Vóc dáng đô thị vùng sơn cước

Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy Nguyễn Thị Ngọc Nhung cho biết: Huyện Lộc Ninh có diện tích tự nhiên 86.300 ha, có 110 km đường biên giới với nước bạn Campuchia, dân số 116.744 người, trong đó 20,1% là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Khmer và X’tiêng. Thời điểm này, cùng với đẩy mạnh thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ huyện lần thứ 11, nhiệm kỳ 2020-2025, cấp ủy, chính quyền và nhân dân đang nô nức chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Lộc Ninh.

Chào đón tuổi 50

Trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, Lộc Ninh là một trong những địa chỉ đỏ của phong trào cách mạng. Với địa thế chiến lược và đất đai phì nhiêu, khi xâm lược Việt Nam, thực dân Pháp mộ phu vào Lộc Ninh khai phá rừng, lập đồn điền cao-su; xây dựng khu quân sự nối liền ba nước Ðông Dương (Việt Nam-Lào-Campuchia). Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, Mỹ hất cẳng Pháp, thi hành chính sách thực dân mới ở miền nam Việt Nam và xây dựng tại Lộc Ninh sân bay quân sự, trung tâm biệt kích, hệ thống đồn bốt dày đặc nhằm ngăn chặn, đàn áp phong trào cách mạng của ta. Ðầu năm 1972, cục diện chiến trường miền nam có nhiều thuận lợi cho cách mạng. Do đó, rạng sáng 7/4/1972, Trung ương Cục quyết định mở chiến dịch Nguyễn Huệ, quân giải phóng và hàng nghìn đồng bào dân tộc X’tiêng, Khmer, công nhân cao-su đồng loạt nổi dậy, tiến công chi khu quân sự, diệt hơn 3.000 tên địch, bắt sống 1.876 tên, phá hủy toàn bộ phương tiện chiến tranh của chúng, giải phóng Lộc Ninh, làm nức lòng chiến sĩ, nhân dân cả nước.

Lộc Ninh giải phóng, trở thành căn cứ địa của Bộ Chỉ huy Miền, thủ phủ của Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam; sở chỉ huy tiền phương, nơi tập kết các binh đoàn chủ lực chuẩn bị cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử... Từ năm 1973, đường chiến lược 559 của hậu phương lớn từ miền bắc xã hội chủ nghĩa đã chi viện tối đa sức người, sức của cho tiền tuyến đánh Mỹ. Ðường ống xăng dầu từ Bến Thủy (thành phố Vinh, Nghệ An) cũng được xây dựng với chiều dài 1.914 km, 115 trạm bơm đẩy vận chuyển hàng triệu lít xăng đến kho xăng dầu tại Lộc Hòa, Lộc Quang (Lộc Ninh) để phục vụ chiến dịch Hồ Chí Minh. Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Lộc Ninh Hoàng Nhật Tân cho biết: Chiến tranh đã lùi xa trên mảnh đất Lộc Ninh 50 năm, nhưng những di tích lịch sử của cuộc kháng chiến vệ quốc vẫn còn nguyên vẹn. Căn cứ Bộ Chỉ huy Miền, nhà Giao Tế, Bồn xăng VK98, sân bay quân sự Lộc Ninh… được đầu tư tôn tạo và được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia. Các di tích lịch sử thể hiện tinh thần đấu tranh giành độc lập của dân tộc ta, trong đó có quân và dân huyện Lộc Ninh. Ðể phát huy giá trị lịch sử, huyện đang đẩy mạnh phát triển du lịch di tích, du lịch sinh thái kết hợp tâm linh. Hằng năm, các điểm di tích nêu trên thu hút hàng trăm nghìn lượt du khách đến tham quan, trải nghiệm.

Diện mạo mới trên vùng đất cách mạng

Lộc Ninh có địa hình nhiều đồi núi, khí hậu về đêm và sáng sớm mát lạnh. Ðến thị trấn Lộc Ninh vào buổi sáng, du khách rất thích thú với bầu không khí trong lành của một thị trấn vùng sơn cước hòa quyện những đám mây mỏng ở dưới chân đồi. Từ dãy phố nhìn xuống thung lũng, nơi có khu chợ từ thời Pháp thuộc, nay khá sầm uất và mang vẻ đẹp rất riêng. Do địa hình dốc nên cả thị trấn Lộc Ninh chỉ một vài ngã tư có đèn tín hiệu giao thông, nhiều người đến đây đã ví Lộc Ninh như một Ðà Lạt thu nhỏ. Ðể Lộc Ninh phát triển mang tầm vóc mới, trong những năm gần đây, huyện đã quy hoạch phát triển về phía tây nam, nơi có địa hình bằng phẳng và rộng rãi hơn. Ðến nay, trung tâm đô thị mới của huyện đã hình thành với hạ tầng đồng bộ, tạo nên một Lộc Ninh vừa cổ kính vừa hiện đại giữa bạt ngàn cao-su vùng biên giới của tỉnh Bình Phước.

