Việt Nam hướng tới nâng hạng tín nhiệm và mở rộng không gian đầu tư số

“Ngôi sao mới nổi” của khu vực

Ngày 13/11, tại Hà Nội, Báo Tài chính-Đầu tư (Bộ Tài chính) tổ chức Tọa đàm “Sức hút của các lớp tài sản”, với sự tham gia của nhiều chuyên gia kinh tế và nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm trên thị trường.

Các đại biểu cùng nhìn lại bức tranh toàn cảnh thị trường tài chính-đầu tư năm 2025 và dự báo xu hướng cho giai đoạn 2026 trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và chuyển đổi số mạnh mẽ.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, ông Phạm Văn Hoành, Tổng Biên tập Báo Tài chính-Đầu tư cho rằng, đây là thời điểm quan trọng để nhìn lại thành tựu của giai đoạn 2021-2025, đồng thời chuẩn bị hành trang cho chu kỳ phát triển mới.

Ông nhấn mạnh, dù kinh tế thế giới còn nhiều biến động, Việt Nam vẫn giữ được ổn định vĩ mô, duy trì đà tăng trưởng ấn tượng và khẳng định vị thế là một “điểm sáng” tăng trưởng bền vững, với quy mô kinh tế gần 500 tỷ USD.

Đáng chú ý, ông Hoành đề cập 4 nghị quyết quan trọng được Bộ Chính trị ban hành thời gian qua, gồm Nghị quyết 57, 59, 66 và 68 - được ví như “bộ tứ trụ cột thể chế”, góp phần củng cố niềm tin thị trường, mở đường cho các dòng vốn đầu tư từ truyền thống đến số hóa.

Các chuyên gia tại tọa đàm nhận định, thị trường đang chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ giữa các lớp tài sản, từ cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản đến tài sản số và đầu tư mạo hiểm. Việt Nam được xem là một trong những nền kinh tế năng động hàng đầu khu vực, với hệ thống pháp lý tài chính-tiền tệ ngày càng hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho các kênh đầu tư đa dạng phát triển song hành.

Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện có vốn hóa tương đương hơn 100% GDP, với tiến trình nâng hạng thị trường từ “cận biên” lên “mới nổi” đang được thúc đẩy mạnh, mở ra cơ hội đón dòng vốn hàng chục tỷ USD từ các quỹ đầu tư toàn cầu.

Cùng với đó, thị trường trái phiếu sau giai đoạn điều chỉnh mạnh đang bước vào thời kỳ ổn định và minh bạch hơn. Chính phủ đã hoàn thiện khung pháp lý, khuyến khích doanh nghiệp phát hành có kiểm soát, giúp thị trường trái phiếu trở lại vai trò nguồn vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế. Trung tâm Tài chính quốc tế đã chính thức được hình thành, khẳng định bước tiến quan trọng trong việc đưa Việt Nam lên bản đồ tài chính khu vực và toàn cầu.

Thị trường bất động sản cũng đang tiếp tục phục hồi, nhờ những cải cách về thể chế đất đai, chính sách tín dụng và nhu cầu nhà ở, hạ tầng đô thị, khu công nghiệp ngày càng tăng. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của tài sản số, bao gồm tài sản mã hóa, token hóa tài sản thực, và các nền tảng tài chính công nghệ đang mở ra cơ hội mới cho các sản phẩm đầu tư hiện đại.

Nâng hạng tín nhiệm quốc gia - cú hích mở dòng vốn toàn cầu

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Vũ Việt Linh, Phó Giám đốc Phân tích khách hàng tổ chức của Maybank Investment Bank nhấn mạnh: Việc Việt Nam đạt được xếp hạng tín nhiệm Investment Grade sẽ là cú hích lan tỏa mạnh mẽ nhất đối với nền kinh tế và thị trường vốn.

Theo ông Linh, việc nâng hạng tín nhiệm không chỉ mang ý nghĩa danh nghĩa, mà còn là “chất xúc tác” tạo hiệu ứng vòng tròn tích cực, khi dòng vốn dài hạn từ các quỹ hưu trí, bảo hiểm và nhà đầu tư tổ chức toàn cầu sẽ chảy mạnh vào Việt Nam; chi phí huy động vốn của Chính phủ và doanh nghiệp giảm từ 1,5% đến 2%; đồng thời tỷ giá, dự trữ ngoại hối và môi trường vĩ mô được củng cố.

“Việt Nam hiện ở mức BB+, tức chỉ cần một lần nâng hạng nữa từ Fitch hoặc S&P Global là sẽ bước vào nhóm Investment Grade. Đây là mục tiêu đã được Chính phủ xác định trong chiến lược phát triển kinh tế đến năm 2030”, ông Linh nói.

