đổi thuốc như thế này là hoàn toàn sai nguyên tắc và chuyên môn”.

Theo dược sĩ Trung, điều nguy hiểm với những bệnh nhân tiểu đường nặng, ở túyp 2 là tuyến tụy không tiết ra insulin nữa thì việc ngừng tiêm thuốc sẽ có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề như bệnh nhân hôn mê vì không kiểm soát được đường huyết.

Dược sĩ hướng dẫn: “Rất may là thời gian bệnh nhân ngừng tiêm insulin mới ba ngày thôi nếu muộn hơn thì nguy hiểm lắm. Vì vậy, người nhà nên đem ngay đơn thuốc cũ đi mua insulin tiêm cho bệnh nhân ngay. Mua insullin không khó, có ba loại là nhanh, chậm và bán chậm. Dù không liên quan đến bệnh viên 108 nhưng chúng tôi cũng muốn tìm hiểu trường hợp này cho dù hậu quả chưa xảy ra”.

Những ẩn khuất chung quanh bác sĩ “giấu mặt” có tên Hiển và đơn thuốc “biết nói” ấy khiến chúng tôi tiếp tục vào cuộc. Tại khoa Thần kinh (A7), bệnh viện 108, Tiến sĩ Nguyễn Thị Tâm, phó Chủ nhiệm khoa khẳng định: “Khoa Thần kinh không có ai tên Hiển. Và tôi cũng không quen ai tên là Hiển cả. Bệnh viện 108 cũng không có tổ dịch vụ nào chuyên đi tiêm cả. Đây là sự mạo danh, sai nghiêm trọng về pháp luật. Tôi hoàn toàn bất ngờ. Cần điều tra tận nơi, bởi sự việc này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của Bệnh viện 108, của ngành y tế mà còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh”.

Kẻ lừa đảo trên tính mạng đồng loại

Thuốc chỉ dành cho bệnh nhân suy giáp trạng.

Bộ mặt thật của bác sĩ Hiển dường như lộ rõ tính chất lừa đảo khi Hiển đã “từ chối” nhấc máy các cuộc gọi có hiện số điện thoại của nhà bệnh nhân Lương. Trong vai là người nhà bệnh nhân cần thuê Hiển đi tiêm, chúng tôi mới có thể hẹn được Hiển.

11 giờ trưa một ngày giáp Tết,  Hiển hẹn gặp chúng tôi ở trước cổng Bệnh viện 108. Vẻ tất bật, dáng người nhỏ thó, Hiển khoác chiếc áo blu trắng, đi dép lê bước, xộc xệch từ trong bệnh viện ra. Chiếc áo blu trắng toát, không có biển hiệu tên gắn cài trên áo được Hiển nhanh chóng cởi ra. Tưởng là gặp người nhà bệnh nhân để “nhận” việc đi tiêm, Hiển tỏ ra lúng túng khi bị chúng tôi “tra hỏi” về loại thuốc dành cho bệnh nhân đái tháo đường.

Mặt thất thần khi chúng tôi đưa đơn thuốc của bệnh nhân Lương, anh ta giải thích lòng vòng. Gương mặt vẫn “lạnh” khi ấp úng trả lời danh tính, địa chỉ làm việc của bác sĩ chỉ định thay thuốc trong đơn. Khi thì nói là bác sĩ Hiển mới quen, khi thì là bác sĩ của khoa xương khớp, lúc thì chuyên khoa nội của bệnh viện Bạch Mai. Trước mặt anh ta, chúng tôi gọi điện để “kiểm chứng” thì đựơc biết, bệnh viện Bạch Mai không có chuyên khoa nội, hơn nữa ở Khoa xương khớp có ai có tên giống như bác sĩ thay thuốc trong đơn.

Vặn hỏi một hồi, Hiển mới thú nhận: “Em có lỗi, nói chung là em có lỗi”.

 -       “Bệnh nhân chỉ nhờ mua, tại sao lại tự động thay thuốc?”. Tôi thắc mắc.

 -       Levothyrox là thuốc chữa nhức xương, em có sẵn. Đọc tác dụng, đọc hàm lượng của nó, thấy phù hợp, với lại bác Lương chỉ số đường huyết không cao nên em thay thuốc. Còn đơn thuốc thứ hai, có ghi giá tiền là em “ra” thêm.

Hiển cũng thú nhận: “Em không phải bác sĩ, chỉ học y tá thôi. Em ngồi loanh quanh khu vực cổng này, có người gọi là đi tiêm”. Anh ta khăng khăng rằng: “Trường hợp tự ý thay thuốc với bác Lương chỉ là lần đầu tiên thôi, còn trước đây, em làm cẩn thận lắm”. Hắn tiếp tục “ba hoa”: “Bệnh nhân cũ lại giới thiệu nhau để em đi tiêm. Nhiều bệnh nhân ở phố Bạch Đằng đến bến xe Lương Yên em đều tiêm quen, có khi em còn tiêm cho bệnh nhân liệt. Em còn có thể châm cứu chữa khỏi cho người bị liệt...”.

