Việt Nam - biểu tượng của sự vươn lên mạnh mẽ

Trong niềm vui được trở lại Việt Nam, ông bộc bạch: "Tôi rất hạnh phúc, vinh hạnh khi nói về sự gắn bó một phần cuộc đời mình với Việt Nam không chỉ vì là lần đầu tôi đặt chân đến Việt Nam vào năm 1968, mà còn vì cả những công việc nghiên cứu về đất nước này. Tôi nghiên cứu về làng xã Việt Nam. Sau 25 năm Việt Nam được giải phóng, tôi đã xuất bản một cuốn sách bằng tiếng Anh ở London (Anh) về làng xã Việt Nam. Cách đây ba năm, tôi lại tiếp tục xuất bản một cuốn sách cũng nói về làng xã Việt Nam nhưng mà là những nghiên cứu về sự đổi thay, sự khác biệt của hình thái làng xã Việt Nam dưới một thời kỳ mới, đó là thời kỳ quá độ lên xã hội chủ nghĩa với sự phát triển nền kinh tế thị trường. Dù đã có những đổi thay, khác biệt nhưng tôi vẫn phải khẳng định rằng làng xã Việt Nam là một cơ cấu xã hội cực kỳ đặc biệt và cá nhân tôi làm nghiên cứu cảm thấy rất thú vị khi được tiếp cận nó.

Tôi đã từng nghiên cứu về cơ cấu xã hội nông thôn của nhiều nước châu Á như Sri Lanka, Ấn Ðộ, đến cả những nước châu Mỹ la-tinh như Cu-ba, Brazil và rất nhiều nước khác. Nhưng có một sự khác biệt đầy thú vị về những nghiên cứu ở Việt Nam. Có lẽ, so với những nước mà tôi từng nghiên cứu, thì hình thái làng xã Việt Nam, nhất là ở đồng bằng sông Hồng có những khác biệt, thú vị mà không nơi nào có được. Tổ chức cơ cấu xã hội của nó rất chặt chẽ nhưng rất phát triển.

Cho đến nay, nền kinh tế thị trường đã đưa đến rất nhiều sự thay đổi ở làng xã Việt Nam. Tuy nhiên, nó có thể phát triển mà không phá hủy đi cơ cấu xã hội cũ hoàn toàn. Nó đang sử dụng cơ cấu xã hội truyền thống để mà xây dựng nên một cơ cấu xã hội mới. Làng có thể nói là sự nhận dạng cơ bản về văn hóa, đời sống Việt Nam. Lịch sử làng xã Việt Nam xa xưa cho thấy đây là đơn vị xã hội trung tâm.

Có thể nói sự gắn bó của tôi với Việt Nam là sự gắn bó những nét văn hóa, cuộc sống làng xã Việt Nam từ thời kỳ truyền thống cho đến nay là thời kỳ đổi mới. Làm công việc nghiên cứu như vậy, tôi có dịp hiểu rõ về đất nước Việt Nam.

Ấn tượng sâu đậm nhất của tôi về Việt Nam là lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc vĩ đại. Việt Nam là biểu tượng của sự đấu tranh giải phóng dân tộc. Nhắc đến Việt Nam là người ta nhớ đến lịch sử hào hùng ấy. Việt Nam có một vị lãnh tụ đại tài và vĩ đại đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã viết nên lịch sử đấu tranh vì độc lập dân tộc Việt Nam và chính người cũng đã khẳng định như vậy: lịch sử của Việt Nam là lịch sử đấu tranh dựng nước. Không chỉ là sự đấu tranh giải phóng đất nước khỏi ách nô lệ, mà đó còn là cuộc đấu tranh vì độc lập trên cả những lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội. Tinh thần đấu tranh vì độc lập dân tộc ấy ngày nay vẫn đang được phát huy mạnh mẽ trong cuộc xây dựng và phát triển đất nước thời kỳ mới.

Tôi hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy tinh thần ấy, sức mạnh ấy để trở thành một đất nước hùng mạnh. Hồ Chí Minh đã để lại trong tôi ấn tượng thật đẹp đẽ và cao cả. Người là lãnh tụ của cả một dân tộc nhưng lại sống rất giản dị và khiêm nhường. Ðạo đức của Người mãi mãi xứng đáng để con cháu noi theo.

Tôi phải nói rằng, lịch sử đấu tranh dân tộc của Việt Nam đã làm thay đổi nhận thức, thay đổi nhãn quan của tôi đối với thế giới. Cuộc đấu tranh của dân tộc Việt Nam đã cho tôi nhận thấy rõ bản chất của chiến tranh là gì, tầm vóc của lịch sử đấu tranh chính trị và kinh tế là gì, ý nghĩa sâu xa của hòa bình, độc lập dân tộc... Ðiều đó đã khiến tôi gắn bó không chỉ với cuộc đấu tranh trước đây của Việt Nam mà giờ đây là gắn bó với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Phi, chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc Apartheid, gắn bó với cuộc đấu tranh cách mạng Cu-ba. Không chỉ làm thay đổi nhận thức, lịch sử Việt Nam đã ảnh hưởng rất nhiều đến một công việc khác trong cuộc đời của tôi là dạy học.

Trong thời kỳ đổi mới đất nước, Việt Nam đang cho thấy một sức mạnh khác, một nỗ lực mạnh mẽ trong việc vươn lên trở thành một đất nước, một quốc gia phát triển, tiêu biểu là trong các lĩnh vực thu hút đầu tư nước ngoài, gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), cải cách nền kinh tế đất nước, phát triển đời sống xã hội... Việt Nam trở thành một điển hình cho các nước đang phát triển khác về nỗ lực xây dựng và phát triển đất nước.

Bên cạnh một biểu tượng về tinh thần đấu tranh vì độc lập dân tộc thì giờ đây là biểu tượng của sự vươn lên mạnh mẽ, khẳng định mình trong một thời kỳ mới.

Nói những điều trên để thấy rằng tôi đã có một sự gắn bó rất thân thiết với Việt Nam, Việt Nam là một gì đó rất quen thuộc của tôi. Có thể nói, Việt Nam đã tổ chức một diễn đàn thành công ngoài sự mong đợi. Chúng tôi đã được gặp các bạn bè thế giới, được gặp những con người Việt Nam thân thiện, để cùng chia sẻ những sự quan tâm hiện nay của toàn cầu. Dù đây là lần đầu tổ chức, nhưng Việt Nam đã làm rất tốt. Việc tổ chức diễn đàn này cho thấy vị trí, vai trò ngày càng quan trọng của Việt Nam trong ASEM. Tôi hy vọng ASEM-5 sắp tới tại Hà Nội, với vai trò nước chủ nhà, Việt Nam sẽ góp phần đưa quan hệ Á - Âu lên một bước hợp tác mới sâu rộng hơn ".