40 năm cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân (1968 - 2008)

Trận Làng Vây

Hai ông, người vừa bước vào tuổi 83 người vừa qua tuổi này được mươi hôm, mái đầu bạc trắng như cước. Ðó là Trung tướng Nguyễn Sùng Lãm - nguyên Sư trưởng 320 (Ðại đoàn Ðồng Bằng) và Ðại tá Trần Nhật Ðộ nguyên Phó Chủ nhiệm Chính trị mặt trận B5 - Ðường 9.

Năm 1966, sau khi thất bại cuộc chiến tranh đặc biệt, Mỹ ồ ạt đưa hơn 20 vạn quân vào miền nam hòng cứu vãn chính quyền ngụy có nguy cơ tan rã. Với khẩu hiệu "Tìm và diệt" chúng rải quân khắp miền nam. Lúc này, khu vực Quảng Trị và Thừa Thiên nằm trong khu phi quân sự nên rất nhạy cảm. Bộ Chính trị nhận định nếu ta đánh vào đó nhất định Mỹ - ngụy phải phản ứng, đưa quân ra giữ đất. Như vậy là ta phá được thế chiến lược quân sự của chúng trên toàn cục, nên ngày 6-12-1967, Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng tư lệnh quyết định tách hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên ra khỏi Khu V thành lập Quân khu Trị Thiên, mở Mặt trận Ðường 9 - Khe Sanh (mật danh là Mặt trận B5).

Ông Trần Nhật Ðộ lúc đó là Chủ nhiệm Chính trị Sư đoàn 324 khi thay phiên hiệu sư đoàn thành lập Mặt trận B5 ông giữ chức Phó chủ nhiệm chính trị Mặt trận, phụ trách hướng cánh Tây mặt trận Ðường 9 - Khe Sanh.

Mặt trận B5 có nhiệm vụ thu hút và giam chân địch càng lâu càng tốt để tạo điều kiện để Mặt trận miền nam chuẩn bị lực lượng cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968. Bốn trung đoàn của Sư 324 cũ chuyển sang trực thuộc Bộ tư lệnh Mặt trận B5 có nhiệm vụ phối thuộc cùng lực lượng bộ đội địa phương và du kích bao vây thung lũng Khe Sanh để cùm chân địch. Quân địch rất sợ thung lũng Khe Sanh trở thành Ðiện Biên Phủ thứ hai nên chúng ra sức phòng thủ.

Lực lượng địch rất mạnh nhưng chúng có một điểm yếu là lính thủy đánh bộ nên không quen tác chiến trên địa bàn rừng núi. Ta quyết định kéo chúng lên địa bàn rừng núi  mà đánh, nên mở đầu từ cứ điểm Huổi Xạn trên đất Lào (phía tây Lao Bảo). Ðây là một cứ điểm tiền tiêu của quân ngụy Lào. Ta tập kích và diệt gọn cứ điểm này và tiếp tục chuẩn bị tiến công tiêu diệt cứ điểm Làng Vây nằm ở phía Tây Ðường 9, là một cứ điểm bảo vệ sườn của cụm cứ điểm quân sự của quân Mỹ ở Khe Sanh.

Làng Vây có vị trí trọng yếu nên địch bố trí một tiểu đoàn lính biệt kích thiện chiến do quân Mỹ trực tiếp chỉ huy. Lực lượng ta đánh trận này có một bộ phận của Sư đoàn 304 gồm một tiểu đoàn tăng lội nước, một đại đội súng phun lửa và một đại đội đặc công. Vì xe tăng lội nước của ta là do Liên Xô (trước đây) viện trợ, là loại xe tăng T34 mà Hồng quân Liên Xô sử dụng từ Ðại chiến thế giới lần II, không có sức công phá rào cản nên ta phải bố trí một đại đội đặc công bí mật mở đường và lợi dụng địa hình khe suối cạn để giảm tiếng động cơ khi tiếp cận gần cứ điểm Làng Vây. Khi phát lệnh tiến công, đã có đặc công mở đường, xe tăng mở hết tốc lực lao thẳng vào cứ điểm. Bộ binh theo tăng tiến công. Ðịch bị bất ngờ, trở tay không kịp. Chỉ trong vòng khoảng một giờ ta diệt gọn cứ điểm này, bắt sống hơn một trăm tù binh và cố vấn Mỹ.

