- Xin ông cho biết khi xây dựng phương án tuyển sinh vào lớp 10 THPT, Sở quan tâm nhất đến điều gì?
- Cũng như những công việc mà Sở GD-ĐT đã thực hiện trong năm học vừa qua, công tác thi cử nói chung và tuyển sinh lớp 10 nói riêng đều nhằm đạt mục tiêu thực chất trong đánh giá. Sở GD-ĐT vẫn kiên trì phương án dùng kết quả kỳ thi tốt nghiệp THCS làm căn cứ để xét tuyển sinh vào lớp 10 cho nên với kỳ thi này, yêu cầu thực chất càng trở nên quan trọng.
Phương án tuyển sinh vào lớp 10 năm nay cũng nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyển sinh, nâng dần độ đồng đều giữa các trường, thỏa mãn nguyện vọng chính đáng của học sinh. Để đạt được các yêu cầu đó, công tác tổ chức kỳ thi tốt nghiệp và xét tuyển vào lớp 10 sẽ tiếp tục được hoàn thiện song vẫn bảo đảm sự ổn định, tránh xáo trộn không cần thiết.
- Ông có thể nói rõ hơn những giải pháp mà sở sẽ thực hiện để hoàn thiện kỳ thi này?
- Trước hết, đề thi sẽ phải phân hóa hơn nữa để kết quả thi phản ánh đúng khả năng của học sinh. Thứ hai, với khâu coi thi, mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn cần áp dụng những biện pháp hiệu quả hơn để bảo đảm tính công bằng, nghiêm túc của kỳ thi.
Nhiều năm qua, Sở GD-ĐT thực hiện việc tổ chức hội đồng thi liên trường, đổi chéo giám thị giữa các quận. Năm nay, chúng tôi vẫn sẽ tổ chức theo cách đó, tuy nhiên không chỉ đổi chéo giám thị giữa các quận mà mở rộng áp dụng với cả các huyện. Cụ thể, ở mỗi hội đồng thi sẽ gồm học sinh của hai hoặc ba trường, 50% giám thị sẽ là giáo viên của quận, huyện đó, số còn lại đến từ các quận, huyện khác.
Lãnh đạo hội đồng chỉ có một cán bộ phụ trách cơ sở vật chất là người sở tại. Chủ tịch Hội đồng coi thi vẫn phân công giám thị vào phòng thi bằng cách bốc thăm ngẫu nhiên. Sở sẽ tăng cường thanh tra, đặc biệt là thanh tra lưu động, đột xuất.
Sau coi thi sẽ là chấm thi. Đáp án năm nay sẽ rất chi tiết để bảo đảm tính thống nhất cao khi chấm bài. Bộ phận làm phách độc lập với khâu chấm và các quận nội thành sẽ chung hội đồng chấm theo từng môn. Mỗi bài thi được chấm hai vòng độc lập. Công tác thanh tra chấm thi sẽ tiếp tục được tăng cường. Với những biện pháp ấy, chúng tôi muốn nâng dần độ tin cậy của kết quả thi tốt nghiệp để nó trở thành căn cứ chính xác tuyển sinh vào lớp 10.
- Năm ngoái Sở đã chia tuyến tuyển sinh cho các trường THPT công lập và kết quả cho thấy đầu vào của các trường đã đồng đều hơn, trên cơ sở ấy những trường chất lượng chưa cao có điều kiện để cải thiện chất lượng dạy và học. Năm nay Sở có phân tuyến lại hay không?
- Để bảo đảm sự ổn định, Sở không phân tuyến lại mà chỉ có điều chỉnh ở một hai khu vực cho phù hợp với điều kiện thực tế. Khi chia khu vực tuyển sinh, chúng tôi cố gắng để ở khu vực nào học sinh cũng có thể lựa chọn được trường phù hợp với khả năng học tập, điều kiện đi lại. Tuyến tuyển sinh cũng phải bảo đảm cân đối giữa quy mô của các trường trong khu vực và số học sinh tốt nghiệp THCS ở khu vực đó.
