Theo nhận định của Bộ Giao thông vận tải, việc thí điểm ETC trên cao tốc Hà Nội-Hải Phòng là tiền đề cho các trạm thu phí trên toàn quốc không còn barrier.
Qua tham khảo, học hỏi kinh nghiệm từ các nước, Bộ Giao thông vận tải đã xây dựng lộ trình triển khai hệ thống thu phí ETC theo 3 giai đoạn. Giai đoạn 1, các trạm thu phí vẫn tồn tại có barrier. Theo đó, barrier sẽ mở cho xe đi qua trong trường hợp xe có thông tin thẻ dịch vụ hợp lệ, có đủ số dư tài khoản thu phí (vẫn tồn tại hình thức thu phí một dừng - MTC). Khi xe chưa gắn thẻ dịch vụ, hoặc có gắn thẻ dịch vụ nhưng không đủ số dư tài khoản, hệ thống sẽ chuyển sang chế độ MTC.
Giai đoạn 2, tại các trạm thu phí không còn barrier, chỉ duy trì dải phân cách các làn, các phương tiện lưu thông tự do theo làn qua trạm thu phí (không tồn tại hình thức thu phí MTC).
Giai đoạn 3, tại khu vực trạm thu phí chỉ duy trì giá long môn và các thiết bị thu phí gắn trên giá long môn. Các phương tiện lưu thông tự do đa làn qua khu vực trạm thu phí.
Thực tế hiện nay, hệ thống ETC của Việt Nam đang dừng ở giai đoạn 1. Việc thí điểm ETC là bước chuẩn bị chuyển lộ trình vận hành hệ thống ETC từ giai đoạn 1 sang giai đoạn 2, tiến tới xây dựng hoàn thiện hệ thống đồng bộ, hiện đại trên toàn quốc.
"Việc lựa chọn tuyến cao tốc Hà Nội-Hải Phòng để triển khai thí điểm đã được nghiên cứu kỹ, hạn chế tối đa ảnh hưởng tới phương án tài chính các dự án BOT, quyền đi lại của chủ phương tiện khi tuyến cao tốc có Quốc lộ 5 chạy song hành", Bộ Giao thông vận tải khẳng định.
Về cơ sở pháp lý thực hiện thí điểm, Bộ Giao thông vận tải cho biết, theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, quy định cơ quan nhà nước có thẩm quyền căn cứ điều kiện cụ thể tại từng trạm thu phí xem xét, quyết định thực hiện thu phí toàn bộ theo hình thức ETC.
Bộ Giao thông vận tải là cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với dự án ETC và các dự án BOT. Việc Bộ Giao thông vận tải quyết định lựa chọn tuyến cao tốc Hà Nội-Hải Phòng để thí điểm là phù hợp quy định pháp luật.
Để khuyến khích các phương tiện dán thẻ, tăng hiệu quả đầu tư hệ thống, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã giao Bộ Giao thông vận tải lựa chọn một số tuyến cao tốc tại mỗi vùng miền để triển khai thí điểm chỉ áp dụng hình thức thu phí ETC.
Về tiến độ thực hiện thí điểm, Bộ Giao thông vận tải cho hay, dự kiến sẽ bắt đầu thí điểm trong tháng 6/2022. Đến nay, phương án tổ chức giao thông, phương án xử lý các tình huống, sự cố đã được các cơ quan, đơn vị liên quan thống nhất.
Để thực hiện thành công, hạn chế xảy ra các tình huống bất cập, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã phối hợp nhà đầu tư, Cục Cảnh sát giao thông tuyên truyền tới chủ phương tiện trên địa bàn tuyến cao tốc đi qua, kịp thời cung cấp thông tin, giải đáp thắc mắc của chủ phương tiện.
Về phương án xử lý đối với các phương tiện chưa dán thẻ hoặc thẻ không đủ điều kiện đi nhầm vào tuyến cao tốc, Bộ Giao thông vận tải cho biết, phương tiện không đủ điều kiện đi nhầm vào tuyến cao tốc sẽ có bộ phận hỗ trợ quay đầu xe hoặc dán thẻ ngay tại các trạm thu phí. Đồng thời, hệ thống biển báo, chỉ dẫn từ xa đã được hoàn thiện; phần mềm đã bổ sung tính năng cảnh báo số dư tài khoản cho phương tiện trước khi đi vào tuyến cao tốc, hạn chế tình trạng xe không đủ điều kiện đi nhầm vào cao tốc.
Hiện nay, tỷ lệ phương tiện đã dán thẻ tại các địa phương có tuyến đường cao tốc đi qua đạt trung bình 65%, tăng hơn 20% so thời điểm chưa có chủ trương thí điểm trên tuyến cao tốc Hà Nội-Hải Phòng. Bộ phấn đấu hoàn thành mục tiêu hơn 80% số lượng các phương tiện được dán thẻ và tham gia dịch vụ trong năm 2022.