Nếu như trước đây Lộc Ninh là một vùng đất đầy bí ẩn, bởi hầu hết diện tích rừng già bao phủ, các con đường đi vào sóc, làng chủ yếu là đường đất, toàn huyện chỉ có một vài trường học, thì nay đã hoàn toàn thay đổi. 

Hệ thống giao thông kết nối tỉnh và liên vùng được đầu tư mở rộng, thông suốt. Từ trung tâm huyện di chuyển qua các tỉnh Ðông Nam Bộ, một số tỉnh của nước bạn Campuchia chỉ trong ít giờ. Giao thông trên địa bàn huyện đã được nhựa hóa 100% đến tận các thôn, ấp, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho người dân. Huyện có khoảng 50 trường học đạt chuẩn quốc gia; 100% số xã đạt chuẩn quốc gia về y tế, vượt chỉ tiêu 5 bác sĩ/1 vạn dân; hơn 98,7% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, số còn lại sử dụng điện pin năng lượng mặt trời. Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lộc Ninh Lê Trường Sơn cho biết: Huyện có thế mạnh về phát triển nông nghiệp với các loại cây trồng chủ lực như: cao-su, hồ tiêu, điều và một số loại cây ăn trái; phát triển kinh tế cửa khẩu quốc tế Hoa Lư. Ðến nay, cơ cấu kinh tế của Lộc Ninh đang chuyển dịch mạnh mẽ, trong đó công nghiệp-xây dựng và dịch vụ đạt gần 50%. Trong giai đoạn 2012-2021, GDP bình quân mỗi năm tăng 13,32%. Năm 2021, thu ngân sách đạt gần 600 tỷ đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 68 triệu đồng/người/năm. Hiện, Lộc Ninh là thủ phủ của điện mặt trời với công suất quy hoạch lên 5.000 MW, trong đó, có gần 800 MW đã đi vào hoạt động, đóng góp ngân sách cho tỉnh Bình Phước hơn 500 tỷ đồng/năm.

Quan tâm đến chất lượng cuộc sống của nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số là một trong những ưu tiên hàng đầu của lãnh đạo huyện Lộc Ninh. Hiện, toàn huyện có 20% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là đồng bào X’tiêng, Khmer. Do trước đây đồng bào dân tộc thiểu số thường sống du canh, du cư, nên cuộc sống không ổn định. Từ khi thực hiện chương trình định canh, định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số, đến nay huyện Lộc Ninh đã định canh, định cư cho hàng nghìn hộ dân. Ðồng chí Hoàng Nhật Tân cho biết thêm: Sau khi định cư, định canh, huyện cùng với các lực lượng hướng dẫn bà con phương thức canh tác, tặng cây, con giống cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số chăn nuôi, trồng trọt để phát triển kinh tế, ổn định đời sống. Những khu định canh, định cư và các xã, ấp có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, huyện cũng ưu tiên đầu tư điện, đường, trường, trạm và hệ thống thủy lợi để người dân canh tác thuận lợi hơn. Nhờ đó đến cuối năm 2021, số hộ nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số chỉ chiếm 1/3 số hộ nghèo toàn huyện.

Trong chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Ðại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Ðảng, Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh và Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ huyện lần thứ 11, nhiệm kỳ 2020-2025, ngoài đẩy mạnh phát triển nuôi trồng, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp hiện có, Lộc Ninh định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, đóng góp khoảng 35% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp. Cùng với đó, đẩy mạnh phát triển hạ tầng, thương mại, dịch vụ, kinh tế cửa khẩu… nhằm khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của huyện. Từ đó xây dựng Lộc Ninh giàu về kinh tế, bảo đảm quốc phòng-an ninh trên tuyến biên giới, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân.

Bài và ảnh: NHẤT SƠN