Đứng ngòai cổng bệnh viện khá lâu, Hiển có vẻ bối rối thấy những người bán hàng nước, bánh mỳ rong, mấy anh xe ôm chung quanh cổng bệnh viện nhận ra gương mặt quen quen bị “quay” lấy thông tin. Nhanh như cắt, anh ta tránh mặt và “đề nghị” chúng tôi nói khẽ để giữ “thể diện”, “không thì lộ hết, em hết đường làm ăn”.

Càng nói, anh ta càng tỏ ra càng loanh quanh. Những thông tin ngày càng mâu thuẫn và trở nên khó hiểu. Vậy, bộ mặt thật của kẻ lừa đảo như thế nào?

Chất lượng “dịch vụ” tư và những lỏng lẻo chết người

Bên ngoài Phòng khám tư 12 Đinh Công Tráng.

Công cuộc” truy tìm bộ mặt thật của kẻ lừa đảo này bắt buộc chúng tôi một lần nữa trở lại nhà bệnh nhân Lương. Ban đầu, người nhà ông Lương đến Phòng khám tư số 12 Đinh Công Tráng để thuê y tá đến nhà tiêm cho vợ ông. Đây là phòng khám đa khoa, chuyên khoa nội, có tổ dịch vụ tiêm theo yêu cầu, nằm đối diện cổng Bệnh viện 108.

Đến Phòng khám tư 12 Đinh Công Tráng, các nhân viên cho biết, có nhân viên tên là Hiển nhưng không thấy đến đã một tuần rồi. DS Tiết Thị Minh Tâm, chủ Phòng Khám đa khoa và là người phụ trách tổ tiêm trả lời: "Tôi vừa đi công tác về nên không biết về vụ việc này". Dược sĩ hoàn toàn bất ngờ và sửng sốt khi bị chính tên Hiển giả danh ký vào đơn thay thuốc của bệnh nhân Lương.

Chị Tâm cho biết thêm, Hiển mới được nhận vào làm thử việc ở phòng khám chưa được một tháng với lời bảo lãnh của người nhà, là y tá T hiện đang làm ở phòng khám. Điều đáng nói là, không có hồ sơ xin việc, không có bất cứ giấy tờ nào tùy thân nào, chỉ với lời giới thiệu vừa tốt nghiệp trường trung cấp y ở Hà Nam, với hợp đồng "miệng", chủ của phòng khám lại phân công ngay việc cho Hiển, đi tiêm theo yêu cầu của bệnh nhân. Trong khi đó, việc đi tiêm còn có nhiều khả năng gây sốc với nhân viên chưa có kinh nghiệm. Khi trả lời về việc quá dễ dãi trong việc tuyển người, chị Tâm phân bua, dù sao Hiển đã làm một số việc lặt vặt ở phòng khám.

Dù rất bất bình về vụ việc của bác sĩ dỏm, người từng "phụ" việc cho mình, bác sĩ Tạ Trường Sơn, nhiều năm làm ở phòng khám này cho rằng: "Là y tá nhưng hình như anh ta bị bệnh hoang tưởng, hay tâng bốc về bản thân. Thậm chí, anh ta có lần nói với bệnh nhân ở đây mình là bác sĩ. Anh ta đã lợi dụng "lấy cắp" con dấu trong bàn khám bệnh của tôi để đóng dấu, giả mạo chữ ký của tôi. Điều đó chứng tỏ anh ta đã là người không bình thường".

 TS Đinh Thị Thu Hương, Phó Viện trưởng Viện tim mạch Quốc gia khẳng định, đây là một việc làm vô nhân đạo, một hành vi cố tình lừa đảo người bệnh. Ngay cả bà T, người nhà của Hiển cũng phải thốt lên: "Tôi quá đau lòng với người cháu của mình”.

Hiển tên thật là Lê Vinh Hiển, chứ không phải là Lê Minh Hiển như tự giới thiệu, quê ở huyện Bình Lục, Hà Nam. Hiển sinh năm 1984, là con thứ ba trong gia đình có sáu anh chị em. Hiện nay, phòng khám đã chấm dứt hợp đồng làm việc với Hiển.

Vụ việc gây sốc này là thời điểm để phòng khám "tự kiểm điểm", "thắt chặt" hơn công tác tuyển dụng, quản lý nhân viên cũng như nâng cao chất lượng của một phòng khám sau 10 năm hoạt động. Dược sĩ Tiết Thị Minh Tâm khẳng định: "Từ giờ, chúng tôi sẽ chỉ tuyển nhân viên có tay nghề, có nhiều kinh nghiệm làm việc trong các bệnh viện. Nếu là sinh viên ra trường phải đạt xuất sắc".

Từ vụ lừa đảo của bác sĩ dỏm, TS Đinh Thị Thu Hương cảnh báo: "Hành vi vô nhân đạo này không chỉ làm ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh mà còn làm ảnh huởng đến uy tín của ngành y tế. Hành vi này cần phải được ngăn chặn ngay, nếu không thì Hiển với bản chất tham lam và sự ngu dốt sẽ tiếp tục lừa đảo những người khác Và khi ấy, hậu quả sẽ thật khôn lường".