Đó là thông tin được lãnh đạo Vinatex nhấn mạnh tại buổi họp về hoạt động sản xuất kinh doanh và phong trào công nhân lao động 2023 - định hướng 2024, được tổ chức ngày 8/1, tại Hà Nội.
Đánh giá của Vinatex cho thấy, năm 2023, toàn ngành dệt may Việt Nam trải qua những khó khăn chưa từng có trong tiền lệ; trong đó, bất ổn địa chính trị, lạm phát gia tăng trên toàn cầu khiến tổng cầu dệt may thế giới suy giảm. Đặc biệt, nhiều thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như: Mỹ, EU,… suy giảm mạnh trong năm 2023 do người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu các mặt hàng không thiết yếu bao gồm cả dệt may.
Nguyên nhân chính là do tổng cầu dệt may suy giảm, giá đặt hàng sản xuất có xu thế giảm mạnh, bình quân giảm hơn 30%, cá biệt, mặt hàng số lượng lớn giảm tới 50%, trong khi các quốc gia tập trung cạnh tranh về giá để lấy được đơn hàng.
Chánh văn phòng Hội đồng quản trị Vinatex Vương Đức Anh, cho biết, bên cạnh những yếu tố sụt giảm về nhu cầu tiêu dùng, áp lực của các yếu tố vĩ mô như tỷ giá, lãi suất, lương tối thiểu cũng tác động tới các doanh nghiệp trong ngành dệt may Việt Nam.
Đơn cử, thu nhập ngành dệt may Việt Nam chỉ thấp hơn Trung Quốc (330 USD/tháng so với 420 USD/tháng), còn lại cao gấp 3 lần ở Bangladesh, gấp hơn 2 lần Ấn Độ, gấp 1,8 lần Campuchia, trong khi chi phí tiền lương nhân công chiếm tỷ trọng hơn 55% giá thành. Cùng với đó, tỷ giá VND ổn định trong suốt 8 tháng đầu năm 2023, trong khi đồng nhân dân tệ (NDT) giảm giá 5%, Taka Bangladesh giảm 5,9%, đồng tiền Lira Thổ Nhĩ Kỳ giảm 31%. Lãi suất tại Việt Nam 6 tháng đầu năm cao hơn trung bình các quốc gia cạnh tranh khoảng 3%.
Cùng với đơn giá giảm sâu, khách hàng còn yêu cầu đơn hàng nhỏ, thời gian giao hàng ngắn, chỉ khoảng 10-14 ngày (giảm 1,5-3,5 lần so với bình thường) đã tạo ra nhiều áp lực đối với doanh nghiệp dệt may.
“Tổng hợp các yếu tố đã tạo ra những trở ngại hết sức bất lợi cho doanh nghiệp Việt Nam trong cuộc cạnh tranh về giá, dù năng suất và chất lượng của doanh nghiệp Việt Nam có thể cao hơn bình quân 10-15%" - ông Vương Đức Anh nhấn mạnh.
Chia sẻ thêm về hoạt động của doanh nghiệp, Tổng Giám đốc Vinatex Cao Hữu Hiếu khẳng định, mặc dù đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức nhưng với sự nỗ lực của tập thể người lao động toàn hệ thống đã giúp đơn vị có doanh thu hợp nhất đạt 17.225 tỷ đồng, đạt 104,4% kế hoạch, lợi nhuận trước thuế đạt 377 tỷ đồng, đạt 101,9% kế hoạch.
Đặc biệt, Tập đoàn và các đơn vị thành viên đã nỗ lực bảo đảm việc làm và thu nhập cho gần 62 nghìn người lao động thông qua việc giảm lợi nhuận để duy trì lực lượng lao động, với thu nhập bình quân đạt 9,45 triệu đồng/người/tháng, đạt 96% so với năm 2022, nhưng số giờ làm giảm xuống 15% (cao hơn mức lương bình quân người lao động cả nước nhận được năm 2023, vào khoảng 8,5 triệu đồng/người/tháng).
Theo dự báo, năm 2024, ngành dệt may Việt Nam tiếp tục đối diện nhiều khó khăn khi các yếu tố về địa chính trị sẽ tác động tới bức tranh xuất khẩu của các doanh nghiệp trong ngành; với chi phí đầu vào, cước vận tải và logistics tăng cao, trong khi nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng chưa thiết yếu vẫn hồi phục chậm.
Tình hình đơn hàng diễn biến khó lường, thay đổi theo tuần, do vậy, để đạt mục tiêu tăng trưởng 10% so với năm 2023, các doanh nghiệp trong hệ thống cần nỗ lực, kiên cường bám trụ để bảo toàn lao động, giữ thu nhập, giữ vị trí trong chuỗi cung ứng, giữ khách hàng và thị trường.
Bên cạnh đó, muốn duy trì đơn hàng cho hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải tiếp cận đơn hàng rất nhỏ, kỹ thuật khó, ít lặp lại, thời gian giao hàng ngắn, chấp nhận hy sinh về năng suất và phương thức tổ chức sản xuất so với trước đây khi sản xuất các mã hàng lớn có năng suất cao nhằm tạo đà cho Vinatex đạt các kế hoạch về sản xuất kinh doanh.
Ông Cao Hữu Hiếu cũng lưu ý, để nâng cao hiệu suất lao động, giữ vững thị trường, Tập đoàn liên tục tổ chức các lớp đào tạo cho cán bộ quản lý đến cán bộ nguồn, để đáp ứng yêu cầu mới. Ngoài ra, đón đầu xu hướng tiêu dùng bền vững, Vinatex đã tích cực triển khai sử dụng năng lượng xanh, điện áp mái tại các nhà máy với hơn 25 triệu kW giờ đã được sản xuất và sử dụng năm 2023, đồng thời các doanh nghiệp ngành may đã nhanh chóng chuyển đổi lò đốt hơi sử dụng nguyên liệu hóa thạch sang lò hơi điện, giảm phát thải khí nhà kính ra môi trường,…
“Vinatex tiếp tục kiên định mục tiêu tham gia vào chuỗi cung ứng với vị thế vững chắc, là đối tác ưu tiên của các nhà sản xuất, phân phối lớn trên thế giới. Bên cạnh đó, Tập đoàn cũng kiên định xây dựng mục tiêu chiến lược là một điểm đến cung ứng giải pháp trọn gói về dệt may và thời trang xanh, cũng như kiên trì thực hiện liên tục dự báo và đưa ra giải pháp thích ứng với thị trường bất định” - ông Cao Hữu Hiếu nhấn mạnh.
