Di tích tháp Chăm Bằng An được xếp hạng Di tích quốc gia vào năm 1989. Nhà nghiên cứu người Pháp H.Parmentier từ đầu thế kỷ 20 đã nhận xét, đây là một tháp Chăm có dáng vẻ kỳ lạ trong lịch sử kiến trúc cổ Chăm-pa. Dù trải qua cả nghìn năm lịch sử, bị thiên nhiên và chiến tranh tàn phá làm hư hại một số chi tiết, nhưng kiến trúc độc đáo của tháp cổ vẫn còn khá nguyên vẹn.
Theo các nhà nghiên cứu, Bằng An là ngôi tháp cổ duy nhất có hình bát giác còn tồn tại đến ngày nay. Tháp được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 10, được dùng làm nơi thờ cúng và tế lễ. Bên trong tháp thờ thần Shiva (tượng trưng bằng Linga), phía trước tháp hiện còn hai con vật bằng đá: sư tử và voi. Tháp Bằng An là một trong những tác phẩm điêu khắc bằng gạch lớn nhất còn lại của nền văn hóa Chăm-pa. Nhìn từ phía ngoài, tháp tựa như một búp măng tre khổng lồ, cao gần 20m, thân hình trụ bát giác, mỗi cạnh tường dài 4m.
Phần ngoài tiền sảnh khá dài, cửa mở về hướng đông, hai bên tiền sảnh có 2 cửa phụ. Tường tháp phẳng, không có cửa giả, không có trụ áp tường và hoa văn trang trí. Vòm mái hình chóp, thu nhỏ dần trên đỉnh. Trên các đường gờ dọc theo mái tháp còn lại nhiều dấu vết của những vật trang trí kiến trúc bằng sa thạch.
Tháng 12/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam đã phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích tháp Chăm Bằng An, với mức kinh phí đầu tư dự kiến hơn 8,3 tỷ đồng; đồng thời có tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án. Tỉnh Quảng Nam kỳ vọng dự án sau khi được đầu tư, sẽ ngăn chặn được nguy cơ đổ vỡ, mất mát, tăng cường độ bền vững, ổn định lâu dài cho cấu trúc của tháp và phát huy giá trị của di tích này.
 |
Mái vòm của tháp. |
 |
Với kiến trúc độc đáo, tháp Bằng An là địa chỉ lý tưởng cho du khách tham quan, chiêm bái. |
