Không ít người tìm theo "bước chân Ðức Mẹ" và những "sứ điệp" sặc mùi ly khai, chia rẽ và mê tín dị đoan do Y Gyin vẽ ra đã lâm vào cảnh màn trời chiếu đất. Thậm chí, khi Tòa Giám mục Kon Tum lên tiếng kêu gọi bầy chiên lầm lạc hồi đầu chính đạo, một số người vẫn chưa tỉnh ngộ, ngoan cố lội ngược dòng nước.
Sự thật về "thị nhân" loan báo Tin mừng:
Khi chúng tôi tìm hiểu vấn đề này thì hoang tin "thánh tích Ðức Mẹ hiện hình" đã tồn tại ở Hà Mòn suốt 8 năm qua. Cho dù tâm điểm "thánh tích" gồm ba làng Kơ Tu, Ðắc Do, Ðắc Vớt (xã Hà Mòn) đã nằm dưới lòng hồ thủy điện Plei Krông nhưng cơn địa chấn của nó vẫn chưa hề suy yếu, lan tới tận các làng của huyện: Ðắc Tô, Kon Rẫy, Ngọc Hồi, Sa Thầy (Kon Tum), vươn sang cả Chư Pa (Gia Lai).
Tại xã biên giới Sa Loong (huyện Ngọc Hồi), 38 hộ dân Xơ Ðăng ở hai thôn Giăng Lố I và Giăng Lố II vẫn còn tin vào những lời phỉnh dụ của "thị nhân" Y Gyin. Biểu hiện rõ ràng là đang vào vụ thu hoạch lúa và trồng mỳ (sắn) nhưng trên nương rẫy không một bóng người vào những ngày thứ bảy và chủ nhật.
Bà Y Mia, Chủ tịch Hội LHPN xã Sa Loong buồn rầu cho biết: Hai thôn trên thuộc diện khó khăn nhất xã, số hộ nghèo chiếm trên 50%. Tỷ lệ đói nghèo sẽ còn tăng cao nếu bà con vẫn tiếp tục bỏ bễ ruộng nương để xuống Ðắc Hà "hành hương". Qua nói chuyện với A Jiêng và Y Sẹo - hai người cuồng tín, lôi kéo bà con xuống Ðắc Hà, chúng tôi nhận thấy họ chẳng hiểu thế nào là "Ðức Mẹ hiện hình" và cũng chưa nhìn thấy "thánh tích" hình hài thế nào mà chỉ chạy theo lời đồn thổi: "Kơ Tu có Ðức Mẹ hiện ra chữa bệnh. Ðây là điểm du lịch nhiều nhà to, núi lớn" và Y Gyin được "Ðức Mẹ hiển linh cho ngồi ghế thị nhân loan báo tin mừng".
Qua đầu óc mông muội và thiển cận của những kẻ như A Jiêng, Y Sẹo, người làng cả tin, hiếu kỳ lũ lượt xuống Hà Mòn để thăm Ðức Mẹ. Người già, con trẻ, phụ nữ đắm đuối với cà-phê đặc, đọc kinh thâu đêm suốt sáng. Từ những người dân chất phác, chăm chỉ làm việc, họ trở thành những kẻ mộng du, từ bỏ sinh hoạt bình thường và cả đức tin trước đó. Nhiều gia đình lâm vào cảnh cha con xung khắc, vợ chồng ly biệt cũng vì những "sứ điệp" sặc mùi ly khai, chia rẽ và mê tín dị đoan do Y Gyin vẽ ra.
Trung tá Trần Ðình Hào, Ðồn trưởng đồn biên phòng Sa Loong (Kon Tum) khẳng định: Trò lừa bịp này rất dễ ru ngủ mọi người vì các "sứ điệp" luôn phủ dụ tín đồ giữ linh hồn trong sạch, không rượu chè bê tha, không cờ bạc, hút xách, thương con gần vợ... Nhưng đằng sau những lời khuyên tốt đẹp đó là những kích động, chống đối mang tính vụ lợi và phản động của Y Gyin và đồng bọn. Vậy thực chất "thị nhân loan báo tin mừng" - Y Gyin là ai?
