Những người làm tuồng lúc đó thường quen diễn các trích đoạn, các vở tuồng cổ, tác giả Tống Phước Phổ đã khai thác một nội dung hoàn toàn mới, một vấn đề lịch sử vào tuồng truyền thống.
Và An Tư công chúa là một trong những thành công tiêu biểu góp phần đem đến cho tác giả Tống Phước Phổ đoạt giải thưởng Hồ Chí Minh.
Để tái hiện lại những sáng tạo của đội ngũ dàn dựng trước trong lúc toàn bộ đội ngũ sáng tạo vở 42 năm trước đều đã mất quả là khó khăn đối với nhà hát. Với quyết tâm phục hiện lại một vở mang tính mẫu mực, đánh dấu một thời kỳ phát triển của nhà hát, ban giám đốc và các nghệ sĩ đã vượt qua mọi khó khăn để tái hiện vở. Maket trang trí không còn, họa sĩ Song Hào đã thể hiện phần trang trí sân khấu của họa sĩ Hoàng Tuyển qua sự hồi tưởng của NSƯT Hoàng Khiêm - người có mặt ở nhà hát từ những ngày đầu vở được công diễn. NSND Mẫn Thu là lớp nghệ sĩ thứ tư tham gia biểu diễn vở, không còn hoạt động biểu diễn nhưng cũng được mời về để trao đổi với các nghệ sĩ trẻ.
| Sau khi chinh phạt xong Châu Âu, triều đình Nguyên Mông cho thái tử Thoát Hoan đem 50 vạn quân sang xâm lược nước ta. Trước tình thế đất nước lâm nguy, vua Trần Nhân Tông dùng kế hoãn binh để bảo toàn lực lượng, Thoát Hoan yêu sách đòi phải dâng công chúa An Tư. Đứng trước cảnh non sông nghiêng ngả, công chúa An Tư đành phải gác tình riêng, lo nghĩa lớn. Lấy được An Tư, Thoát Hoan liền trở mặt, chia hai đạo quân tiến đánh vua Trần Nhân Tông. Với trí thông minh và lòng dũng cảm, công chúa An Tư đã làm nội bộ quân giặc mâu thuẫn, để quân ta có thời cơ tiêu diệt quân địch. Và trong cuộc chiến với kẻ thù An Tư không thoát khỏi lưỡi gươm khát máu của Thoát Hoan. Dưới cờ chiến thắng, vắng bóng An Tư, nhưng tên tuổi của nàng vẫn sống mãi với non sông Đất Việt. |
Nhà hát huy động tới năm NSƯT tham gia thể hiện các nhân vật chính: NSƯT Hồng Khiêm, Ánh Dương, Hương Thơm, Hán Văn Tình, Gia Khoản. Vậy mà ngay những tên tuổi đã có bề dày kinh nghiệm biểu diễn này cũng không tránh khỏi tâm trạng lo lắng trước khi vở được công diễn.
NSƯT Ánh Dương khi được giao vai Trần Phi Hùng - người yêu của công chúa An Tư khẳng định: "Vai Trần Phi Hùng đã qua năm thế hệ nghệ sĩ, lại qua nhiều thầy dậy, mỗi thầy một cách thể hiện sáng tạo riêng nên việc thể hiện lại càng khó".
Song mọi cố gắng của các nghệ sĩ đã không uổng. Ngay trong buổi duyệt, An Tư công chúa đã được sự đón nhận hồ hởi của đông đảo khán giả.
Với tư tưởng dàn dựng mới, cùng với việc tiếp thu truyền thống là nguyên nhân tạo nên sự hấp dẫn của vở tuồng này. Bản thân cốt truyện và những nhân vật lịch sử đã có sức hút, đặc biệt nhân vật An Tư công chúa - nữ anh hùng tài sắc của lịch sử Việt Nam, người đã tự nguyện hy sinh hạnh phúc cá nhân, gác tình riêng lo nghĩa lớn, đã thực sự gây được, cảm mến của khán giả.
NSƯT Hồng Khiêm - người được giao vai An Tư công chúa đã thể hiện khá sinh động hình tượng. Lớp diễn khi Trần Phi Hùng bị quân Thoát Hoan bắt, NSƯT Hồng Khiêm đã lột tả được những diễn biến đầy phức tạp của nhân vật này: vừa phải làm thuyết khách cho giặc, vừa phải giúp người yêu giữ vững chí khí, không quy hàng giặc. Đây là điều rất khó đối với nghệ sĩ, bởi các nhân vật trong tuồng vốn thường thiên về một mầu, phản diện ra phản diện, chính diện ra chính diện. Những nhân vật trong tuồng đòi hỏi NSƯT Hồng Khiêm và các nghệ sĩ tham gia vở không chỉ hát tốt, còn phải bỏ công nghiên cứu, nắm bắt ý tứ sâu xa của từng câu văn để diễn đạt cho đúng tâm trạng nhân vật và họ đã thành công khi thể hiện các hình tượng nhân vật lịch sử.
