ND - Sau khi Báo Nhân Dân phản ánh những biểu hiện tiêu cực trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng ở dự án VISP - Bắc Ninh ở xã Phù Chẩn (Từ Sơn, Bắc Ninh) và những tâm tư, nguyện vọng của nhân dân trong vùng bị thu hồi đất, UBND tỉnh Bắc Ninh, huyện Từ Sơn cùng nhà đầu tư đã có những điều chỉnh quan trọng nhằm bảo đảm quyền lợi trước mắt cũng như lâu dài cho những nông dân mất đất.
Vấn đề đặt ra là sau khi những vướng mắc đã được giải quyết thì phải khẩn trương tiến hành giải phóng mặt bằng để bảo đảm tiến độ thực hiện dự án như đã ký giữa Chính phủ hai nước Việt Nam và Singapore.
Giảm diện tích thu hồi đất
Trong các buổi làm việc với nhân dân xã Phù Chẩn, nguyện vọng tha thiết của bà con là đề nghị các cấp chính quyền, nhà đầu tư không nên thu hồi toàn bộ đất canh tác, mà bớt lại một số diện tích trồng cấy, đủ để các hộ dân tự túc được lương thực ở mức thấp nhất. Ðược như vậy bà con mới yên lòng về sinh kế lâu dài.
Xét thấy nguyện vọng của nhân dân là chính đáng, UBND tỉnh Bắc Ninh đã nêu vấn đề này với chủ đầu tư là Công ty Cổ phần phát triển đô thị và khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP JSC). VSIP JSC đã họp HÐQT và thống nhất là để lại 30% quỹ đất nông nghiệp để nhân dân tiếp tục canh tác trong khi chờ việc làm và cơ hội kinh doanh mới. Như vậy, tổng diện tích dự án đã giảm rất lớn so với quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trước đây.
Thời gian qua, mặc dù chưa nhận được tiền đền bù, nhưng các hộ dân trong diện thu hồi đất đã ngừng canh tác để chờ giao đất theo chủ trương chung. Ðây cũng là một thiệt thòi lớn cho người dân. Do vậy, VSIP JSC đã quyết định hỗ trợ thêm 20 nghìn đồng/m2 ngoài số tiền 79 nghìn đồng/m2 theo chính sách chung của tỉnh và 1.000 đồng/m2 hỗ trợ thêm đã thống nhất trước đây, nâng tổng số tiền bù sẽ được chi trả trực tiếp cho nhân dân là 100 nghìn đồng/m2 cho các hộ có diện tích đất được giao lâu dài theo phương án bồi thường đã được duyệt.
HÐQT cũng khẳng định đây là mức hỗ trợ cao nhất và cuối cùng để VSIP JSC có thể thực hiện dự án. Việc hỗ trợ này làm tăng số tiền phát sinh ngoài dự toán của VSIP JSC lên 121,8 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bắc Ninh cũng có chủ trương cho nhân dân tạm mượn đất trên diện tích đã quy hoạch, thu hồi và bồi thường để tiếp tục canh tác vụ mùa trên cơ sở phù hợp tiến độ san lấp mặt bằng thi công hạ tầng của chủ đầu tư. Chủ trương này cũng nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân về lương thực trong khi chờ công việc mới.
Lo sinh kế lâu dài cho người mất đất
Một nỗi lo lớn nữa của người dân bị thu hồi đất là những người không còn ở độ tuổi lao động sẽ sống ra sao khi không còn đất, không được nhận vào làm trong các nhà máy, xí nghiệp ở trong khu dự án?
Trao đổi ý kiến với chúng tôi về vấn đề này, ông Nguyễn Ðức Tuất, Bí thư Huyện ủy Từ Sơn cho biết: Ngay sau khi kiện toàn lại đội ngũ cán bộ lãnh đạo xã (đội ngũ cán bộ chủ chốt của xã vừa mới bị xử lý kỷ luật vì những sai phạm trong đền bù, giải phóng mặt bằng), việc đầu tiên là phải tính kế sinh sống lâu dài cho những người bị thu hồi đất, nhất là những người hết tuổi lao động.
Nhà đầu tư đã cam kết sẽ hỗ trợ kinh phí bước đầu cho xã Phù Chẩn là bốn tỷ đồng, xã Ðại Ðồng là ba tỷ đồng để giải quyết các vấn đề phúc lợi xã hội. Lãnh đạo huyện và xã đã cơ bản thống nhất dùng số tiền này lập thành một quỹ tựa như quỹ hưu nông dân, dành cho những người mất đất mà đã hết tuổi lao động.
Theo tính toán, số tiền lãi từ quỹ đó đủ bảo đảm cung cấp cho mỗi người một tháng từ 15 đến 20 kg gạo. Dự tính của VSIP JSC là, nếu có mặt bằng nhanh chóng để giao cho hơn 20 nhà đầu tư đã đăng ký các dự án tại đây sẽ tạo ra ngay nhiều việc làm cho người dân địa phương từ người có trình độ đến lao động phổ thông.
Về lâu dài, sẽ có từ 130 đến 150 nhà máy công nghiệp và bệnh viện, khách sạn, trung tâm dịch vụ... trong dự án này, tạo ra khoảng 30 nghìn chỗ làm cho nhân dân trong khu vực. Như vậy, sinh kế lâu dài của người dân, về cơ bản không còn là nỗi lo lớn và những nguyện vọng chính đáng của nhân dân đã từng bước được Ðảng, chính quyền tỉnh Bắc Ninh và chủ đầu tư xem xét, đáp ứng.
Vấn đề còn lại là đội ngũ cán bộ, đảng viên, cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục tuyên truyền giúp người dân hiểu rõ mọi việc để tạo sự đồng thuận cao trong việc bàn giao mặt bằng phục vụ dự án. Các cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Ninh, huyện Từ Sơn sớm thực hiện các bước đi cần thiết để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng phục vụ Dự án xây dựng Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP - Bắc Ninh.
