Cùng dự có các đồng chí: Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao; Bùi Thanh Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Phát biểu ý kiến chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng, là dịp để nhìn lại công tác đối ngoại của Bộ Ngoại giao trong năm 2025 cũng như trong nhiệm kỳ vừa qua; đồng thời, xác định ra những định hướng cho năm 2026 và thời gian tới để triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIV, nhất là cụ thể hóa quan điểm, chỉ đạo mới về vai trò “trọng yếu, thường xuyên” của đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2025 nói riêng và giai đoạn 2021-2025 nói chung, có thể thấy thế giới trải qua những thay đổi mang tính “thời đại”; bất lợi, bất định, quan hệ trực tiếp công tác đối ngoại; đại dịch Covid-19, chính trị cường quyền, cạnh tranh chiến lược nước lớn, chiến tranh thương mại… hết sức gay gắt, đặt nhiều sức ép cho các nước vừa và nhỏ.
Xung đột quân sự, chiến tranh cục bộ diễn ra ở nhiều khu vực và có nguy cơ lan rộng, thậm chí ngay ở khu vực cận biên của chúng ta. Các thách thức an ninh phi truyền thống như thiên tai, biến đổi khí hậu, tranh giành tài nguyên, an ninh mạng... diễn biến ngày càng phức tạp. Cuộc chạy đua về khoa học công nghệ đặt ra nhiều cơ hội và thách thức. Tuy nhiên, Thủ tướng khẳng định xu thế lớn là hòa bình, hợp tác và phát triển.
Trong bối cảnh đó, dù phải đối diện khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi nhưng với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, chúng ta đạt được những thành tựu quan trọng; đóng góp vào những thành tựu chung của cả nước, chúng ta cùng vui mừng, tự hào với những kết quả quan trọng đã đạt được của ngành ngoại giao, khái quát bằng 6 từ khóa là: “Bộ máy tinh gọn”, “Thích ứng kịp thời”, “Sáng tạo hiệu quả”, “Hợp tác mở rộng”, “Vị thế nâng cao”, “Kiến tạo phát triển”.
Thủ tướng nêu rõ, chúng ta cần kiên trì đường lối độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội; kiên trì đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế, là bạn bè tốt, đối tác tin cậy với tất cả các nước trên thế giới, là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; cương quyết nhưng mềm dẻo, nhanh chóng nắm bắt được ý của đối tác; hiểu sâu, nắm chắc tình hình, nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn; có đội ngũ cán bộ nhạy bén về chính trị, nhạy cảm về kinh tế, sâu sắc về khoa học công nghệ; có tâm, có đức, có tài.
Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục chuyển biến rất nhanh chóng với nhiều tác động khó lường đối với nước ta. Nhìn chung, có thể khái quát 3 vấn đề lớn nổi lên như sau:
Một là, sự điều chỉnh chính sách của các nước rất nhanh, mạnh và quyết liệt; hình thái chiến tranh khác thường;
Hai là, khu vực Biển Đông, và Đông Nam Á vẫn nóng bỏng, tiềm ẩn nguy cơ xung đột; vai trò trung tâm của ASEAN.
Ba là, xuất hiện những xu hướng, trào lưu mới về chính trị, an ninh, kinh tế, khoa học-công nghệ; phải nghiên cứu để nắm bắt xu thế, đi cùng thời đại, phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; có giải pháp nhanh, phù hợp, kịp thời.
Thủ tướng nêu rõ, trong bối cảnh tình hình nêu trên, trên cơ sở những yêu cầu lớn của đất nước trong giai đoạn mới, Đảng và Nhà nước đặt kỳ vọng rất lớn vào công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế sẽ phát huy vai trò “tiên phong, trọng yếu, thường xuyên”, “đẩy mạnh triển khai chiến lược đối ngoại toàn diện ở tầm cao mới” (như Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu tại phiên bế mạc Hội nghị Trung ương 15); tiếp tục là trụ cột quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo đúng tinh thần Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Về triển khai các phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng đề nghị các ngành ngoại giao quán triệt phương châm 6 từ khóa: “Tham mưu chính xác”, “Thích ứng linh hoạt”, “Xoay chuyển kịp thời”, “Chuyển đổi hiệu quả”, “Trách nhiệm cộng đồng”, “Ổn định phát triển”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý: "Nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp"; coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian, sự quyết đoán đúng lúc. Đoàn kết để tạo sức mạnh, hợp tác để tạo lợi ích, đối thoại thường xuyên để củng cố lòng tin.
