Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2024, nước ta có hơn 20 triệu thanh niên (độ tuổi từ 16-30, chiếm khoảng 19,8% dân số cả nước). Trong đó, có gần 10,2 triệu nam thanh niên, hơn 9,8 triệu nữ thanh niên; hơn 12 triệu thanh niên khu vực nông thôn, gần 8 triệu thanh niên khu vực thành thị. Báo cáo mới nhất của Ủy ban quốc gia về Thanh niên Việt Nam cho thấy: phần lớn thanh niên tin tưởng, ủng hộ những chủ trương của Ðảng, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ; có ý thức học tập, lao động và không ngừng rèn luyện, phấn đấu để khởi nghiệp, lập nghiệp, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện.
Năm vừa qua, trong triển khai thực hiện mạnh mẽ Chương trình "Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp giai đoạn 2022-2030", nhiều bạn trẻ đã tích cực tham gia khởi nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Không ít mô hình khởi nghiệp của thanh niên vừa tạo việc làm, vừa góp phần xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế-xã hội tại các địa phương.
Nhìn một cách tổng thể, hệ sinh thái khởi nghiệp của các địa phương vẫn đang ở trong giai đoạn hình thành, các phong trào, hoạt động khởi nghiệp của một số tỉnh, thành phố còn hoạt động phân tán, thiếu tập trung, các mối liên kết chưa được đồng bộ.
Tuy nhiên, nhìn một cách tổng thể, hệ sinh thái khởi nghiệp của các địa phương vẫn đang ở trong giai đoạn hình thành, các phong trào, hoạt động khởi nghiệp của một số tỉnh, thành phố còn hoạt động phân tán, thiếu tập trung, các mối liên kết chưa được đồng bộ. Các dự án khởi nghiệp còn thiếu vốn triển khai, gặp khó trong thu hút vốn đầu tư. Công tác huy động nguồn lực hỗ trợ mô hình phát triển kinh tế cho các hộ thanh niên có nhu cầu khởi nghiệp cũng như những dự án, đề tài giành giải cao tại các cuộc thi khởi nghiệp còn rất hạn chế khiến không ít ý tưởng hay, mô hình tiềm năng đi vào ngõ cụt.
Ðể khắc phục tình trạng nêu trên, cần đẩy mạnh kết nối các bạn trẻ với cộng đồng doanh nghiệp địa phương và doanh nghiệp thành công, trở về địa phương khởi nghiệp để vừa tìm kiếm cơ hội gọi vốn, vừa chia sẻ kinh nghiệm và thổi bùng khát vọng làm giàu chính đáng cho thanh niên. Cùng với đó, cần chú trọng nâng cao hiệu quả hệ thống chính sách phát triển thanh niên, nhất là các chính sách giáo dục, đào tạo gắn với các kỹ năng thực hành, kỹ năng mềm và kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo đang ngày càng ưu việt, dần chiếm ưu thế trong một số ngành nghề dẫn đến thiếu hụt vị trí việc làm. Vấn đề đặt ra là cần nhanh chóng nghiên cứu hướng đào tạo linh hoạt để thanh niên có kỹ năng thích ứng với thị trường lao động, nâng cao kiến thức, ý thức về văn hóa, đạo đức. Giải pháp đáp ứng nhu cầu việc làm ngày càng cao của các bạn trẻ cần được ưu tiên hàng đầu, bởi nếu làm không tốt sẽ dễ dẫn đến những nguy cơ về an ninh, xã hội.
 |
Đại biểu tham quan các gian trưng bày khởi nghiệp đổi mới sáng tạo bên lề Đại hội Hội Liên Hiệp Thanh niên Việt Nam toàn quốc lần thứ IX. |
Trong khi đó, một số báo cáo từ các bộ, ngành mới đây cho biết, công tác quản lý văn hóa, sáng tác, xuất bản, phát hành các tác phẩm văn học, nghệ thuật còn tình trạng "chạy" theo thị hiếu, thiếu tính định hướng về thẩm mỹ, văn hóa, giá trị sống cho thế hệ trẻ. Công tác phối hợp đào tạo nghề, hỗ trợ, giới thiệu, giải quyết việc làm cho thanh niên, nhất là thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự còn khó khăn, chưa đồng bộ. Chỗ ở, nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao cho thanh niên làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và học sinh, sinh viên chưa được thực hiện quyết liệt…
Năm 2025 được dự báo là thời điểm sẽ có nhiều yếu tố tác động tới tình hình thanh niên Việt Nam và cũng là năm có nhiều sự kiện quan trọng của đất nước, cơ hội để giáo dục và phát huy sức trẻ trên các lĩnh vực. Các bộ, ngành cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung ương Ðoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ủy ban quốc gia về Thanh niên Việt Nam trong tăng cường đổi mới, thực hiện hiệu quả Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021-2030 gắn với những hướng đi cụ thể. Yêu cầu, nhiệm vụ sắp tới là tích cực phát hiện, ươm mầm các ý tưởng khởi nghiệp trong thanh niên; đẩy mạnh thành lập một số đơn vị chuyên trách hỗ trợ các bạn trẻ khởi nghiệp, nhất là ở vùng sâu, vùng xa; xây dựng hành lang thông thoáng để thanh niên tiếp cận vốn qua Ngân hàng Chính sách xã hội để khởi nghiệp, lập nghiệp; đào tạo, hỗ trợ thanh niên tiếp cận khoa học công nghệ, chuyển đổi số.
