Hiệu quả của việc dựa vào nhân dân góp phần củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức cơ sở đảng, bồi đắp niềm tin trong nhân dân, phát huy tinh thần xây dựng, tiếng nói góp ý chân thành của người dân với tổ chức cơ sở đảng, chính quyền và đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Khảo sát việc thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW và Kết luận số 38-KL/TW tại các địa phương ghi nhận mô hình mỗi thôn, tổ dân phố có một chi bộ phát huy tác dụng tốt, là lực lượng nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Khi hoạt động của các tổ chức cơ sở đảng dựa vào nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị được khẳng định và các nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả.
Đưa cán bộ về gần dân
Phân công cán bộ, đảng viên xuống thôn, bản xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng yếu kém là một giải pháp hiệu quả được triển khai ở hầu hết các địa phương, nhất là khu vực miền núi, vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc. Năm 2010, đảng viên, sĩ quan Lê Văn Tuyển, Đồn Biên phòng Pù Nhi (Thanh Hóa) được phân công tăng cường bám bản Suối Phái, xã Tam Chung, huyện Mường Lát. Đây là bản có đông đồng bào dân tộc H’Mông nhưng chưa thành lập được chi bộ nên nhiều chủ trương, chính sách của Đảng chậm được triển khai. Sau hai năm bền bỉ tìm nguồn, bồi dưỡng, bản đã có ba đảng viên là đủ quy định thành lập chi bộ. Ngay sau khi được thành lập, Chi bộ Suối Phái đã phát huy tốt vai trò hạt nhân chính trị. Chi bộ hướng dẫn bà con trồng lúa nước, nuôi nhốt gia súc xa nơi ở; vận động nhân dân chung sức tham gia thi công đường giao thông nội thôn, làm sân thể thao phục vụ nhu cầu rèn luyện thân thể, sinh hoạt văn hóa cộng đồng.
Không chỉ đạt hiệu quả trong công tác phát triển đảng viên, củng cố tổ chức cơ sở đảng yếu kém, chủ trương hướng về cơ sở còn giúp nhiều tổ chức đảng giải quyết tốt những vấn đề khó, phức tạp, người dân quan tâm. Thực hiện quy định của Tỉnh ủy Thái Bình, ngày ba hằng tháng các cán bộ cơ quan huyện ủy, UBND huyện Quỳnh Phụ đều xuống dự sinh hoạt tại các chi bộ khu dân cư. Bí thư Huyện ủy Ðinh Trọng Xá chia sẻ, việc thu hồi đất phục vụ các dự án phát triển kinh tế ở địa phương, nhiều năm nay luôn là việc khó. Khi về dự sinh hoạt chi bộ thôn, xóm, nắm rõ nguyên nhân do công tác tuyên truyền vận động của tổ chức đảng, đảng viên chưa tích cực, thuyết phục nên nhiều bà con còn thắc mắc.
Năm 2021, Huyện ủy triển khai vận động nhân dân tự nguyện, thỏa thuận góp quyền sử dụng đất cho Nhà nước để cải tạo, nâng cấp, mở rộng đường huyện, đường liên xã do huyện làm chủ đầu tư. Huyện ủy chỉ đạo Đảng ủy các xã tăng cường, đổi mới công tác tuyên truyền, vận động, giải thích, nhấn mạnh đến những lợi ích lớn mà người dân được hưởng. Đảng viên chi bộ thôn, xóm thuộc khu vực dự án nêu gương đi đầu góp đất, từ đó, đã nhận được sự đồng thuận, nhất trí cao của nhân dân. Việc giải phóng mặt bằng dự án đầu tư nâng cấp tuyến đường huyện ÐH78 được triển khai “thần tốc” trong năm ngày, lập kỷ lục về tiến độ giải phóng mặt bằng nhanh nhất tỉnh và giảm cho Nhà nước gần 10 tỷ đồng đầu tư.
Từ hiệu quả của việc cán bộ sâu sát với nhân dân, Trung ương đã có Kết luận số 38-KL/TW về việc không tổ chức chi bộ cơ quan xã, phường, thị trấn, đưa đảng viên công tác ở xã, phường, thị trấn về sinh hoạt đảng tại các chi bộ khu dân cư. Đến nay 100% chi bộ cơ quan xã, phường, thị trấn đã giải thể và toàn bộ đảng viên đã về sinh hoạt đảng tại chi bộ khu dân cư. Đây là cơ hội để đảng viên là cán bộ, công chức cấp xã sát với thực tiễn, gần gũi với nhân dân. Năm 2019, Chi bộ cơ quan xã Đội Bình, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) giải thể, đồng chí Nguyễn Kim Doanh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã được phân công về sinh hoạt tại Chi bộ thôn 2.
