Xử lý dứt điểm tình trạng sạt lở đê kè ở huyện Ba Vì

Bên cạnh nguyên nhân khách quan do địa chất khu vực yếu, dòng chảy phức tạp, thời gian qua, tình trạng khai thác cát làm suy giảm lượng cát dưới lòng sông Hồng, sông Đà, gây xói mòn bờ kè khu vực xã Phong Vân, huyện Ba Vì (Hà Nội) khiến nhiều công trình xây dựng bị hư hỏng, người dân hoang mang lo lắng.
0:00 / 0:00
0:00
Một công trình nhà ở của người dân xã Phong Vân, huyện Ba Vì bị lún, nứt. (Ảnh Kim Nhuệ)
Một công trình nhà ở của người dân xã Phong Vân, huyện Ba Vì bị lún, nứt. (Ảnh Kim Nhuệ)

Từ cuối năm 2023 đến nay, khu vực xóm Bãi, thôn Vân Hội, xã Phong Vân, huyện Ba Vì xuất hiện vết nứt ở nhiều nơi, từ các tường rào, sân gạch, đường bê-tông, các ngôi nhà xây dựng, kể cả nhà ở kiên cố. Đáng ngại hơn, tình trạng sụt lún bờ kè sông và các vết nứt vẫn ngày càng nghiêm trọng hơn.

Theo phản ánh của người dân, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sụt lún bờ kè, công trình xây dựng bị nứt là do hoạt động của nhiều phương tiện khai thác cát công suất lớn hoạt động gần các xã Phong Vân, Thái Hòa, huyện Ba Vì. Trên đoạn sông này thường xuyên có từ 300 đến 500 tàu hút cát công suất lớn hoạt động suốt ngày đêm, gây ảnh hưởng đến lòng sông, hệ thống đê kè. Đáy sông bị sụt lún nhanh chóng dẫn đến nguy cơ sạt lở ngày càng nghiêm trọng, khó lường hơn. Khi mùa mưa lũ đến, nước sông chảy mạnh, nguy cơ mất an toàn đê kè và các công trình của người dân càng lớn.

Thực tế, việc khai thác cát thuộc địa giới hành chính tỉnh Phú Thọ, giáp ranh huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội, nhưng gây ảnh hưởng đến lòng sông, biến đổi dòng chảy. Ủy ban nhân dân huyện Ba Vì đã kiến nghị Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đề nghị các bộ, ngành trung ương và tỉnh Phú Thọ tạm dừng khai thác cát khu vực này để bảo đảm an toàn cho hệ thống đê kè thuộc địa bàn xã Phong Vân và các xã vùng bãi sông.

Theo Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, sau khi nhận được báo cáo về tình trạng nhiều nhà dân ở khu vực xã Phong Vân, huyện Ba Vì bị lún nứt, đơn vị đã tổ chức đoàn kiểm tra, trực tiếp khảo sát địa chất khu vực này. Nhận định sơ bộ cho thấy có sự bất thường. Đê kè Phong Vân có dấu hiệu bị nứt, gây nguy cơ mất an toàn đối với tính mạng, tài sản của người dân. Ngay sau đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đã mời các chuyên gia nghiên cứu, khảo sát và đánh giá nguyên nhân sạt lở.

Nhận định bước đầu của các chuyên gia, nguyên nhân khách quan là địa chất khu vực này yếu, vị trí kè Phong Vân thuộc ngã ba hợp lưu sông Đà và sông Hồng cho nên dòng chảy phức tạp. Tuyến kè đê bị lún nứt là do sự suy giảm lượng cát dưới lòng dẫn sông Đà. Dòng chủ lưu khi chảy qua khu vực này có xu hướng dịch chuyển về phía kè Phong Vân, tạo ra hai hố xói lở lớn với độ sâu từ 3 đến 5m so với thời điểm năm 2023, khiến các công trình kè đê bên bờ sông bị mất chân, tạo thành vách đứng, tăng nguy cơ sạt lở.

Mới đây, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp các sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải, Công an thành phố và đơn vị liên quan tham mưu văn bản của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội gửi Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ nêu rõ thực trạng, tồn tại và các vi phạm từ hoạt động khai thác cát trên sông Đà, sông Hồng thuộc khu vực giáp ranh địa giới hành chính giữa hai địa phương; đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ có biện pháp quản lý nhà nước về hoạt động khai thác cát trên địa bàn và phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội để bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống thiên tai, ngăn chặn xử lý dứt điểm vi phạm trong khu vực. Ủy ban nhân dân huyện Ba Vì thường xuyên kiểm tra, rà soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản; đồng thời giải tỏa triệt để các bến bãi kinh doanh, trung chuyển vật liệu xây dựng dọc tuyến đê hữu Hồng; không để phát sinh mới các trường hợp vi phạm pháp luật về đê điều, công trình thủy lợi và đất đai, khoáng sản trên địa bàn huyện.

Ủy ban nhân dân thành phố giao Công an thành phố, các đơn vị phối hợp với Ủy ban nhân dân huyện Ba Vì tuần tra, kiểm soát ngăn chặn, phát hiện, điều tra và xử lý nghiêm hành vi khai thác cát, khoáng sản trái phép, vi phạm pháp luật về đê điều, đất đai theo quy định ■