Trưởng Ðoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La Phạm Hồng Thu cho biết: Với sự giúp đỡ của Ðoàn ca múa nhạc Việt Nam, trong những ngày diễn ra Tuần văn hóa Việt Nam - Lào tại TP Sơn La, đoàn đã xây dựng hai chương trình nghệ thuật độc lập, mỗi chương trình 13 tiết mục, thời lượng 80 phút, nội dung ca ngợi tình đoàn kết hữu nghị, gắn bó keo sơn, tình thủy chung son sắt giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Lào, cũng như Sơn La với các tỉnh Bắc Lào. Phối hợp với các đội văn nghệ bản của TP Sơn La, trường trung cấp văn hóa, nghệ thuật và du lịch tỉnh tổ chức hàng chục buổi diễn phục vụ cho các hoạt động kỷ niệm "Năm đoàn kết Việt Nam - Lào".
Nhân dịp này, đoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La còn vinh dự đón hai đoàn nghệ thuật tỉnh Phong-xa-lỳ và U-đôm-xay của nước CHDCND Lào sang thăm, trao đổi học tập kinh nghiệm, phối hợp biểu diễn phục vụ các hoạt động văn hóa tại Sơn La. Nhờ mối quan hệ hiểu biết từ lâu, khi xây dựng chương trình biểu diễn xen kẽ giữa ta và bạn đều trùng khớp, nhịp nhàng, tự nhiên, thể hiện rõ nét chủ đề: "Son sắt tình Việt - Lào", mang đến cho người xem sự hài lòng và ấn tượng khó quên mà chỉ có ở các đoàn nghệ thuật của Sơn La và tám tỉnh Bắc Lào biểu diễn.
Trong "Năm Ðoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào 2012", Ðoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La vinh dự thực hiện hai chương trình nghệ thuật lớn vào hai thời điểm quan trọng. Ðó là, ngày 23-4-2012 diễn ra Hội nghị hợp tác Quốc hội Việt Nam - Lào, Ðoàn kết - Hữu nghị do Quốc hội hai nước tổ chức tại Sơn La. Nhân dịp này, tỉnh Sơn La đã khởi công xây dựng khu di tích lịch sử cách mạng Việt - Lào tại bản Lao Khô (xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu). Các chương trình biểu diễn nghệ thuật đã được các đại biểu dự Hội nghị và nhân dân các dân tộc hai bên biên giới Việt - Lào tại bản Lao Khô vô cùng cảm kích, đón nhận. Lần này diễn ra Tuần văn hóa Việt Nam - Lào, Lễ mít-tinh kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào và 35 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị, Hợp tác Việt Nam - Lào, các tiết mục biểu diễn của đoàn vẫn luôn cuốn hút người xem, thể hiện trình độ nghệ thuật cao, đọng lại những hình ảnh tốt đẹp trong lòng người dân địa phương của cả hai nước.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, Ðoàn ca múa nhạc tỉnh Sơn La vừa tổ chức kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập (12-7-1952 - 12-7-2012). Ðây là một trong ba đoàn nghệ thuật của cả nước có lịch sử lâu nhất, khởi nguồn từ trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp. Phát huy truyền thống, vượt qua nhiều khó khăn thử thách, những năm qua Ðoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La đã luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của mình. Anh chị em diễn viên luôn ý thức và làm tốt nhiệm vụ thông qua văn hóa văn nghệ vun đắp xây dựng mối tình hữu nghị Việt - Lào thủy chung trong sáng, ngày càng bền chặt và luôn coi đây là vinh dự và trách nhiệm. Từ năm 1994 đến nay, hầu như năm nào đoàn nghệ thuật của tỉnh Sơn La cũng được bạn mời sang biểu diễn tại Lào hoặc ngược lại các bạn Lào sang trao đổi học tập kinh nghiệm, biểu diễn tại Sơn La. Khi đi phục vụ bà con nhân dân ở tám tỉnh Bắc Lào, phục vụ các đoàn cấp cao, đoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La luôn nhận được những tình cảm đặc biệt. Có thể, ngoài sự tương đồng về văn hóa, gần gũi về ngôn ngữ, còn là sự hiểu biết, gắn bó, tin tưởng lẫn nhau thông qua lời ca tiếng hát, trao đổi tình cảm như giữa những người anh em.
