Tấm lòng người thầy
Hơn 20 năm từ quê Thái Bình vào gắn bó với giáo dục huyện vùng núi Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi, thầy giáo Đặng Văn Cương không thể quên được những lần lặn lội đến các thôn bản khó khăn vận động học sinh đến trường đầy đủ, đi học chuyên cần. Khi làm Hiệu trưởng Trường tiểu học Sơn Ba (nay là Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Sơn Ba), thầy vẫn thường xuyên đi các thôn, bản, triển khai công tác phổ cập giáo dục, giúp học sinh đến trường. “Gắn bó với học sinh giúp các em đến trường học tập thì nhiều lắm nhưng K’Rể với tôi cứ như là số phận vậy”- Thầy Cương tâm sự.
Bởi trong những lần lên thôn Gò Da, thầy Cương đã tiếp xúc và biết được hoàn cảnh cậu bé tí hon Đinh Văn K’Rể, người dân tộc Hrê. Khi sinh ra, em chỉ nặng vài lạng và phát triển rất chậm. Cuộc sống khó khăn, bố mẹ hằng ngày lên nương rẫy cho nên việc chăm sóc K’Rể có nhiều hạn chế. Cách đây ba năm, khi rà soát số học sinh theo độ tuổi đến trường thấy thiếu vắng một em. Ngay lúc đó, thầy đã nghĩ đến K’Rể và lập tức lên thôn Gò Da tìm gặp bố mẹ em, vận động, thuyết phục để đưa về trường để thầy nuôi dạy. Khi bố mẹ em đồng ý, thầy Cương đã đưa K’Rể về trường ở cùng nội trú để chăm sóc, nuôi ăn uống và cho lên lớp dần hòa đồng cùng các bạn, cộng đồng.
Từ ngày K’Rể ra lớp, mọi sinh hoạt của cậu học trò đặc biệt này từ ăn, uống, tắm, đi vệ sinh... do một tay thầy Cương cáng đáng. Tuy nhiên, chăm sóc một đứa trẻ thông thường đã vất vả, chăm sóc một “cậu bé tí hon” khó khăn hơn nhiều. Cùng với sự hỗ trợ của các thầy giáo, cô giáo, suốt ba năm qua, K’Rể đã được thầy chăm sóc chu đáo; quần áo, giày dép và đồ dùng của em đều được thầy đặt làm riêng. Mọi sinh hoạt, học tập của K’Rể được thầy dạy dỗ hòa đồng như những học sinh bình thường khác. Hằng ngày, cứ hơn 5 giờ sáng, thầy Cương lại thức dậy, chuẩn bị để K’Rể thay đồ, ăn sáng rồi 7 giờ bắt đầu đi đến lớp học. Kết thúc ngày học vào lúc 16 giờ 30 chiều, em đá bóng, nô đùa cùng các bạn rồi được thầy tắm rửa, ăn cơm tối xong nghỉ giải lao và lên lớp học buổi tối theo quy định bán trú; 21 giờ kém 15 phút tối thì tất cả về phòng ngủ.
Từ chỗ sống cùng bố mẹ ở thôn Gò Da, K’Rể được gọi là “Toạc” - theo tiếng Hrê có nghĩa là khỉ con, đến nay em đã tiến bộ có được những kỹ năng cơ bản của trẻ, như tự phục vụ, hòa đồng, tiếp cận với các bạn và thích đi học hơn ở nhà. “Hai mươi năm công tác xa nhà, cuối tuần mới về cho nên công việc chăm sóc K’Rể là việc bình thường, không có gì khó khăn lắm. Do bệnh tật, em không thể biết đọc, biết viết như những học sinh bình thường. Nhưng quan điểm của nhà trường, K’Rể là một đứa trẻ cho nên cũng có quyền được đến trường đến lớp. Do em chịu thiệt thòi không nói được mà để em ngoài nhà trường thì đó là điều có lỗi và rất tội cho em. Vì vậy nhà trường tạo điều kiện nhất để giáo dục em kỹ năng sống và hòa nhập với cộng đồng các em học sinh khác”- thầy Cương bộc bạch. Đã hai lần, thầy Cương đưa K’Rể ra Hà Nội để tìm hiểu nguyên nhân bệnh giúp em được khám và điều trị tốt nhất.
