“Nhập cảng” hay “nội hóa” đều ăn khách
Các chương trình THTT thiên về giải trí trước đây, như Chinh phục đỉnh Everest, Hành trình 2468 km, Hành trình kết nối những trái tim… cũng có người xem nhưng chưa tạo được “sốt” thì các chương trình cũng thuần túy giải trí như vậy giờ đây đã tạo được sức hút mạnh mẽ. Được truyền hình trực tiếp liên tục vào “giờ vàng” các tối chủ nhật trong hơn hai tháng trên sóng VTV3, với một lượng lớn “sao” ở các lĩnh vực tham gia, cả với tư cách thí sinh, MC, khách mời và khán giả, góp phần tạo nên sức hấp dẫn đáng kể cho Bước nhảy hoàn vũ.
VietNam Idol sau một năm gián đoạn đã “tái xuất” khá khả quan với số thí sinh đăng ký dự thi lên tới con hơn 25.000 người, gấp nhiều lần so kỳ trước. Vietnam’s Next Top Model (Người mẫu Việt Nam) cũng mua bản quyền nước ngoài như hai chương trình trên, theo phiên bản America’s Next Top Model (một trong những chương trình THTT ăn khách nhất tại Mỹ với mùa thứ 15 đang diễn ra) và được phát sóng trên VTV3 từ giữa tháng 9 - 12-2010.
Hàng “nội” cũng tiếp tục “vượt lên chính mình”. Hai chương trình THTT vừa có ý nghĩa nhân văn cao cả, vừa “lấy lòng” người tham gia và khán giả nhiều hơn cả trong số các chương trình THTT nội là Vượt lên chính mình (VLCM, phát sóng trên HTV và một số đài khác) và Như chưa hề có cuộc chia ly (NCHCCCL, phát sóng trên VTV). VLCM có “tuổi thọ” 5 năm và chưa bao giờ hết “nóng” nhờ ý nghĩa xã hội thiết thực của nó khi cổ vũ, động viên người nghèo vươn lên trong cuộc sống bằng những phần thưởng xứng đáng. NCHCCCL sau gần hai năm ra mắt đã kết nối được hàng trăm trường hợp, giúp họ tìm được gia đình và người thân thích.
Sẽ “thế chân” game show?
Sau khi những Khởi nghiệp, Ước mơ của tôi, Phụ nữ thế kỷ 21… lên sóng với tuổi thọ ngắn ngủi, thậm chí có những chương trình ở một số đài khác bị phản ứng dữ dội buộc phải dừng giữa chừng, không ít người đã bi quan. Nhưng qua dấu hiệu và vị thế của các chương trình THTT vừa lên sóng, thì người ta ngỡ ra rằng được khán giả yêu thích không phải là thể loại gì, cái chính là làm như thế nào.
Thay vì đầu tư vài ba tỷ đồng cho 30 - 40 tập phim nhưng vốn có thể bị đọng cả năm trời, thu hút vài chục spot quảng cáo cho một tập phim trong vài ba tháng trời cũng không đơn giản, thì việc đổ tiền cho THTT có thể hiệu quả hơn. Số phim truyền hình được khán giả yêu mến còn ít, tính rộng rãi cũng chưa được 1/2 thời lượng chưa kể nhiều phim càng kéo dài càng “tra tấn” khán giả. Còn game show đã vào hồi “thoái trào”, chỉ những chương trình hay lắm mới trụ được.
Sinh động, gần gũi và chân thật, THTT có nhiều ưu thế so với các thể loại khác. Dù rằng ai cũng biết “cuộc chơi” THTT cũng lắm công phu: Thí dụ như riêng tiền mua bản quyền VietNam Idol cũng ngót nghét vài triệu USD/năm. Nhưng nó dễ chinh phục người xem, nhất là khi nhu cầu giải trí ngày càng cao, khán giả xem TH không chỉ để vui vẻ mà còn muốn được sống trong cảm giác bất ngờ hay sự rung động, sẻ chia, vun đắp niềm tin... Dù có ghi hình và phát sóng trực tiếp hay không thì tính chất “thực tế” khiến chương trình thường chứa đựng những yếu tố bất ngờ, tự nhiên, nhất là khi khán giả Việt Nam đã bị xem quá nhiều các chương trình “được” gọt dũa nhẵn nhụi trước khi phát sóng. Tuy nhiên, từ cuộc “đụng độ” giữa giám khảo Siu Black và thí sinh Sơn Lâm, cho thấy “thực tế” ở ta không đơn giản là nghĩ gì nói nấy, quay gì phát nấy theo kiểu “tự nhiên chủ nghĩa”. Việc “Việt hóa” format nước ngoài sao cho phù hợp thật sự tâm lý và lối sống của cả người chơi và khán giả cũng là thách thức với các nhà sản xuất, bởi đôi khi sự cắt gọt này giảm đi phần nào sự hấp dẫn vốn có của chương trình. Nhà tổ chức Vietnam’s Next Top Model chia sẻ với báo giới, việc chụp hình nude là một trong những phần dự thi bắt buộc theo phiên bản nước ngoài về ta chắc chắn phải bỏ phần này hay thời gian rèn luyện thí sinh trong quân đội để thẩm định sự dẻo dai cũng được thay bằng nhưng nội dung thi khác cho phù hợp.