Mỗi lần sang Lào biểu diễn, đoàn nghệ thuật Sơn La thường được bạn mời về nhà riêng. Với người Lào, đây là cử chỉ thân thiện, rất gần gũi, trên cả các nghi thức ngoại giao. Ðến Hủa Phăn, địa chỉ thân thuộc của đoàn là gia đình anh Cay Xi, Phó Giám đốc Sở Văn hóa tỉnh Hủa Phăn. Ðoàn sang lần nào anh cũng là người hướng dẫn, tạo điều kiện hoạt động tốt nhất cho đoàn. Tháng 10-2010, trong chuyến lưu diễn các tỉnh Bắc Lào, khi về đến Sầm Nưa, anh Cay Xi ra tận đầu thị xã đón. Từ Sầm Nưa về Viêng Say, Sốp Bâu, Xiềng Khọ, Nậm Ét, các bạn đều đưa ra tận ranh giới các huyện, người đưa, người đón, cả chủ và khách lại hát, chào nhau bằng chén rượu nồng, để lại những kỷ niệm khó quên. Vào dịp Tết Bun-huốt-nậm (Tết té nước), được bạn làm lễ buộc chỉ cổ tay cầu bình an, mọi người trong đoàn ai cũng xúc động trước cử chỉ thân tình không thể diễn tả hết bằng lời.
Nhớ lại câu chuyện, chị Lù Thị Vinh, Phó Trưởng đoàn kể: Lần nào biểu diễn ở Lào, đoàn cũng nhận được những tràng vỗ tay không ngớt. Khi gặp gỡ, nói chuyện với bà con đều được nghe từ "ngam lai, ngam thi sút, Việt Nam - Lào xa-ma-khi", (đẹp lắm, rất đẹp, đoàn kết Việt Nam - Lào). Rồi chị cho xem đoạn phim vi-đê-ô tư liệu hồi tháng 6-2011, quay cảnh chia tay đoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh ta với các bạn Lào ở cửa khẩu Lóng Sập (Mộc Châu). Trước khi chia tay, mọi người vòng quanh thành một khối, ôm nhau hát, chụp ảnh, rồi lại hát, như chẳng thể xa nhau. Khi đã qua biên giới bên đất Việt Nam, các bạn Lào vẫn còn đứng đó, rơm rớm nước mắt, tay vẫy chào...!
Lần biểu diễn tại cố đô Luông-pha-băng, tiết mục do ca sĩ Thế Hùng biểu diễn xúc động đến mức khán giả đề nghị hát đi hát lại nhiều lần. Có khán giả nói: Nhắm mắt lại, chỉ nghe thôi, không thể biết người Việt hát hay người Lào hát. Anh Hùng cho biết, để hát được bài hát Lào, phải dành thời gian nghe, nói, phát âm rất kỹ. Mỗi bài hát lại phải hiểu nội dung, để ngoài giọng hát còn biểu cảm bằng cử chỉ, diễn tả bằng ngôn ngữ hình thể. Khi hát bài " Việt - Lào nắm tay nhau tiến lên" (bài hát của nhạc sĩ Buông Ngâu, nguyên Bộ trưởng Văn hóa Lào sáng tác) đến trường đoạn diễn tả mối tình Việt - Lào sâu lắng trong tim hay sừng sững cao như dãy Trường Sơn, ca sĩ Thế Hùng đã làm nhiều bạn Lào rơi nước mắt.
Những câu chuyện kể trên chỉ là một trong rất nhiều kỷ niệm của Ðoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La làm được thời gian qua và "Năm Ðoàn kết Hữu nghị Việt Nam - Lào 2012". Trong chương trình công tác, giao lưu văn hóa giữa Sơn La với các tỉnh Bắc Lào thời gian tới, Ðoàn ca múa nhạc dân tộc tỉnh Sơn La tiếp tục xây dựng nhiều nội dung biểu diễn thể hiện tình đoàn kết đặc biệt Việt Nam - Lào. Hằng năm, dành một đến hai chương trình sáng tác mới về chủ đề này, ưu tiên các tác phẩm có chất lượng, nâng cao chương trình biểu diễn, thông qua lời ca tiếng hát góp phần vun đắp cho mối tình Việt Nam - Lào, Sơn La - với các tỉnh Bắc Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững.
