Nền tảng giao lưu quốc tế đa dạng
Ngược dòng lịch sử, năm 1883, Hiệp ước Harmand quy định tách Ninh Hải khỏi Hải Dương để lập Hải Phòng. Đến ngày 11/9/1887, Hải Phòng chính thức ra đời. Năm 1888, Hải Phòng trở thành thành phố cấp I, nhanh chóng phát triển thành trung tâm công-thương nghiệp hiện đại với cảng biển lớn nhất miền bắc, đồng thời hình thành đời sống đô thị sôi động, giao lưu quốc tế đa dạng.
Sang thế kỷ XX, cảng Hải Phòng vừa là đầu mối kinh tế, vừa là tuyến huyết mạch tiếp nhận viện trợ quốc tế, đón nhiều đoàn khách nước ngoài trong kháng chiến. Bước vào thời kỳ hòa bình, từ mạch nguồn ấy, bản sắc hội nhập với thế giới trở thành một truyền thống quý báu của thành phố cảng anh hùng, trở thành nền tảng để Hải Phòng tiếp tục khẳng định vị thế “cửa ngõ quốc tế” trong giai đoạn phát triển mới.
Theo đồng chí Lê Ngọc Châu, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố, lợi thế của Hải Phòng là hạ tầng giao thông đồng bộ. Hải Phòng là một trong số ít địa phương sở hữu đầy đủ 5 loại hình giao thông: Đường biển, đường hàng không, đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa; trong đó, có 40 cảng biển, tiêu biểu là cảng nước sâu Lạch Huyện, nằm trong danh sách 20 cảng nước sâu hiện đại nhất thế giới. Hải Phòng hiện đứng thứ 30 trong số 50 cảng xử lý hàng container lớn nhất toàn cầu, có tuyến vận tải trực tiếp tới châu Mỹ và châu Âu. Bên cạnh đó, sân bay quốc tế Cát Bi liên tục được nâng cấp, hiện phục vụ khoảng 2 triệu lượt hành khách và vận chuyển 100.000 tấn hàng hóa mỗi năm, với các đường bay kết nối đến Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, dần trở thành cửa ngõ hàng không quan trọng.
Thực tế khẳng định, Hải Phòng là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư quốc tế khi đã thu hút 1.724 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 50,11 tỷ USD từ 44 quốc gia và vùng lãnh thổ, quy tụ nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. Các khu công nghiệp và khu kinh tế liên tục được mở rộng, đưa thành phố trở thành trung tâm công nghệ cao, đóng góp lớn cho tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trên phương diện đối ngoại, Hải Phòng cũng vươn tầm thế giới, thiết lập quan hệ hợp tác với 31 địa phương nước ngoài, ký kết 56 thỏa thuận hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực then chốt như cảng biển, logistics, tăng trưởng xanh, khoa học-công nghệ, giáo dục, du lịch. Thành phố hiện có giao thương với 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Chỉ trong 5 năm qua, Hải Phòng đã đón hơn 1.000 đoàn khách quốc tế, từ nguyên thủ quốc gia đến lãnh đạo các tập đoàn đa quốc gia; đồng thời được lựa chọn làm nơi tổ chức nhiều sự kiện quốc tế.
Theo thống kê của Sở Ngoại vụ, hiện có khoảng 20.000 người nước ngoài đến từ 104 quốc gia và vùng lãnh thổ đang sinh sống, học tập và làm việc tại Hải Phòng, cùng nhau tạo dựng một cộng đồng đa văn hóa phong phú. Trong 5 năm qua, 1,4 tỷ USD kiều hối từ cộng đồng hơn 70.000 kiều bào Hải Phòng, cùng gần 30 triệu USD viện trợ quốc tế cho các chương trình an sinh xã hội là minh chứng sống động cho tình cảm gắn bó với quê hương và sự kết nối quốc tế đầy mạnh mẽ của người Hải Phòng.