Chi bộ nhiều năm không phát triển được đảng viên do thiếu nguồn. Từ khi về sinh hoạt, đồng chí Nguyễn Kim Doanh đã cùng chi ủy chú trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng quần chúng ưu tú. Hằng năm, chi bộ đều kết nạp từ một đến hai đảng viên. Đội ngũ đảng viên được bổ sung kịp thời, nên các kỳ sinh hoạt chi bộ diễn ra sôi nổi, có nhiều ý kiến đóng góp với chi ủy. Theo lãnh đạo Huyện ủy Yên Sơn, việc đưa đảng viên là cán bộ, công chức cấp xã về sinh hoạt tại chi bộ thôn, tổ dân phố không chỉ tinh gọn hệ thống tổ chức trong Đảng mà còn góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo của chi bộ, nhất là chi bộ nông thôn.
Việc phân công cán bộ, đảng viên, cấp ủy các cấp về tăng cường, theo dõi, phụ trách, cùng sinh hoạt chi bộ tại các tổ chức cơ sở đảng trên cả nước đã góp phần thực hiện tốt mục tiêu mà Nghị quyết số 22-NQ/TW đặt ra. Đến nay, 100% tổ chức đảng ở xã, phường, thị trấn đều là đảng bộ cơ sở, không còn chi bộ cơ sở; số thôn, tổ dân phố chưa có tổ chức đảng giảm mạnh (từ 8.985 năm 2010 xuống còn 2.036 năm 2020); nhiều tỉnh miền núi, biên giới không còn tình trạng thôn, bản không có chi bộ. Cùng đó, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng được nâng cao đã góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, củng cố, bồi đắp niềm tin của nhân dân vào tổ chức đảng, chính quyền.
Dựa vào nhân dân củng cố tổ chức, cán bộ
Tin tưởng vào chi bộ, chính quyền, người dân ngày càng có nhiều ý kiến tâm huyết, góp phần xây dựng đảng trong sạch, vững mạnh. Bác Nguyễn Thị Kim Oanh, khu phố Bình Nam, thị trấn Bình Mỹ, huyện Bình Lục (tỉnh Hà Nam) không ngần ngại cho điểm hài lòng vào bảng khảo sát. Bác cho biết, từ khi thị trấn triển khai mô hình “chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ” thì tinh thần thái độ của cán bộ nơi đây chuyển biến rất nhiều; gần gũi, thân thiết, nhiệt tình, trách nhiệm với dân hơn. Đây là những cố gắng đáng được khích lệ, đánh giá. Từ ý kiến đóng góp của nhân dân, tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ cơ sở ngày càng tốt hơn. Kết quả chỉ số hài lòng của người dân đối với cải cách hành chính cấp xã năm 2020 cũng cho thấy rõ khi tỷ lệ hài lòng đạt 88,98% cao nhất so với cấp tỉnh và cấp huyện.
Tôn trọng ý kiến nhân dân là cách để Chi bộ khu phố 9A, phường Bãi Cháy, thành phố Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) luôn vững mạnh về tổ chức. Chủ nhật hằng tuần Chi ủy, Ban công tác mặt trận và tổ hội đồng nhân dân có mặt tại nhà văn hóa khu phố để tiếp nhận ý kiến nhân dân. Khu phố có 176 đảng viên đang công tác cùng 153 đảng viên đang sinh sống trên địa bàn. Để lấy ý kiến nhân dân về việc rèn luyện đảng viên, Chi ủy gửi nội dung giám sát, góp ý kèm danh sách toàn bộ đảng viên đến hơn 1.500 hộ dân; đồng thời niêm yết công khai các biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, những điều quy định đảng viên không được làm tại nhà văn hóa tổ dân phố.
Do vậy, chi bộ tiếp nhận rất nhiều ý kiến phản ánh về rèn luyện phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên làm việc, cư trú trên địa bàn. Đồng chí Nguyễn Văn Cường, Bí thư chi bộ khu phố cho biết: Khi người dân có ý kiến, chi bộ họp tiếp thu và xử lý ngay, không để bà con phải chờ đợi. Theo đồng chí Vũ Thị Thanh Hiền, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường 4, quận 11 (thành phố Hồ Chí Minh), sự năng nổ, nhiệt tình của người đảng viên sẽ tập hợp được nhân dân, tạo nên sức mạnh cho tổ chức cơ sơ đảng. “Khi người dân đã tin tưởng vào tổ chức cơ sở đảng, vào đảng viên thì mọi người sẽ chấp hành mọi chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước” - đồng chí Vũ Thị Thanh Hiền cho biết.
