Thời gian qua, dư luận đưa ra rất nhiều nguyên nhân đưa đến "thảm họa Chanchu", trong đó, có cả nguyên nhân về chính sách, thực hiện chính sách lẫn nguyên nhân về cơ sớ hạ tầng và trình độ, nhận thức của bà con ngư dân...
Nhưng trong cuộc tọa đàm chiều hôm qua do báo Tiền Phong tổ chức, nhiều chuyên gia cho rằng: có lẽ nổi cộm hơn cả là nguyên nhân về thông tin, trong đó có cả khâu phát tin (Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn TƯ) lẫn nhận tin (ngư dân) và môi trường truyền tin (Đài Tiếng nói Việt Nam). Chúng tôi xin trích giới thiệu những ý kiến đáng chú ý này.
Giáo sư, Tiến sĩ Đinh Văn Ưu, Chủ nhiệm Bộ môn Hải dương học, Giám đốc Trung tâm Động lực và Môi trường biển, nhấn mạnh: Thời gian tới, cần phải thay đổi quy trình dự báo, phải xác định rõ mục tiêu dự báo và đối tượng dự báo. Để xảy ra "vụ bão Chan chu" chính là do cơ quan Khí tượng Thủy văn chưa xác định được mục tiêu và đối tượng dự báo. Cơ quan này chỉ quan tâm tới việc bão có đổ vào đất liền hay không mà chưa quan tâm đến dự báo biển. Nếu chúng ta xác định được biển Đông là phạm vi rất cần dự báo thì có lẽ mọi sự sẽ khác đi.
Ông Đinh Văn Ưu cũng cho rằng việc thu thập, phân tích và xử lý số liệu trong công tác dự bão là "có vấn đề"
Về những vấn đề này Thạc sĩ Lê Công Thành, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn TƯ, lý giải: Từ ngày 15-5 chúng tôi phát đi bản tin bão chuyển hướng lên phía Bắc, nhưng trong khoảng thời gian hai ngày sau đó chúng tôi không nhận được thông tin hay phản hồi nào rằng, đang có ngư dân hoạt động trong vùng chịu ảnh hưởng của bão Chanchu. Không nắm được thông tin về các hoạt động trên biển cũng là một thiếu sót cần khắc phục của chúng tôi thời gian tới. Trước mắt, chúng tôi sẽ tiến hành làm việc với các cơ quan chức năng quản lý trên biển, ven bờ để làm tốt việc đó. Tuy nhiên, ông Thành nhấn mạnh: Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan- "chứ như cơn bão Chanchu vừa qua thì chúng tôi biết trao đổi với ai đây?"
Về công tác thu thập, phân tích và xử lý số liệu trong công tác dự báo, Giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn thừa nhận: Công tác dự báo trên biển đang gặp rất nhiều khó khăn. Hiện chúng ta mới chỉ có các trạm quan trắc khí tượng ở một số đảo gần bờ, một số đảo xa bờ hơn...; còn các nơi trên biển xa rất khó có các số liệu quan trắc. Vì vậy, một khó khăn rất lớn trong dự báo bão Chanchu vừa qua là không có thông tin về khí tượng ở khu vực biển Đông rất rộng lớn ở nước ta. Mà cơ quan khí tượng vẫn chủ yếu theo dõi diễn biến của bão và áp thấp nhiệt đới khi nó còn cách xa bờ; chủ yếu dự báo dựa trên thông tin vệ tinh của Nhật Bản. Chỉ khi áp thấp nhiệt đới tiến vào gần bờ hơn thì mới có số liệu của các trạm khí tượng trên các đảo.
Vẫn theo ông Lê Công Thành: Khả năng dự báo của ta mới dừng lại ở 24 giờ, và đang phấn đấu làm dự báo 48 giờ. Nhưng - ông Thành cảnh báo - lúc đó sai số sẽ lớn hơn và có thể gây lãng phí trong công tác phòng chống...
Về công tác thông tin đến ngư dân, ông Trần Văn Ly, Trưởng phòng Kỹ thuật, Ban Kỹ thuật Phát thanh, Đài Tiếng nói Việt Nam, khẳng định: sóng Đài Tiếng nói Việt Nam phủ 2.000 km tính từ bờ biển. Sóng tốt, sóng khỏe nhưng có nghe được hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: nguồn nhiễu (các đài khác), máy thu không tốt hoặc ngư dân không nghe.
Vấn đề đặt ra là khi có dự báo bão mà ngư dân không nghe được thì thế nào? Theo ý kiến của ông Ly, hiện ta có thể chế tạo loại máy thu đặc biệt: bình thường có thể tắt không nghe, nhưng khi Đài phát tin báo bão thì tự động bật lên và buộc phải nghe.
Tin tức