Trên tinh thần đó, Thủ tướng yêu cầu tập trung thực hiện hiệu quả các nội dung trọng tâm sau:
Thứ nhất, củng cố vững chắc vành đai an ninh - phát triển của đất nước, giữ thế chủ động chiến lược cho các tình huống phức tạp, bất ngờ và những biến động của tình hình thế giới.
Thứ hai, tiếp tục đưa quan hệ với các đối tác ưu tiên, chủ chốt đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững. Đẩy mạnh quan hệ với các nước láng giềng, nước lớn, đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, bạn bè truyền thống và các đối tác quan trọng khác. Đặc biệt coi trọng các nước láng giềng, không để bị động, bất ngờ.
Thứ ba, nâng tầm “sứ mệnh quốc tế”, đóng góp của Việt Nam cho hòa bình, phát triển và giải quyết những vấn đề chung của khu vực và thế giới, góp phần xây dựng và bảo vệ trật tự quốc tế công bằng, bình đẳng, dựa trên luật pháp quốc tế.
Thứ tư, tiếp tục mở rộng không gian phát triển, kiến tạo cơ hội đột phá, tranh thủ tối đa các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài để tăng trưởng nhanh, bền vững.
Thứ năm, phát huy sức mạnh mềm quốc gia, lan tỏa hình ảnh Việt Nam “độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, phồn vinh, hạnh phúc”; văn hóa Việt Nam.
Thứ sáu, xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp; triển khai đồng bộ, hiệu quả, mạnh mẽ các hoạt động trên cả ba trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân.
Thủ tướng nhấn mạnh, công tác đối ngoại là nhiệm vụ hết sức khó khăn, vất vả nhưng cũng rất vẻ vang và đáng tự hào. Thủ tướng mong muốn các cán bộ ngoại giao phải phát huy cao nhất tinh thần 24 chữ: “Trung thành, tận tụy”, “Tự tin, sáng tạo”, “Bản lĩnh, linh hoạt”; “Đàm phán, thuyết phục”; “Hiệu quả hàng đầu”; “Tổ quốc trên hết”. Chúng ta tin tưởng rằng, ngành ngoại giao sẽ đáp ứng sự tin tưởng, lòng mong mỏi của Đảng, Nhà nước và nhân dân, thu được những thành tựu năm sau cao hơn năm trước.
* Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo đã thực hiện nghi thức bấm nút khai trương website Cơ sở dữ liệu Điều ước quốc tế.
* Đại diện Bộ Ngoại giao cho biết, trong năm 2025, ngành ngoại giao đã triển khai nhiệm vụ trong một bối cảnh quốc tế nhiều biến động, có thể nói là bất ổn và biến động nhất kể từ khi Covid 19 và xung đột Nga-Ukraine như dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng lần thứ XIV đã nhận định: “Thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, bất ổn, khó lường, khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi, nhiều vấn đề rất mới, chưa có tiền lệ”.
Với Bộ Ngoại giao, đây cũng là năm đầu tiên thực hiện sứ mệnh mới với việc sáp nhập Ban Đối ngoại Trung ương và tiếp nhận một phần nhiệm vụ của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, trở thành cơ quan điều phối hoạt động đối ngoại của cả hệ thống chính trị.
Mặc dù môi trường chiến lược của ta biến động, khó khăn hơn, nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo và tham gia trực tiếp, sâu sát, quyết liệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, sự quyết tâm đồng lòng của các lực lượng đối ngoại, công tác đối ngoại năm 2025 tiếp được triển khai đồng bộ, hiệu quả, khép lại nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng với nhiều thành tựu có ý nghĩa lịch sử.
Ngành ngoại giao đã phản ánh khí thế, quyết tâm mới với 3 nét mới:
Điểm mới về nội dung: Các hoạt động đều có nội dung thực chất, bám sát với trọng tâm trong nước, nhất là các Nghị quyết chiến lược của Đảng.
Điểm mới trong cách thức triển khai: Có nhiều bước phát triển mới, đặc biệt các phương thức ngoại giao chuyên ngành được phát huy vai trò, nhất là ngoại giao công nghệ, ngoại giao khí hậu, ngoại giao công chúng… Chương trình đối ngoại khoa học hơn, các hoạt động đối ngoại được tổ chức bài bản, có kế hoạch, cân bằng, hiệu quả cả song phương và đa phương.
