Cần sớm triển khai cải tạo, nâng cấp quốc lộ 51

Chưa xứng là huyết mạch giao thông...?

Tính điểm xuất phát từ ngã tư Vũng Tàu nối với quốc lộ 1A thuộc địa bàn tỉnh Ðồng Nai đến ẹo Ông Từ thuộc địa bàn TP Vũng Tàu, QL 51 dài khoảng 70 km là tuyến đường bộ ngắn nhất nối Bà Rịa - Vũng Tàu với TP Hồ Chí Minh và các tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam. Trong những năm qua, QL 51 đã phục vụ tốt nhu cầu đi lại, thông thương hàng hóa của người dân trong khu vực mà còn góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ngày 9-3-2006, Bộ Giao thông vận tải đã có Quyết định 594/QÐ-BGTVT cho phép lập dự án đầu tư mở rộng QL 51 và giao Ban quản lý dự án Mỹ Thuận làm chủ đầu tư nhưng không hiểu sao mà chưa triển khai được. Ðiều đó có nghĩa là QL 51 sẽ tiếp tục chịu sức ép từ các dự án đầu tư cũng như tốc độ phát triển trong khu vực.

Nhiều nhà đầu tư đã tìm đến Bà Rịa - Vũng Tàu như một địa chỉ hấp dẫn với nhiều lợi thế về cảng biển, về khí đốt. Theo Quyết định số 146 của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu phát triển chủ yếu của vùng kinh tế trọng điểm phía nam là tốc độ tăng trưởng GDP hằng năm đạt 1,2 lần trong giai đoạn 2006-2010 và 1,1 lần giai đoạn 2011-2020 so với tốc độ tăng trưởng bình quân của cả nước.

Ðến năm 2010, hoàn thành phương án di dời cảng Sài Gòn ra khỏi nội thành, xây dựng cảng Cái Mép, Thị Vải trở thành cửa ngõ ra biển của đường Xuyên Á. Theo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đến năm 2010, hệ thống cảng biển của Bà Rịa - Vũng Tàu có quy mô lớn nhất, nằm trong nhóm cảng biển số 5 và số 8. Hiện nay trên địa bàn tỉnh có tám cảng biển đang khai thác với tổng chiều dài 3.883 m, diện tích 137 ha, bao gồm sáu cảng chuyên dụng và phục vụ cho ngành điện, khai thác dầu khí và hai cảng tổng hợp.

Chỉ trong vài năm trở lại đây, nhiều cảng nước sâu quốc tế được khởi công xây dựng trên dọc sông Thị Vải, dự kiến quý 3 năm 2008, Công ty Tân Cảng Sài Gòn sẽ đưa cảng Tân Cảng-Cái Mép vào hoạt động. Theo tính toán, năng lực thông qua toàn cụm cảng số 5 vào năm 2010 đạt 14,5 triệu tấn/năm. Sức phát triển như vậy càng  đòi hỏi phải khẩn trương nâng cấp, cải tạo QL 51 để đồng bộ  với sự phát triển của hệ thống cảng.

Bà Nguyễn Thu Trang, Phó Tổng giám đốc cảng Phú Mỹ lo ngại, "trong tương lai, khi các cảng biển mới trên sông Thị Vải, Cái Mép đi vào hoạt động cùng với sự phát triển của các KCN dọc theo QL 51 như KCN Cái Mép, Phú Mỹ, Mỹ Xuân, Nhơn Trạch, Long Thành... thì QL 51 có bốn làn xe như hiện nay sẽ quá tải và gây ùn tắc giao thông. Cảng Phú Mỹ cũng như những doanh nghiệp tại địa phương đề nghị cần có kế hoạch sớm mở rộng, nâng cấp QL 51".

Ông Vũ Ngọc Thảo, Quyền Giám đốc Sở Giao thông vận tải Bà Rịa - Vũng Tàu băn khoăn, "hiện tại, QL 51 đã quá tải và bị xuống cấp, rất nhiều lần chúng tôi và UBND tỉnh  đề nghị Bộ Giao thông vận tải nâng cấp từ bốn làn lên sáu làn xe, tháo bỏ giải tôn sóng và bố trí phân luồng hợp lý để giảm tải nhưng vẫn chưa được đáp ứng".

Ông Nguyễn Văn Lam, Phó Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh cho biết, nhiều nhà đầu tư đang triển khai dự án tại các khu công nghiệp của tỉnh cũng băn khoăn về tình trạng xuống cấp và quá tải của QL 51. Năm 2006, Bà Rịa - Vũng Tàu dẫn đầu cả nước về thu hút đầu tư nước ngoài; chín tháng đầu năm 2007, có 31 dự án đầu tư nước ngoài được cấp phép, nâng tổng số dự án đầu tư nước ngoài đến thời điểm này là 172 dự án với tổng vốn hơn 7,3 tỷ USD.

Với sức hấp dẫn và lợi thế, Bà Rịa - Vũng Tàu đang chủ trương mở rộng các KCN về phía bắc của tỉnh tại các địa phương Ðất Ðỏ, Xuyên Mộc để chuyển đổi cơ cấu kinh tế, khai thác diện tích đất bạc màu không có khả năng phát triển nông nghiệp và mở rộng một số KCN hiện hữu.

Ngày 24-8, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương đầu tư KCN Phú Mỹ 3 với diện tích 800 ha, KCN Ðất Ðỏ 1 với diện tích 500 ha và mở rộng KCN Phú Mỹ 2 với diện tích 400 ha; một doanh nghiệp khác cũng đang làm thủ tục xin đầu tư KCN đô thị Châu Ðức phía bắc QL 51 với diện tích lên đến 2.200 ha.