Ngoài K’Rể, các thầy cô còn giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn khác. Điển hình như em Đinh Thị Thiểu có hoàn cảnh khó khăn từng được nuôi dạy ở bán trú tại trường từ năm học 2011-2012) đến nay đã học xong tiểu học theo học ở bậc học cao hơn. Năm học 2017-2018, tại Trường PTDTBT tiểu học Sơn Ba có bảy em học sinh mồ côi đều được các tổ chức Đảng, Ban Giám hiệu, đoàn thể trong trường chú ý chăm lo, giúp đỡ…
Trách nhiệm và tình yêu thương
Có thể nói, dù còn nhiều khó khăn trong các điều kiện dạy và học nhưng ở huyện Sơn Hà nói riêng, tỉnh Quảng Ngãi nói chung, luôn luôn có nhiều thầy cô là những tấm gương nỗ lực, tận tụy vì học trò. Ngay tại huyện Sơn Hà, các đơn vị trường tổ chức phát động phong trào "Mỗi cán bộ, giáo viên tham gia nhận đỡ đầu một học sinh học yếu, có nguy cơ bỏ học" (là các đối tượng học sinh mồ côi, hoàn cảnh khó khăn, học yếu có nguy cơ bỏ học). Các trường chủ động xây dựng chương trình, thông qua hội đồng sư phạm, lấy ý kiến tập thể, tổ chức đăng ký và sau đó tổ chức chương trình nhận đỡ đầu học sinh tại đơn vị nhằm hạn chế tình trạng học sinh bỏ học tại các đơn vị trường. Theo phòng Giáo dục và Đào tạo Sơn Hà, trong năm học 2017-2018, có tổng số 372 giáo viên nhận đỡ đầu 369 học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Các thầy giáo, cô giáo hỗ trợ dụng cụ học tập, quần áo hoặc vật chất, động viên tinh thần, giúp các em có thêm nghị lực, giảm thiểu tình trạng bỏ học.
Cảm động trước những tấm gương của các thầy giáo, cô giáo và giữ lời hứa đến thăm thầy giáo và cậu học trò “tí hon”, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ đã trực tiếp thăm, tặng quà, động viên các thầy giáo, cô giáo Trường PTDTBT tiểu học Sơn Ba, huyện vùng núi Sơn Hà. Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, qua thực tế cuộc sống và môi trường dạy học tại Trường PTDTBT tiểu học Sơn Ba thật sự xúc động bởi nghị lực vươn lên của các thầy giáo, cô giáo vượt qua rất nhiều khó khăn, đam mê với công việc của mình.
“Không chỉ dạy dỗ học sinh nên người mà các thầy cô còn giúp thay đổi nhận thức của phụ huynh trong việc chú trọng chăm lo học tập cho các em. Các thầy cô giáo đã vượt qua những thách thức của cuộc sống đời thường để vươn lên vì sự nghiệp trồng người. Những khó khăn của các thầy giáo, cô giáo vùng sâu, vùng xa như ở huyện vùng cao Sơn Hà là không thể kể hết và chỉ có tình cảm, trách nhiệm, tình yêu thương với những học trò thân yêu của mình mới giúp các thầy cô vượt qua khó khăn, gắn bó với sự nghiệp trồng người”- Bộ trưởng chia sẻ.
Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ tặng quà cho học sinh Trường PTDTBT tiểu học Sơn Ba (Sơn Hà, Quảng Ngãi).
Đánh giá tấm gương thầy trò em K’Rể không chỉ có ý nghĩa cá nhân, mà còn có ý nghĩa sâu sắc, nhân lên các tấm gương vượt qua khó khăn, tận tụy vì học trò, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định: Trong khả năng của mình, tới đây Bộ GD-ĐT tiếp tục cùng với các bộ ngành liên quan và chính quyền địa phương để cải thiện điều kiện làm việc của các thầy, cô, tạo điều kiện hơn nữa để các thầy cô có điều kiện cống hiến và niềm đam mê trong phục vụ công tác GD-ĐT, nhất là ở những vùng núi vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài ra, Bộ GD-ĐT cũng đề nghị lãnh đạo địa phương quan tâm nhiều hơn nữa điều kiện dạy và học của các nhà trường để tạo được môi trường sư phạm tốt trong dạy và học, giúp các thầy cô giáo yên tâm gắn bó với trường lớp, với học trò, tâm huyết dạy chữ, dạy người cố gắng để học sinh chuyên cần, không bỏ học và học sinh nỗ lực học tập, nghe lời thầy cô.