Chuyên gia của Maybank dự báo, với quyết tâm cải cách thể chế, nâng cao minh bạch và củng cố hệ thống tài chính, Việt Nam có thể đạt Investment Grade sớm nhất vào năm 2028 trong kịch bản tích cực. Khi đó, dòng vốn FDI và vốn gián tiếp nước ngoài sẽ tăng mạnh, thúc đẩy tăng trưởng GDP bền vững, đưa Việt Nam tiến gần hơn đến chu kỳ phát triển ổn định trong giai đoạn 2026-2030.

Ông Nghiêm Minh Hoàng, chuyên gia ứng dụng fintech, Hiệp hội Blockchain và tài sản số Việt Nam cho biết, năm 2025 là cột mốc quan trọng với việc ban hành Luật Công nghiệp công nghệ số và Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, chính thức công nhận “tài sản mã hóa” là một loại tài sản. Đây là bước tiến giúp Việt Nam quản lý hiệu quả thị trường có quy mô giao dịch hơn 200 tỷ USD, đồng thời mở ra kênh huy động vốn quốc tế mới thông qua phát hành token.

Việt Nam hiện có khoảng 17 triệu tài khoản nắm giữ tiền điện tử, tương đương 15% dân số, nằm trong nhóm quốc gia dẫn đầu thế giới về mức độ phổ biến. Theo ông Hoàng, tài sản mã hóa gắn với tài sản thực sẽ là xu hướng nổi bật, có thể chiếm tới 10% GDP toàn cầu trong 5-7 năm tới. Đây cũng là cơ hội để Việt Nam tận dụng nền tảng pháp lý và ổn định vĩ mô nhằm thu hút mạnh mẽ dòng vốn quốc tế.

“Với sự ổn định vĩ mô, quyết tâm cao của Chính phủ và việc thúc đẩy hành lang pháp lý, Việt Nam được đánh giá là một ‘ngôi sao sáng’ trong lĩnh vực tài chính, có khả năng thu hút vốn quốc tế”, ông Nghiêm Minh Hoàng nhận định.

Tuy nhiên, chuyên gia này cũng lưu ý, việc phát hành token gắn với tài sản thực hiện vẫn chủ yếu dành cho nhà đầu tư nước ngoài; trong khi rào cản về vốn điều lệ, bảo mật và nhân sự là thách thức lớn đối với doanh nghiệp trong nước. “Nhà đầu tư cần lạc quan có thận trọng và chỉ nên giao dịch trên các sàn được cấp phép, nếu không sẽ bị coi là giao dịch không chính thức và không được bảo vệ”, ông Hoàng khuyến nghị.

Theo ông Giáp Văn Đại, nhà sáng lập và CEO Nami Foundation, blockchain không chỉ là câu chuyện về tài sản số mà còn là nền tảng của “nền kinh tế trải nghiệm” - giai đoạn phát triển tiếp theo sau kinh tế dịch vụ. Cùng với trí tuệ nhân tạo và năng lượng sạch, blockchain đang trở thành một trụ cột của mô hình kinh tế mới dựa trên niềm tin, tính minh bạch và khả năng tài chính hóa mọi lĩnh vực.

Ông Đại cho rằng việc Chính phủ Việt Nam triển khai Nghị quyết 05 là một bước đi mang tính đột phá, thể hiện cách tiếp cận cởi mở và đáng tin cậy đối với công nghệ tài chính. Các trung tâm tài chính quốc tế được hình thành sẽ không chỉ là nơi thu hút vốn, mà còn là điểm hội tụ công nghệ và năng lực quản trị hiện đại.

Blockchain đang mở rộng ứng dụng vào 3 lĩnh vực tiềm năng: Thị trường vốn, thương mại và lao động số, nơi công nghệ giúp minh bạch hóa giao dịch, truy xuất nguồn gốc hàng hóa, và quản lý danh tính số của người lao động. Tuy nhiên, song song với cơ hội, các rủi ro pháp lý, thanh khoản và đạo đức đòi hỏi Việt Nam áp dụng cách tiếp cận “quản lý thích ứng” - vừa kiểm soát, vừa khuyến khích sáng tạo.

Các chuyên gia thống nhất rằng, để tận dụng tối đa tiềm năng này, Việt Nam cần đẩy mạnh cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), tăng cường phối hợp giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, và đặt con người ở trung tâm của mọi đổi mới công nghệ, hướng tới một hệ sinh thái tài chính minh bạch, an toàn và bền vững.