Tháo gỡ vướng mắc để đẩy nhanh các dự án khu công nghiệp phía đông Tiền Giang

ND - Ðến nay, tỉnh Tiền Giang được Chính phủ cho phép thành lập năm khu công nghiệp (KCN), với tổng diện tích hơn hai nghìn ha. Trong đó, ngoài KCN Mỹ Tho đã lấp đầy 100% diện tích, tiến độ triển khai và thu hút đầu tư ở các KCN còn lại, nhất là các dự án phát triển các KCN phía đông còn nhiều vướng mắc, gây bức xúc trong nhân dân.

VIỆC phát triển các khu, cụm công nghiệp ở Tiền Giang là hướng đi đúng, được tỉnh quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi trong thu hút đầu tư và cũng đạt được một số kết quả bước đầu. Tuy nhiên, trên thực tế, việc quy hoạch các KCN Tiền Giang những năm gần đây thiếu tính bền vững. Cụ thể, KCN Tân Hương (Châu Thành) có diện tích 197 ha, vốn đầu tư 581 tỷ đồng, đi vào hoạt động từ tháng 10-2006 với cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương đối hoàn chỉnh. Thế nhưng, hiện tại, khu này cũng mới thu hút được 13 dự án đầu tư, trong đó có năm dự án đầu tư nước ngoài, vốn đăng ký hơn 26 triệu USD và 157 tỷ đồng, chiếm 20 ha/131 ha đất cho thuê toàn khu. Tương tự, KCN Long Giang (Tân Phước), diện tích 540 ha, vốn đầu tư 100 triệu USD, do Công ty TNHH phát triển KCN Long Giang (100% vốn đầu tư Trung Quốc) làm chủ đầu tư, chính thức triển khai vào tháng 5-2008 theo phương thức vừa làm hạ tầng vừa kêu gọi đầu tư. Nhưng tiến độ triển khai cũng chậm do vướng khâu giải phóng mặt bằng, đền bù, nên mới san lấp được 17 ha (đạt 17% giai đoạn I). Hiện tại, KCN đã thu hút được một dự án đầu tư của doanh nghiệp Trung Quốc là Công ty TNHH Ðồng Hải Lượng, với vốn đầu tư 47 triệu USD, sản xuất ống đồng. Ðặc biệt, các dự án đầu tư thuộc khu vực phía đông Tiền Giang còn nhiều khó khăn, tiến độ triển khai chậm gây ảnh hưởng xấu đến đời sống, phát triển kinh tế của người dân trong khu vực.

Theo UBND tỉnh, đến nay, đã có bảy dự án đăng ký đầu tư ở các huyện, thị xã phía đông của tỉnh. Trong đó, có hai dự án mà chủ đầu tư trực tiếp xây dựng hạ tầng kỹ thuật và hạng mục đầu tư; hai dự án đầu tư hạ tầng (cho thuê lại) là cụm công nghiệp Bình Ðông (thị xã Gò Công) và cụm công nghiệp Gia Thuận (Gò Công Ðông); ba dự án còn lại thì một phần phục vụ nhu cầu nội bộ, phần còn lại là mời gọi liên doanh xây dựng hạ tầng. Tên dự án và mục đích xây dựng đã được xác lập, song việc triển khai các dự án này đến nay đã hơn bốn năm vẫn chưa tiến triển. Khu liên hiệp công nghiệp - dịch vụ Gò Công do Công ty Coutry State Development (Ô-xtrây-li-a) làm chủ đầu tư với quy mô 1.330 ha, hiện cũng đang trong giai đoạn quy hoạch tổng thể. Riêng KCN dịch vụ dầu khí có diện tích 920 ha, do Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam làm chủ đầu tư, được thành lập từ tháng 5-2008. Hiện chủ đầu tư đang tiến hành các thủ tục thành lập KCN, trong đó, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết và đã công bố quy hoạch. Về báo cáo tác động môi trường, chủ đầu tư đã trình hội đồng thẩm định và đang hoàn chỉnh theo ý kiến đóng góp để trình Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo Phó Trưởng Ban quản lý các KCN Tiền Giang Nguyễn Xuân Trường, công tác chuẩn bị đầu tư của chủ đầu tư đã vượt quá thời gian quy định của UBND tỉnh (12 tháng), tiến độ triển khai chậm, đến nay chủ đầu tư vẫn chưa hoàn tất các thủ tục để được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Dự án KCN Tàu thủy Soài Rạp, có quy mô một nghìn ha (giai đoạn I: 285 ha) tại hai xã Vàm Láng và Gia Thuận, do Công ty TNHH một thành viên Ðầu tư phát triển công nghiệp tàu thủy phía nam (thuộc Tập đoàn Vinashin) làm chủ đầu tư, đến nay, chỉ san lấp mặt bằng được 220 ha. Sau gần bốn năm kể từ khi UBND tỉnh có quyết định thu hồi đất của dân, dự án vẫn triển khai cầm chừng.