Không chỉ lắng nghe mà chủ động lấy ý kiến quần chúng vào quá trình đánh giá, phân loại cán bộ, công chức xã hằng năm góp phần nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng là cách làm của huyện Thạch Hà (tỉnh Hà Tĩnh). Hội nghị lấy ý kiến đánh giá cán bộ, công chức do đại diện lãnh đạo xã và Mặt trận Tổ quốc chủ trì với sự tham gia của đại diện các tổ chức đoàn thể, tổ chức quần chúng từ xã đến thôn, được truyền thanh trực tiếp. Các đại biểu đóng góp ý kiến, bỏ phiếu tín nhiệm đánh giá mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ với từng cán bộ, công chức của xã. Kết quả của hội nghị là căn cứ quan trọng để cấp thẩm quyền kết luận, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, công chức. Nhờ những đổi mới trong đánh giá cán bộ cơ sở mà mới đây, trong quá trình thực hiện sắp xếp, sáp nhập xã, phường, thị trấn dù số lượng cán bộ dôi dư nhiều nhưng việc sắp xếp lại vị trí công tác cán bộ thuận lợi, đúng người, đúng việc.
Từ những ý kiến góp ý của nhân dân, nhiều tổ chức cơ sở đảng đã kịp thời chấn chỉnh các quy trình công tác tổ chức, cán bộ. Đồng chí Trương Minh Ngọc, Bí thư Đảng ủy xã Như Hòa, huyện Kim Sơn (tỉnh Ninh Bình) nhớ mãi bài học cách đây không lâu. Do buông lỏng quản lý đảng viên, đồng chí Chủ tịch UBND xã đã có hành vi tổ chức đánh bạc tại trụ sở UBND xã. Hành vi này do nhân dân trong xã phát hiện và báo cáo Đảng ủy xã. Đảng ủy cấp trên đã chỉ đạo Đảng ủy xã tiến hành kiểm điểm đồng thời thi hành kỷ luật cách chức Chủ tịch UBND xã. Qua ý kiến nhân dân, Đảng ủy xã cũng phát hiện và khai trừ ra khỏi Đảng một đảng viên vi phạm đạo đức, lối sống do sử dụng chất cấm. Ngay sau sự việc, Đảng ủy xã đã chấn chỉnh công tác quản lý đảng viên, tăng cường sự giám sát của nhân dân. Đến nay, Đảng bộ xã đã được củng cố về tổ chức và đạt trong sạch, vững mạnh.
Góp ý của nhân dân cũng góp phần vào công tác xây dựng phương hướng, nhiệm vụ của các tổ chức cơ sở đảng. Mới đây, diễn đàn “Nhân dân góp ý xây dựng đội ngũ cán bộ công chức” năm 2022 được tổ chức xã Đại Tây, huyện Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam) nhận được nhiều ý kiến của nhân dân đóng góp về đạo đức, lối sống, tinh thần trách nhiệm của cán bộ, đảng viên. Lĩnh hội ý kiến nhân dân, Đảng ủy xã đã họp và xây dựng kế hoạch phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thời gian tới. Theo báo cáo của Trung ương MTTQ Việt Nam, năm 2020, cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng các cấp đã tiếp nhận 5.205 ý kiến phản ánh của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị-xã hội và nhân dân.
Bên cạnh những mô hình cách làm sáng tạo của nhiều tổ chức cơ sở đảng trong tiếp thu ý kiến đóng góp của người dân để hoàn thiện tổ chức, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, thực tế cũng cho thấy vẫn còn một số tổ chức đảng chưa thật sự coi trọng công tác này. Nhiều nơi còn mang tính hình thức, phương thức lấy ý kiến nhân dân đơn điệu. Đây cũng là một trong những nguyên nhân của tình trạng vẫn còn tổ chức cơ sở đảng yếu kém, đảng viên chưa thật sự gương mẫu đi đầu.
Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên là một nhiệm vụ quan trọng của Đảng, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ, toàn diện. Trong đó, hướng về cơ sở, giải quyết vướng mắc, củng cố mối quan hệ máu thịt với nhân dân, thật sự dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng là một giải pháp quan trọng cần được tiếp tục đổi mới, phát huy trong thời gian tới.
(Còn nữa)
Bài 1: Phát huy vai trò hạt nhân chính trị