- Cánh Tây cho bộ đội ăn Tết thế nào? - Ông Sùng Lãm chợt hỏi.

- Cánh Tây cho bộ đội ăn Tết trước vào khoảng cuối tháng chạp. Cỗ Tết cũng có đủ bánh, mứt, kẹo và bánh chưng xanh. Bộ Tư lệnh mặt trận thì vất vả. Bữa trưa, đang ăn Tết thì bị lộ, chúng đem phản lực dội bom, đến nỗi mấy quả đồi cây xanh bị bom đánh trọc lóc trở thành ngọn đồi đất đỏ. Chúng tôi phải di chuyển lên núi. Trời đã tối, đang đi bỗng thấy chiến trường yên ắng. Theo kinh nghiệm tôi nhận định là B52 sắp  đến rải thảm bom. Tôi lệnh cho anh em bật đèn pin vận động nhanh đến khu vực núi có hang đá trú ẩn. Tất cả vừa vào hang thì B52 ập đến. Chẳng nghe được tiếng bom nổ vì quá gần mà chỉ thấy từng khối khói lửa phụt lên. Thật hú vía.

- Hồi ấy cánh chúng tôi có nhiều chuyện hay lắm nhé. - Ông hào hứng nói tiếp: - Nào là chiến sĩ Lương Văn Thao của E803 có tới năm lần đẩy lùi năm đợt xung phong của quân Mỹ bằng năm loại vũ khí khác nhau: Tiểu liên, trung liên, B40, lựu đạn và lần cuối cùng là... một nắm cơm vắt. Lựu đạn hết, bí quá cậu ta lấy nắm cơm ném về phía địch, chúng hoảng hồn không biết là thứ vũ khí gì mà trắng toát nên hò nhau rút chạy. Rồi Hà Học Tuấn chiến sĩ sử dụng B40, bắn bốn phát cháy năm xe tăng địch. Vì một cái hoảng loạn tự lao vào chiếc xe bị bắn cháy nên cũng cháy theo luôn.

Vui nhất là chuyện chiến sĩ mới Phạm Văn Tánh thuộc E90, mới nhập ngũ bị ốm phải nằm ở hậu cứ. Ðịch đổ bộ ngay khu hậu cứ. Mặc dù chưa biết sử dụng súng trung liên, cậu ta vác ngay khẩu trung liên ra vừa học thao tác vừa ngắm bắn. Thế mà cậu ấy diệt được 20 tên địch, bắn cháy một chiếc máy bay trực thăng trở thành Dũng sĩ diệt Mỹ cấp ưu tú và Dũng sĩ diệt máy bay. Anh Tánh một dạo làm Tư lệnh Quân khu Thủ đô, bây giờ đang là Trung tướng - Chánh Thanh tra Bộ Quốc phòng rồi.

Dừng một lát, ông Ðộ nói tiếp:

- Ngày ấy cánh Tây vây thung lũng Khe Sanh ác liệt lắm, giằng co mãi đến tận tháng 9-1968 chúng mới rút khỏi thung lũng đấy. Ta cũng tổn thất, thương vong nhiều. Mới đó mà đã 40 năm rồi.

Hai ông bạn già vừa kể vừa cười vang. Hai mái đầu bạc khi chụm lại, khi gật gù tâm đắc. Nắng xuân như rắc vàng lên các chồi non mới nhú và những nụ mai hé nở chờ đón cái Tết của chú chuột vàng.

Có thể bạn quan tâm