Ðánh giá về nguyên nhân chậm triển khai các dự án KCN phía đông Tiền Giang cũng như việc thu hút đầu tư vào các KCN trên địa bàn tỉnh, nhiều chuyên gia cho rằng, ngoài nguyên nhân do ảnh hưởng từ khủng hoảng kinh tế thế giới, nguyên nhân cơ bản là do hạ tầng kỹ thuật của tỉnh còn hạn chế. Khu vực Gò Công, bắt đầu sôi động với các dự án công nghiệp từ năm 2006, khi Vinashin đăng ký đầu tư KCN tàu thủy Soài Rạp. Hơn nữa, khi TP Hồ Chí Minh dời cảng Sài Gòn đến Hiệp Phước và Chính phủ quyết định xây cầu Mỹ Lợi thì hoạt động đầu tư tại đây "nóng" lên, thực chất là do các doanh nghiệp là những tập đoàn lớn khơi mào, dẫn tới, việc quy hoạch của Tiền Giang đối với khu vực này có phần bị động. Quy hoạch vùng này theo nhu cầu của doanh nghiệp mà chưa có sự chuẩn bị trong quy hoạch một cách cụ thể, rõ ràng rồi mới kêu gọi đầu tư. Do vậy, khi triển khai các dự án đầu tư, phía chủ đầu tư triển khai chậm là do vướng đơn giá bồi thường trong các phương án tổng thể về bồi thường và tái định cư thường rất cao so với thời điểm mới khảo sát và so với khu vực, dẫn đến giá thành đầu tư cao, nên các chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng tính toán lại hiệu quả, chần chừ, trông chờ vào sự hỗ trợ của tỉnh. Mặt khác, nhà đầu tư còn chờ đợi việc hoàn thành dự án mở rộng quốc lộ 50, dự án nước BOO Ðồng Tâm, việc hạ thế lưới điện; đặc biệt là cầu Mỹ Lợi nối khu vực với TP Hồ Chí Minh hiện vẫn chưa khởi động. Hệ thống giao thông trục kết nối cả vùng hiện vẫn chưa hoàn chỉnh...

Ðể tháo gỡ những vướng mắc nêu trên, UBND tỉnh Tiền Giang cùng các ngành có liên quan đã nghiên cứu tìm giải pháp hiệu quả nhất để các dự án KCN phía đông tỉnh đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Trước mắt, xác định đơn giá bồi thường sao cho hợp lý, người dân không bị thiệt, mà nhà đầu tư cũng không bỏ cuộc; đồng thời, nghiên cứu tìm hiểu nhu cầu của người dân trong việc tái định cư và có kế hoạch cho các dự án về khu hậu cần phục vụ các khu, cụm công nghiệp như ngân hàng, bảo hiểm, khách sạn... Nhà đầu tư và nhà nước cần có sự phối hợp trong việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội cho người dân trong vùng dự án; rút kinh nghiệm từ bài học KCN Tân Hương để không phát sinh việc khiếu kiện. Tỉnh Tiền Giang đã từ chối dự án KCN tàu thủy Soài Rạp vì chủ đầu tư chậm triển khai dự án. Phát triển công nghiệp với mục đích chuyển dịch cơ cấu kinh tế đời sống người dân ngày một khá lên, kinh tế - xã hội phát triển hơn, tránh tình trạng đầu cơ đất đai trong các dự án công nghiệp.