Y Gyin còn gọi là Ên sinh năm 1942 vốn là một phụ nữ thất học do gia đình nghèo khó. Thị theo Công giáo từ nhỏ, đến năm 1977 thì đột nhiên bỏ đạo, hành nghề mê tín dị đoan, cúng bái chữa bệnh bằng tà thuật ở Hà Mòn. Tài liệu Công an huyện Ðắc Hà và những người hàng xóm của Gyin cung cấp cho thấy hàng chục người nhẹ dạ đã bị lừa trâu bò, tiền bạc để thị tổ chức cúng bái chữa bệnh mà bệnh tật không khỏi, gây ra mất ANTT.
Năm 1998, Gyin bị bệnh nặng, mắt mờ, chạy chữa mãi không thuyên giảm, bà ta sợ hãi quay lại nhà thờ đọc kinh sám hối. Thời điểm này tỉnh Kon Tum tiến hành cuộc vận động di dân xây dựng thủy điện Plei Krông. Theo tiến độ tích nước, toàn bộ khu vực 3 thôn Kơ Tu, Ðắc Do, Ðắc Vớt (xã Hà Mòn) phải di dời sang hữu ngạn Krông Pôcô.
Kế hoạch di dời dân và tái định cư được bà con hoàn toàn nhất trí và ủng hộ. Khu tái định cư thuộc xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy được quy hoạch hiện đại có hệ thống nước sạch, điện lưới với các khu nhà kiên cố được bao bọc bởi các con đường bàn cờ. Ngoài ngôi nhà mới trị giá 70 triệu đồng, mỗi hộ gia đình còn được nhận tiền hỗ trợ đền bù nhà cũ, hoa màu và tiền di dời, đồng thời được chính quyền địa phương cấp cho 1 ha đất sản xuất.
Thế nhưng, tương lai về một cuộc sống mới tốt đẹp hơn của nhiều hộ giáo dân có nguy cơ tan thành mây khói khi Y Gyin chống gậy phao tin "Ðức Mẹ hiện hình trên nóc nhà truyền dạy phải cố thủ đất thánh". Hùa theo thông tin bịa đặt này là một đám những kẻ ăn không ngồi rồi được thị Gyin "nhồi sọ" để phát đi những câu chuyện hoang đường về "thánh tích" và các "sứ điệp" mơ hồ dối trá.
Thật đáng giận và đáng thương những con người u mê đã tin vào cái gọi là "ở nơi mẹ hiện ra, con cái phải đến thăm mẹ" hay "Ai đi qua bước chân của người sẽ được xóa hết nợ ngân hàng", rồi "Ðức Mẹ ban nước thánh cho các con chiên, người mù uống vào mắt sáng, người liệt có thể đi lại bình thường, người câm sẽ nói năng lưu loát...".
Nhóm của Y Gyin còn in sao, phát tán tài liệu, băng đĩa có nội dung mê tín, kích động bằng tiếng Việt, tiếng Ba Na để lôi kéo tín đồ không di dời về khu tái định cư (tại xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy) để bảo vệ "thánh tích", cực đoan hơn bọn chúng còn lớn tiếng kêu gào tín đồ từ bỏ thân nhân, từ bỏ cả đức tin để sống trên "vùng đất thánh hiển linh".
Nhảm nhí là thế vậy mà đã có hàng trăm giáo dân bỏ nhà bỏ cửa lao về Hà Mòn phiêu dạt "màn trời chiếu đất" cạnh triền sông Krông Pôcô. 120 hộ dân ở Kơ Tu, Ðắc Vớt không chịu di dời, tìm cách chống đối chính quyền và Ban quản lý dự án thuỷ điện 4. Thôn Kơ Tu trở thành điểm nóng về ANTT khi hàng nghìn lượt tín đồ từ thị xã Kon Tum, Ngọc Hồi, Ðắc Tô, Kon Rẫy, Sa Thầy, Chư Pa... tìm về "Ðức Mẹ hiện hình".