Như vậy, QL 51 như một xương sống gánh toàn bộ các KCN và hệ thống cảng biển dọc sông Thị Vải, KCN lọc hóa dầu Long Sơn và các KCN đang được phát triển về phía đông của Bà Rịa - Vũng Tàu.

Ðể giảm tải cho QL 51, Bà Rịa - Vũng Tàu đã chủ động đầu tư năm tuyến đường, trong đó có hai tuyến đường đầu tư mới gồm đường 991B dài 40 km từ QL 55 (huyện Xuyên Mộc) đến hạ lưu cảng Cái Mép theo tiêu chuẩn đường cấp 4 đồng bằng; đường Phước Hòa-Cái Mép dài ba km từ QL 51 đến cảng Cái Mép.

Ngoài việc giảm tải cho QL 51, các tuyến đường này còn có mục đích khai thác lợi thế về cảng tại khu vực hạ lưu Cái Mép, liên kết hệ thống cảng với khu vực phía bắc của tỉnh nhằm khai thác tiềm năng về phát triển kinh tế - xã hội, phát triển công nghiệp tại khu vực này. Với ý nghĩa là giảm tải, nhưng khi các tuyến đường này đi vào hoạt động thực chất sẽ thêm một gánh nặng cho QL 51.

Ông Nguyễn Văn Lam, Phó Ban Quản lý các KCN của tỉnh nhận định, "nếu QL 51 được đầu tư hợp lý và hiệu quả, cùng với hệ thống đường liên cảng nối các cảng trên địa bàn Bà Rịa - Vũng Tàu, Ðồng Nai, Nhơn Trạch, thành phố Hồ Chí Minh đang được đầu tư thì có thể không cần thiết phải đầu tư xây dựng đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu, tiết kiệm rất lớn cho ngân sách". Còn đầu tư mở rộng, nâng cấp QL 51 như thế nào, nguồn vốn từ đâu thì đang là vấn đề cần phải tính toán kỹ.

Ông Vũ Ngọc Thảo, Quyền Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, hiện tại Bộ Giao thông vận tải đang đề nghị được đầu tư theo hình thức BOT. "Như vậy thì lợi bất cập hại, vì lựa chọn hình thức BOT sẽ kéo dài dự án, gây bức xúc cho các nhà đầu tư vì có quá nhiều trạm thu phí từ TP Hồ Chí Minh đến Vũng Tàu. Cần thiết phải do Chính phủ trực tiếp đầu tư để QL 51 thật sự là huyết mạch giao thông cho phát triển của cả vùng kinh tế trọng điểm phía nam". - Ông Thảo bày tỏ quan điểm.

Tổ chức giao thông bất hợp lý, thường xảy ra tai nạn

Là người trực tiếp xử lý nhiều vụ tai nạn thương tâm xảy ra trên QL 51 nên Trung tá Ðinh Công Tiến, Ðội trưởng đội xử lý, Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu rất bức xúc vì nhiều cái chết xảy ra với người đi đường chỉ vì va vào dải tôn sóng phân chia làn đường xe cơ giới và xe thô sơ.

Theo khảo sát mới đây nhất của Công an Bà Rịa - Vũng Tàu, tuyến QL 51 đi qua địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu từ km 38 đến km 76+200, trên toàn tuyến không có biển báo hạn chế tốc độ. Các điểm mở dải phân cách giữa đường cách nhau từng đoạn từ hai km đến ba km không phù hợp với tình hình dân sinh hai bên đường. Vì lẽ đó người dân thường lợi dụng dải phân cách bằng tôn sóng để đi ngược chiều.

Thực tế, qua khảo sát của chúng tôi, dải tôn sóng mục đích để phân chia làn đường xe cơ giới và xe thô sơ không phát huy được tác dụng, dọc tuyến QL 51 có rất nhiều chợ lợi dụng dải tôn sóng này để họp ra tận lề đường nhưng không thấy các cơ quan chức năng xử lý.

Trung tá Tiến cho biết thêm, nhiều hộ dân đã tự tiện mở dải tôn sóng để thuận tiện lưu thông, nhưng trước một số cơ quan, trụ sở xã lại không được mở nên "hầu hết người dân đến Ủy ban và cán bộ đều phải vi phạm luật giao thông, đường dành cho xe thô sơ đã bị xe ô-tô làm nát và đọng nước nên xe thô sơ buộc phải đi ra đường xe cơ giới". Dải tôn sóng là bức tường làm cho không có lối thoát khi xảy ra va chạm giao thông nên nguy cơ tử vong rất cao.

Ông Vũ Ngọc Thảo thừa nhận, "việc tổ chức giao thông trên QL 51 nhiều điểm chưa hợp lý, chưa theo quy chuẩn nên tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông". Việc lưu thông trên QL 51 hiện nay có thể nói là hỗn loạn, xe máy đi cùng làn với xe tải, xe tải đi lấn tuyến dành cho xe du lịch, xe khách. Nhiều tài xế xe khách để bảo đảm thời gian vận chuyển đã chọn giải pháp vượt phải. Sự tồn tại của dải tôn sóng trên QL 51 đã mất hết tác dụng đã được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhiều lần đề nghị tháo bỏ nhưng vẫn không được. Ðó là chưa kể đến 1.572 công trình và năm cây xăng trên tuyến quốc lộ này vi phạm hành lang an toàn nhưng chưa được xử lý đến nơi, đến chốn.

Ðể phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía nam, cần có sự đầu tư thích đáng cho giao thông và hạ tầng kỹ thuật, tạo sự liên kết, phối hợp chặt chẽ của các tỉnh trong khu vực. Trong đó, việc đầu tư, nâng cấp QL 51, không chỉ là nhu cầu bức thiết của riêng Bà Rịa - Vũng Tàu mà của cả vùng kinh tế đang phát triển rất năng động này.