Riêng năm nay, Sở còn phải tính đến học sinh lớp 9 của quận Cầu Giấy, nơi thí điểm chương trình THCS mới. Năm nay, lứa học sinh đầu tiên học theo chương trình này tốt nghiệp và chương trình tiếp theo sẽ là phân ban. Vì thế, học sinh quận Cầu Giấy, ngoài khu vực tuyển sinh theo quy định thì được phép dự tuyển vào các trường THPT thí điểm phân ban ở bất kỳ khu vực nào.
Năm nay, Hà Nội có thêm hai quận mới là Hoàng Mai và Long Biên. Chúng tôi cũng đã tính toán để các học sinh ở hai quận này không bị xáo trộn. Vì thế, học sinh của các phường cũ của Hai Bà Trưng, nay thuộc Hoàng Mai có thể đăng ký dự tuyển ở khu vực 2 gồm các quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng hoặc ở khu vực 4 gồm quận Hoàng Mai và huyện Thanh Trì đều được.
Cụ thể về khu vực tuyển sinh, mỗi khu vực gồm những trường nào, điểm xét tuyển của những trường đó trong vài ba năm gần đây là bao nhiêu, chúng tôi sẽ thông báo cụ thể trong cuốn những điều cần biết về thi tốt nghiệp THCS năm học 2003-2004 và tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2004-2005. Đây là những căn cứ quan trọng để học sinh lựa chọn đúng trường phù hợp.
- Năm tới, các trường THPT công lập có tiếp tục thí điểm hòa nhập quản lý hệ A và B nữa hay không và việc ấy có ảnh hưởng gì đến phương án xét tuyển không, thưa ông?
- Được phép của UBND thành phố, sẽ có một số trường tiếp tục thí điểm phương án quản lý này. Vì là thí điểm, chỉ có một số trường tham gia trên tinh thần tự nguyện nên phương án xét tuyển vào lớp 10 không có gì thay đổi so với năm ngoái. Mỗi học sinh được đăng ký 4 nguyện vọng theo thứ tự ưu tiên và theo hai phương án (1A, 1B, 2A, 2B hoặc 1A, 2A, 1B, 2B).
Căn cứ trên kết quả bài thi, chỉ tiêu từng trường, nguyện vọng của học sinh, Sở sẽ định điểm trúng tuyển của từng hệ của mỗi trường. Học sinh đã trúng tuyển nguyện vọng trước sẽ không được xét tiếp nguyện vọng sau nữa. Dự kiến sẽ có hai đợt tuyển. Sở cũng sẽ có quy định để bảo đảm quyền lợi của học sinh khi có sự thay đổi điểm xét tuyển của các trường.
- Nhu cầu được học tiếp bậc THPT sau khi tốt nghiệp THCS là rất lớn, thậm chí có thể nói là tất cả học sinh và cha mẹ các em đều muốn điều ấy. Xin ông cho biết, khả năng đáp ứng của ngành giáo dục thế nào?
- Với sự phát triển của các loại hình trường ở các ngành học, bậc học, mọi học sinh có nhu cầu học tiếp đều được đáp ứng. Ngân sách nhà nước cấp cho chưa đến 50% số học sinh tốt nghiệp THCS được học lớp 10, nhưng các em có thể học hệ B, vào trường dân lập, học trung học nghề, bổ túc văn hóa.
Năm nay, chỉ tiêu hệ A tăng cho các trường vùng khó khăn, hệ B giảm tương ứng với khả năng đáp ứng của các trường ngoài công lập. Khi xây dựng chỉ tiêu tuyển sinh chúng tôi cũng đã cân nhắc để tạo điều kiện cho mọi học sinh được vào học lớp 10 nhằm phấn đấu thực hiện phổ cập trung học.
- Xin cảm ơn ông.