Sáng tác nghệ thuật từ những “dấu xưa văn hiến”

Hình ảnh công trình kiến trúc như Khuê Văn Các, cổng Văn Miếu, hay cảnh lều chõng đi thi, những hoa văn cổ… được các nghệ sĩ khai thác đưa vào những sáng tạo nghệ thuật vừa giàu chất truyền thống, vừa có tính hiện đại. Điều đó gợi mở những tiềm năng sáng tạo nghệ thuật từ vốn văn hoá truyền thống.
0:00 / 0:00
0:00
Khách tham quan đến với triển lãm “Dấu xưa văn hiến”.
Khách tham quan đến với triển lãm “Dấu xưa văn hiến”.

Chiều 25/12, tại Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Trung tâm Hoạt động Văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám phối hợp Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam tổ chức triển lãm mỹ thuật có chủ đề “Dấu xưa văn hiến”.

Triển lãm đã giới thiệu 19 tác phẩm của 8 nghệ sĩ được sáng tác theo nhiều phong cách, chất liệu với bút pháp mới về những giá trị văn hiến.

Khai thác chất liệu văn hóa truyền thống vào sáng tác nghệ thuật đương đại không phải điều quá mới mẻ. Song gần đây, khi ý thức về văn hóa dân tộc, về giá trị di sản ngày càng được nâng cao, ngày càng nhiều nghệ sĩ khai thác vốn văn hóa cổ truyền trong những sáng tác của mình.

Nhưng nhóm nghệ sĩ: Phạm Hùng Anh, Nguyễn Tuấn Dũng, Khúc Đình Dương, Vũ Xuân Đông, Nguyễn Trường Giang, Nguyễn Đức Hùng, Vũ Mười, Lê Thị Thanh lại tạo ra một dấu ấn riêng. Dù mỗi người theo đuổi một phong cách nghệ thuật khác nhau nhưng họ “gặp nhau” ở điểm cùng khai thác những giá trị của di sản Văn Miếu - Quốc Tử Giám và những hình tượng văn hóa những yếu tố liên quan đến đạo học của Việt Nam để đưa vào sáng tác của mình.

Mỗi tác phẩm là một cách nhìn độc đáo về giá trị của di sản, tạo nên những xúc cảm đặc biệt đối với khách tham quan. Qua triển lãm, người xem hiểu thêm, cảm nhận sâu sắc những giá trị văn hóa của các thế hệ trước lưu lại cho hiện tại và tương lai, từ đó thêm tự hào về truyền thống văn hóa của dân tộc, tiếp thêm động lực trong cuộc sống hôm nay.

Sáng tác nghệ thuật từ những “dấu xưa văn hiến” ảnh 1

Khách tham quan đến với triển lãm “Dấu xưa văn hiến”

Cụ thể, tác phẩm Cổ thư 1 và Cổ thư 2 của nghệ sĩ Vũ Xuân Đông được sáng tác trên chất liệu hộp đồng và sơn mài, như một cuốn sách mở về kiến trúc, điêu khắc, lễ hội, đời sống sông nước, hoa văn cổ, mây nước cỏ cây xưa…, cho người xem hồi tưởng về những giá trị truyền thống của người Việt.

Tác giả Phạm Hùng Anh sáng tác theo loại hình khắc gỗ. Tác phẩm Bóng nước, cho ta thấy hình ảnh khác của Khuê Văn Các qua cách nhìn cá nhân hay hình ảnh Lều và Lọng gợi nên nét văn hóa xưa về khoa bảng.

Tác giả Lê Thị Thanh tạo hình bằng bút pháp tổng hợp: In độc bản, in nổi, in lưới cho ta thấy một Văn Miếu - Quốc Tử Giám đặc biệt được tạo hình bởi những hoa văn, kiến trúc tiêu biểu.

Về phần mình, nhà điêu khắc Nguyễn Trường Giang tham gia triển lãm với hai tác phẩm Độc hành bằng chất liệu sắt hàn, thể hiện hình tượng con người mạnh mẽ nhưng không kém phần mềm mại, sống động. Người xem có thể thấy trong hai tác phẩm này bóng dáng của chữ Đại và chữ Nhân, những giá trị cao đẹp mà người xưa thường hướng tới.

Triển lãm sẽ mở cửa đón công chúng tại khu Tiền đường thuộc Nhà Thái học từ nay đến hết 5/2/2023.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Trần Thị Vân Anh cho biết, Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến là nơi hội tụ và lan tỏa những giá trị tốt đẹp của văn hóa Việt Nam với, nơi kết tinh những giá trị văn hiến của dân tộc gắn với đạo học. Tất cả những giá trị sâu lắng ấy đã trở thành nguồn cảm hứng đặc biệt với những nghệ sĩ mong muốn tạo nên các tác phẩm mang hơi thở của cuộc sống đương đại, song vẫn mang đậm những dấu ấn xa xưa.

Đó cũng là một xu hướng mà Văn Miếu - Quốc Tử Giám đang hướng tới, là trở thành một trung tâm hoạt động văn hóa, một không gian sáng tạo của thành phố Hà Nội, nơi bảo tồn, tôn vinh những di sản văn hóa của dân tộc một cách sáng tạo, độc đáo nhất. “Dấu xưa văn hiến” cùng với nhiều triển lãm, trưng bày khác được tổ chức tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, sẽ đem lại cho khu di tích một sức sống mới, một diện mạo mới. Đó là cách tốt nhất để phát huy giá trị di tích, nuôi dưỡng tình yêu và sự trân trọng đối với di sản quý giá mà các bậc tiền nhân đã để lại cho chúng ta.