Chủ động kiến tạo nền tảng vững chắc
Trải qua hơn 130 năm xây dựng và phát triển, Hải Phòng tiếp tục khẳng định vị thế chiến lược cả về kinh tế, chính trị, an ninh-quốc phòng. Thành phố đang đứng trước cơ hội vươn tầm mạnh mẽ trên bản đồ toàn cầu.
Đồng chí Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu cho biết: Theo Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị, tầm nhìn đến năm 2045, Hải Phòng trở thành “thành phố có trình độ phát triển cao trong nhóm các thành phố hàng đầu châu Á và thế giới”. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025-2030 cũng nhấn mạnh mục tiêu đến năm 2030, Hải Phòng sẽ trở thành “thành phố công nghiệp hiện đại, văn minh, bền vững tầm cỡ khu vực Đông Nam Á”.
Định hướng hội nhập quốc tế của Hải Phòng gắn chặt với xu thế toàn cầu hóa, bao gồm thu hút FDI chất lượng cao, tham gia sâu vào các mạng lưới sáng tạo, logistics và chuỗi giá trị toàn cầu; phát huy lợi thế về đối ngoại và hội nhập quốc tế để định vị và nâng tầm thương hiệu địa phương. Để thực hiện mục tiêu đó, Hải Phòng đã tạo dựng những nền tảng vững chắc để vươn tới tương lai. Trong đó, hạ tầng giao thông chiến lược tiếp tục được đầu tư đồng bộ với việc cảng biển Hải Phòng được quy hoạch mở rộng lên 111 cầu bến, tổng chiều dài 23,4 km, đáp ứng sản lượng hàng hóa 215 triệu tấn vào năm 2030; sân bay quốc tế Cát Bi mở rộng nhà ga T2, nâng công suất lên 13 triệu khách/năm vào năm 2030 và 18 triệu khách vào năm 2050. Thành phố cũng đang tích cực tham gia xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, mở ra triển vọng kết nối trực tiếp giữa cảng biển Hải Phòng với mạng lưới vận tải xuyên Á-Âu...
Thành phố tiếp tục tập trung xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức; đổi mới phương thức lãnh đạo, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền và rõ kết quả. Quyết liệt đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số; kiện toàn bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; phân cấp, ủy quyền hợp lý gắn với kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực; đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ bản lĩnh, trí tuệ, kỷ cương, khát vọng cống hiến.
Tập trung thực hiện 5 đột phá chiến lược, khai thác tối đa cơ chế, chính sách đặc thù; đẩy mạnh công nghiệp công nghệ cao, logistics, dịch vụ tài chính, du lịch, năng lượng sạch; phát triển hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại; đồng thời, xây dựng mô hình đô thị hiện đại, thông minh, giàu bản sắc.
Theo các chuyên gia, sự tái cấu trúc của chuỗi cung ứng toàn cầu, sự hồi phục mạnh mẽ của du lịch quốc tế cùng xu thế phát triển tất yếu của kinh tế xanh và kinh tế số đang mở ra cho Hải Phòng thời cơ lịch sử để vươn mình ra biển lớn. Tuy nhiên, thành phố vẫn đang đối diện với những hạn chế về nguồn nhân lực chất lượng cao, kỹ năng hội nhập quốc tế, chiến lược quảng bá hình ảnh ra thế giới chưa tương xứng.
Trong bối cảnh cạnh tranh thu hút đầu tư gay gắt, biến động kinh tế-chính trị toàn cầu, yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn quốc tế là những thách thức không nhỏ đối với mục tiêu phát triển nhanh và bền vững của thành phố. Hải Phòng cần tiếp tục theo dõi, dự báo tình hình thế giới, những biến động chính sách, kịp thời điều chỉnh chiến lược, cụ thể hóa mục tiêu, triển khai giải pháp mang tính đột phá trong quá trình hội nhập quốc tế.