Cao điểm là trong các ngày: 30-11-2005, 20-11-2006, 30-11-2006, 24-12-2006, hàng trăm tín đồ quá khích đã tụ tập tại Hà Mòn tìm cách chống đối chính quyền và xúc xiểm nhà thờ. Chính quyền địa phương vận động quyết liệt mới giải tán được đám đông quá khích.
Cuối năm 2006, sau nhiều tháng kiên trì đấu tranh, các cơ quan chức năng của tỉnh Kon Tum đã vạch trần được các thủ đoạn lừa đảo của nhóm Y Gyin gồm 32 đối tượng. Y Gyin và một số đối tượng ngoan cố rút vào bí mật nhưng thực chất là lẩn trốn sự công kích phẫn nộ của cả xã hội, lẫn giáo hội. Tuy nhiên, hậu quả của chúng để lại không nhỏ.
Tiến độ công trình thủy điện Plei Krông bị đình trệ cả năm trời, hàng trăm gia đình rơi vào cảnh nghèo khó, hàng trăm ha nương rẫy không có người chăm sóc, hàng trăm trẻ em bị thất học và mắc bệnh hiểm nghèo... Nghiêm trọng hơn cả là tư tưởng trông chờ vào những phép thánh từ " Ðức Mẹ hiện hình" mang lại.
Người dân cần cảnh giác trước những hoang tin!
Sự việc do Y Gyin gây ra khiến các chức sắc công giáo không khỏi phẫn nộ. Giám mục Hoàng Ðức Oanh (Toà giám mục Kon Tum) khẳng định: Việc "Ðức Mẹ hiện hình" ở làng Kơ Tu là bịa đặt, trái giáo luật, không được Giáo hội thừa nhận". Giám mục nhấn mạnh sự cần kíp kêu gọi một số người lầm đường lạc lối trở lại cộng đồng công giáo chính thống, thực hiện sống "tốt đời đẹp đạo".
Thực tế nhiều tín đồ sau những lần "hành hương" về Hà Mòn đã nhận ra bản chất xấu xa của Y Gyin và những kẻ ăn theo. Một giáo dân (xin được giấu tên) bức xúc: "Bà Gyin là một kẻ tâm thần hoang tưởng vậy mà vẫn có người tin mới khổ. Tôi đã chứng kiến thuộc hạ của bà ta vơ vét tiền bạc những người cả tin không thương xót. Giáo hội phải có biện pháp trừng phạt thích đáng với những kẻ lợi dụng tôn giáo".
Chính bà Y Sẹo, một thời đặt trọn niềm tin vào "thị nhân" Y Gyin cũng phải thừa nhận: Chẳng có ngân hàng nào xóa nợ cho những người "hành hương" về Hà Mòn và cũng chưa ai chữa khỏi bệnh tật nhờ "nước thánh" của Gyin đưa cho, mà chỉ thấy người làng Giăng Lố I ngày càng lâm vào cảnh túng bấn.
Ðến thời điểm này, hầu hết các tín đồ đã thức tỉnh rời Hà Mòn trở về với cộng đồng nhưng để người dân tránh xa những tà đạo như trên, theo ông Lâm Văn Nhẫn, Phó Chủ tịch UBMTTQ tỉnh Kon Tum, chính quyền các địa phương và các ban, ngành liên quan, phải tạo nên sức mạnh tổng hợp trong việc tuyên truyền sâu rộng pháp luật đến từng hộ gia đình, từng cộng đồng dân cư gắn với việc vận động nhân dân thực hiện tốt các chương trình, nghị quyết liên tịch về phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc", "Phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội"... góp phần đẩy mạnh và nâng cao chất lượng cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư".
