Thị trường phần mềm dạy, học: Phong phú nhưng thiếu quy chuẩn

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, thị trường phần mềm giáo dục đang có tiềm năng lớn với nhiều sản phẩm đa dạng, phong phú. Tuy nhiên, những sản phẩm này đang thiếu những quy chuẩn cụ thể và việc sao chép tràn lan đang “bó” sự phát triển.

Bán chạy vì giá rẻ

Phần mềm phục vụ công tác dạy, học đa dạng về chủng loại, hợp lý về giá cả, dễ cài đặt hiện đã thu hút được đông đảo học sinh, sinh viên quan tâm. Chỉ trong vòng chưa đầy một giờ đồng hồ tại buổi khai mạc tuần lễ tin học 2007 được tổ chức ở Trung tâm triển lãm Giảng Võ, Hà Nội, Nhóm phát triển phần mềm học sinh, sinh viên đã bán được hơn 20 sản phẩm.

Anh Nguyễn Văn Phúc, nhân viên bán hàng của nhóm cho chúng tôi biết, bán chạy nhất là các loại giáo trình kỹ thuật, tin học như “Giáo trình quản trị mạng”, “Autocard”, “Thiết kế web” và các loại giáo trình luyện thi tiếng Anh, luyện thi trắc nghiệm… Những sản phẩm này có giá rất rẻ, từ 16 nghìn đồng đến 36 nghìn đồng/bộ,  phù hợp với túi tiền học sinh, sinh viên.

Anh Trần Quý Thịnh, Trưởng Nhóm phát triển phần mềm học sinh, sinh viên (www.phanmemsinhvien.net) cho biết, hiện tại, nhóm đã phát triển 79 phần mềm, bao gồm bốn lĩnh vực là tin học, các môn học phổ thông, ngoại ngữ, kiến thức xã hội. Mỗi tháng nhóm phát triển thêm ba sản phẩm mới. Hiện tại, mỗi tháng nhóm bán được khoảng 1.000 bộ.

Còn ông Bùi Việt Hà, Giám đốc Công ty công nghệ tin học Nhà trường (www.vnshool.net) cho biết, hiện công ty đang cung cấp 40 loại phần mềm. Số lượng phần mềm rất đa dạng và phong phú. Đối với các loại phần mềm này giá cả không đắt, vì chủ yếu mang tính phục vụ học sinh, sinh viên, giáo viên. Trung bình mỗi tháng, công ty bán được hơn 2.000 bộ sản phẩm.

Giám đốc Công ty công nghệ giáo dục mới Đỗ Hoài Nam cho biết thêm, hiện Công ty ông đang cung cấp các loại phần mềm như tiếng Anh, tiếng Đức, Tây Ban Nha… Khách hàng phần lớn là học sinh, sinh viên, cán bộ, công chức đang cần học ngoại ngữ để thi. Ngoài ra, nhiều trường mua để phục vụ cho việc giảng dạy của giáo viên, việc học của sinh viên tại thư viện. Hiện có khoảng hơn 2.000 khách hàng là học sinh, sinh viên… mua phần mềm của công ty. Giá cả các phần mềm này tương đối phù hợp, phần mềm tiếng Anh giá bán 960 nghìn đồng cho năm cấp độ học cho cá nhân, cho trung tâm có giá 3 triệu đồng.

Các công ty cung cấp phần mềm dạy và học đều nhìn nhận, với việc Internet phát triển như vũ bão hiện nay việc học trực tuyến sẽ lên ngôi. Một trong những trang web giáo dục trực tuyến quảng bá rầm rộ nhất hiện nay là thầy trò 360 độ (www.thaytro360.vn).

Quản trị mạng của thaytro360.vn cho chúng tôi biết, web thaytro360.vn là đón đầu việc học trực tuyến. Web cũng là một giảng đường với đầy đủ trang thiết bị dạy và học như thư viện gồm đọc sách trực tuyến; Tài liệu tham khảo, giáo án; Trắc nghiệm trực tuyến để ôn tập, luyện thi; Học nhóm cùng nhau thảo luận, chia sẻ thông tin, sử dụng chat voice, bảng viết. Các học bạ điện tư dành cho học trò được xem như một nhật ký lưu lại kết quả làm bài, chấm điểm và theo dõi kết quả học tập; Thầy, cô giáo cho phép biên tập nội dung trên mạng. Khách hàng chỉ cần mua thẻ 50 nghìn đồng, 15 nghìn đồng, hoặc trả 5 nghìn đồng/ngày có thể hưởng tiện ích của thaytro360 độâ như luyện thi trực tuyến, học nhóm, chia sẻ thông tin, học bạ điện tử...

Chưa theo quy chuẩn nào

Trước sự phát triển mạnh mẽ của các loại phần mềm giáo dục, Cục trưởng Cục CNTT, Bộ GD-ĐT Quách Tuấn Ngọc cho biết, các giáo trình, giáo án điện tử, phần mềm là các xuất bản phẩm được phép xuất bản. Tuy nhiên, đây là những phần mềm trôi nổi trên thị trường. “Hiện  Bộ GD-ĐT chưa quản lý các loại phần mềm này. Tuy nhiên, thời gian tới sẽ xây dựng các quy định, quy chế, danh mục để quản lý nhằm định hướng phát triển cho phù hợp. Các bộ phần mềm dạy và học mua bản quyền lớn, Bộ sẽ đứng ra thực hiện…” – Ông Ngọc nói.

Vấn đề dạy và học trực tuyến, theo ông Ngọc, đây là hình thức dạy và học chưa cấp bằng nên Bộ GD-ĐT cũng chưa có quy chế quản lý. Khi nào việc dạy và học này yêu cầu được cấp bằng, Bộ GD-ĐT mới có biện pháp thẩm định các phương pháp rồi cấp phép. Mặt khác, đây cũng là hình thức xã hội hoá giáo dục, trước mắt nên khuyến khích các hình thức này phát triển, nhằm phục vụ cho nhu cầu của xã hội.

Với đặc thù riêng của phần mềm giáo dục, cần phải có cơ quan kiểm định và cấp phép xuất bản riêng - anh Trần Quý Thịnh, Trưởng Nhóm phần mềm học sinh, sinh viên nói. Mặt khác, theo anh  Thịnh các cơ quan quản lý cần phải ban hành những quy chuẩn hết sức cụ thể, hoạch định chiến lược phát triển rõ ràng để khuyến khích phần mềm phát triển. Bên cạnh đó, các cơ quan cũng cần phải có biện pháp xử lý với phần mềm vi phạm bản quyền, phần mềm copy giá rẻ hiện đang “tung tác” trên thị trường.