Vừa qua, Hội Nhà văn Việt Nam đã liên tiếp tổ chức nhiều trại sáng tác văn học thiếu nhi tại Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Tuy Hòa (Phú Yên)... Nhiều nhà văn, nhà thơ tên tuổi viết cho thiếu nhi trong cả nước đã hội ngộ với tài năng, tâm huyết dành cho văn học thiếu nhi. Tinh thần đổi mới, lan tỏa về nội dung và hình thức sáng tác là chủ đề được trao đổi nhiều nhất tại các cuộc tọa đàm, hội thảo trong khuôn khổ trại sáng tác.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, đây là hoạt động thường niên của hội, song năm 2023 đã được tổ chức với một phong cách mới, với sự phối hợp của Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng. Trong suốt thời gian dự trại sáng tác, các văn nghệ sĩ tham gia rất nhiều hoạt động, trong đó phần lớn thời gian dành cho việc tương tác, tiếp xúc với thiếu nhi nhằm tạo nên không khí vui tươi, hòa đồng và lắng nghe nguyện vọng của các em đối với văn học.
Tại Tuy Hòa, trại sáng tác đã chào đón đại diện học sinh của sáu trường học địa phương. Các em bày tỏ niềm yêu thích đọc sách và mong muốn lớn nhất là được đọc những sáng tác hay. Chương trình tọa đàm “Tranh truyện -
Truyện tranh” cho thiếu nhi cũng gợi mở nhiều ý tưởng mới cho các tác giả nói riêng và Hội Nhà văn Việt Nam cùng các đơn vị xuất bản trong nước, về việc làm sách cho thiếu nhi nói chung. Tại chương trình, nhiều nhà văn trình bày tham luận công phu, tổng hợp nhiều ý kiến, giải pháp mới nhằm tạo nên tính hấp dẫn cho tác phẩm.
Cùng thời gian này, nhiều tỉnh miền núi cũng đánh dấu thành công trong công tác đổi mới trại sáng tác văn học. Tỉnh Bắc Kạn đã tập hợp học sinh có năng khiếu về văn học, mỹ thuật thuộc các trường phổ thông dân tộc nội trú, THCS, THPT trên địa bàn tỉnh để bồi dưỡng, hỗ trợ kịp thời. Khác với các trại hè những năm trước, năm nay sau khai mạc, lên lớp bồi dưỡng và thực tế sáng tác, học sinh được trở về gia đình, tự nghiên cứu sáng tác, nộp tác phẩm cho Ban tổ chức để thẩm định kết quả.
Nhiều sáng tác mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền, cá tính... ở nhiều thể loại được ghi nhận và đăng tải ngay sau khi kết thúc sự kiện. Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Đắk Lắk cũng tạo ấn tượng sâu đậm với trại sáng tác văn học thiếu nhi mang tên “Hạ xanh 2023”. Tình yêu văn chương, những bài học về tìm kiếm chi tiết, cảm xúc, đặt tên cho tác phẩm... đã được truyền đến các em từ đội ngũ các nhà văn uy tín trong cả nước.
Bên cạnh đó, những câu chuyện về bản sắc văn hóa các dân tộc cũng được nhiều nghệ nhân chia sẻ trong các buổi giao lưu và những chuyến đi, trải nghiệm. Ngoài chứng nhận, giấy khen, Ban tổ chức đã trao suất học bổng giá trị cho em H’Lagi Mlô với những nỗ lực vượt qua hoàn cảnh khó khăn để học tập, sáng tạo.
Cùng với hàng loạt trại sáng tác văn học thiếu nhi được mở khắp cả nước, nhiều nhà xuất bản đã thành công khi triển khai những mô hình đọc sách mới thu hút sự tham gia, tương tác của thiếu nhi. Nhà xuất bản Trẻ phối hợp Thảo Cầm Viên kiến tạo không gian vườn sách ngoài trời tại Thảo Cầm Viên bao gồm hai khu nhà lục giác với đầy đủ bàn ghế, kệ sách đa dạng thể loại, đặc biệt là sách thiếu nhi.
Hai đơn vị đã ký biên bản ghi nhớ về việc tài trợ sách, hỗ trợ xây dựng không gian đọc sách với mục đích giúp trẻ em vừa trải nghiệm tri thức vừa có thể hòa mình với thiên nhiên. Không dừng lại ở hàng nghìn bản sách và sắp xếp ban đầu, đại diện Nhà xuất bản Trẻ cho biết sẽ cung cấp định kỳ các ấn phẩm thiếu nhi mới nhất để bạn đọc nhí có thể cập nhật; đồng thời, Thảo Cầm Viên sẽ cùng tổ chức nhiều trò chơi dân gian, tô màu, vẽ tranh và nhiều hoạt động tương tác thú vị để tạo sức hút với trẻ em.
Bộ sách “Thiên nhiên kỳ thú” với những mẩu chuyện lấy cảm hứng từ các loài động vật đang được chăm sóc tại đây là kết quả của sự phối hợp giữa hai đơn vị. Dự án còn có sự tham gia của nhiều cây bút viết về thiếu nhi ấn tượng như: Hồ Huy Sơn, Trần Gia Bảo, Phương Huyền, họa sĩ Đỗ Biên Thùy... Các câu lạc bộ như Đọc sách cùng con, Cây bút nhí… cũng đánh dấu ấn tượng hoạt động với sự tham gia của đông đảo thiếu nhi trong hè này.
Tại đây, các em được trang bị, bổ trợ kiến thức giúp hoạt động sáng tác thuận lợi hơn, đồng thời được giao lưu với các văn nghệ sĩ, tham gia nhiều cuộc thi thú vị. Đội ngũ vận hành Câu lạc bộ Cây bút nhí cho biết, riêng trong hè 2023, trung tâm thu hút khoảng trên 500 học sinh tham gia các khóa học kỹ năng viết văn, sáng tác.
Sự bùng nổ của các mô hình hoạt động phát huy văn hóa đọc và tinh thần vì thiếu nhi đã tạo nên không khí sôi nổi, hào hứng, giúp thế hệ mầm non nhập cuộc, phát huy được tài năng, sáng tạo. Bên cạnh nền tảng văn hóa đọc dần được nâng cao, các hoạt động còn tác động tích cực tới tâm hồn, tư duy của trẻ em, mang đến sự phát triển lành mạnh và toàn diện.