Điểm mới trong việc tinh gọn bộ máy: Hoạt động hiệu quả hơn nhờ việc sắp xếp tổ chức bộ máy đối ngoại, giúp giảm thiểu độ vênh về chính sách và độ trễ trong triển khai.
Trên cơ sở đó, công tác đối ngoại đạt 6 kết quả nổi bật sau:
Một là, sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương Đảng, sự tham gia trực tiếp, hiệu quả của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt, Lãnh đạo cấp cao trong công tác đối ngoại (Bộ Chính trị đã ban hành các Nghị quyết trụ cột trên các lĩnh vực, trong đó có Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế; đồng thời chỉ đạo kịp thời thích ứng kịp thời với những biến động trong môi trường quốc tế; đặc biệt là giữ vững hòa bình, ổn định và bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh quốc gia trước những bất ổn, biến động bên ngoài).
Hai là, các quyết sách, định hướng chiến lược về nâng tầm, nâng cấp quan hệ với các đối tác chủ chốt, củng cố quan hệ với các nước láng giềng, tăng cường quan hệ với các nước lớn, đối tác quan trọng và bạn bè truyền thống, ứng phó kịp thời với các vấn đề mới nổi lên đã góp phần kiến tạo và giữ vững cục diện đối ngoại thuận lợi, ổn định, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa (trong năm đã nâng cấp quan hệ với 17 nước, đưa số lượng đối tác có quan hệ từ mức Đối tác toàn diện trở lên lên 42 nước; thiết lập quan hệ ngoại giao với Tuvalu, đưa tổng số các nước Việt Nam có quan hệ ngoại giao lên 194 nước).
Ba là, các hoạt động đối ngoại, đặc biệt là ngoại giao cấp cao được triển khai sôi động, rộng khắp, đạt được những kết quả quan trọng, một số kết quả có ý nghĩa lịch sử, thể hiện vai trò định hướng cho công tác đối ngoại và đường lối đối ngoại rộng mở của Đảng và Nhà nước ta (trong năm các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt đã thực hiện 75 hoạt động đối ngoại, tăng gần gấp 1,5 lần so với năm 2024, tạo định hướng chiến lược cho quan hệ với các đối tác).
Bốn là, công tác ngoại giao phục vụ phát triển, ngoại giao kinh tế với phương châm “lấy người dân, địa phương và doanh nghiệp là trung tâm phục vụ” đã đem lại nhiều kết quả thực chất, đóng góp vào những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội. (Đặc biệt đóng góp tích cực vào chuyển dịch mô hình tăng trưởng, tranh thủ các động lực mới cho tăng trưởng (khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, FDI và ODA chất lượng cao).
Năm là, phát huy mạnh mẽ vai trò, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Dấu ấn nổi bật là tổ chức thành công các Hội nghị đa phương cấp cao quan trọng, trong đó có Diễn đàn Tương lai ASEAN, Hội nghị P4G, phối hợp tổ chức Lễ mở ký Công ước Tội phạm mạng của Liên hợp quốc; đảm nhiệm thành công vai trò thành viên và tái cử Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc, 6/7 cơ chế then chốt của UNESCO. Các mặt công tác người Việt Nam ở nước ngoài, công tác lãnh sự và bảo hộ công dân, công tác ngoại giao văn hóa và thông tin đối ngoại được đẩy mạnh và phát huy, với nhiều điểm nhấn, cách làm mới.
Sáu là, công tác xây dựng ngành, xây dựng Đảng đạt được nhiều kết quả quan trọng, có ý nghĩa lịch sử của ngành. Bộ máy sau sáp nhập bảo đảm hoạt động đối ngoại được thông suốt; thực hiện giảm 17 trên tổng số 40 đầu mối, đạt tỷ lệ giảm 42,5%; mở thêm mới 5 Cơ quan đại diện tại Trùng Khánh, Busan, Bồ Đào Nha, Ireland, Timor Leste, nâng số Cơ quan đại diện lên 99 cơ quan; tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về Kế hoạch xây dựng và phát triển ngành ngoại giao đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và xây dựng Nghị quyết số 250/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế; tập trung, chú trọng tuyên truyền, quán triệt và triển khai có hiệu quả các nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đổi mới phương pháp tuyên truyền thiết thực, hiệu quả, hướng về cơ sở, ứng dụng chuyển đổi số; đẩy mạnh công tác bảo vệ chính trị nội bộ, bảo vệ bí mật nhà nước.
