ND- Theo một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo, giá lúa gạo trong nước tăng, nhất là ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long là nhờ tác động bởi thông tin tốt về sản lượng và giá xuất khẩu gạo trong năm nay, kể cả chính sách mua tạm trữ gần 1 triệu tấn gạo của các doanh nghiệp hội viên Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA).
Ðặc biệt thông tin giá gạo thế giới tăng cao theo hướng có lợi cho các quốc gia xuất khẩu gạo trong những ngày qua đã tác động rất lớn tới giá gạo trong nước. Do hậu quả thiên tai, hiện Phi-li-pin đang thiếu gạo nghiêm trọng và cần nhập khẩu gấp một lượng lớn gạo. Dự kiến chỉ riêng tháng 12-2009 và đầu năm 2010 Phi-li-pin sẽ nhập thêm khoảng 2 triệu tấn gạo.Nhu cầu gạo ở thị trường Ấn Ðộ cũng đang rất cao. Ðây là nước xuất khẩu gạo, nhưng năm nay do thiên tai, nên Ấn Ðộ cần nhập khẩu gạo. Ngoài ra, nhu cầu gạo từ các nước châu Phi cũng hết sức bức thiết, do nguồn gạo dự trữ của nhiều nước đã cạn kiệt, trong khi đó mỗi năm châu lục này tiêu thụ đến 9 triệu tấn gạo, do đó cũng cần nhập khẩu ngay một lượng lớn gạo để tiêu thụ.
Thời gian qua các doanh nghiệp xuất khẩu gạo chủ yếu từ nguồn tồn kho qua ba lần mua tạm trữ, với tổng cộng gần 2,4 triệu tấn. Dự kiến từ nay đến cuối năm các doanh nghiệp sẽ xuất hết lượng gạo tồn kho, nếu vụ lúa đông xuân sớm chưa chín kịp thì vào tháng 1 và tháng 2 năm 2010 các doanh nghiệp sẽ thiếu nguồn gạo nguyên liệu phục vụ xuất khẩu. Trong khi đang là những tháng cuối năm, nguồn cung thóc gạo trong dân không còn dồi dào, nhất là ở các tỉnh miền trung và Tây Nguyên vừa bị ảnh hưởng nặng nề của các cơn bão số 9 và 11, nguy cơ mất mùa rất cao, cũng như nhu cầu thóc gạo chuẩn bị cho mùa lạnh và Tết tăng.
Trước tình hình này, để bảo đảm yêu cầu về an ninh lương thực trong nước, đồng thời nâng cao hiệu quả xuất khẩu, các bộ, ngành liên quan cần khẩn trương nắm chắc tình hình sản xuất lúa gạo, nhu cầu lương thực trong nước và xuất khẩu. Từ đó phối hợp với các địa phương chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh lương thực dự trữ lưu thông theo đúng quy định để có đủ lương thực sẵn sàng đáp ứng kịp thời nhu cầu tiêu dùng trong nước, không để xảy ra tình trạng khan hiếm gạo, nhất là trong các dịp lễ, Tết. Khắc phục ngay các tồn tại trong hoạt động điều hành xuất khẩu gạo, bảo đảm thực hiện mục tiêu xuất khẩu gạo bền vững và ổn định. Giải quyết tốt mối quan hệ giữa sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu trên cơ sở xây dựng cơ chế điều hành phù hợp với đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội của đất nước, vừa bảo đảm quyền lợi của người nông dân sản xuất ra lúa gạo, vừa nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm gạo Việt Nam trên thị trường thế giới, nhất là khi chỉ còn hơn một năm nữa (1-1-2011), Việt Nam sẽ mở cửa thị trường để doanh nghiệp nước ngoài tham gia xuất khẩu gạo.