Cùng suy ngẫm

Quyết liệt ngăn chặn khai thác hải sản bất hợp pháp

Gần 5 năm đã trôi qua kể từ thời điểm Ủy ban châu Âu (EC) cảnh báo "Thẻ vàng" đối với hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) của Việt Nam (10/2017).
0:00 / 0:00
0:00
Ảnh minh họa: VASEP
Ảnh minh họa: VASEP

Trong quãng thời gian ấy, Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU, các cấp, ngành có liên quan và 28 tỉnh, thành phố ven biển đã tổ chức triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" theo các khuyến nghị của EC và đã đạt được một số kết quả tích cực. Về phía EC, sau nhiều lần kiểm tra, giám sát đã đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và nỗ lực của Việt Nam trong triển khai các giải pháp chống khai thác IUU; ghi nhận và đánh giá cao thiện chí, tinh thần hợp tác, sự minh bạch và trung thực của Việt Nam trong việc cung cấp thông tin, trao đổi giữa hai bên về kết quả triển khai chống khai thác IUU, khẳng định Việt Nam có nhiều tiến bộ và đang đi đúng hướng.

Tuy nhiên, EC yêu cầu Việt Nam phải nỗ lực, quyết tâm hơn nữa trong thực hiện, tăng cường công tác thực thi pháp luật, bảo đảm hiệu quả trong tổ chức triển khai thực hiện các quy định pháp luật về chống khai thác IUU trong thực tế như bảo đảm lộ trình lắp đặt thiết bị giám sát tàu cá VMS, kiểm soát tàu cá ra vào cảng. Phải ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Ðể thể chế hóa quyết tâm chống khai thác IUU, ngày 14/9/2022, Chính phủ đã ký Quyết định số 1077/QÐ-TTg phê duyệt Ðề án "Phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025". Mục tiêu của Ðề án nhằm ngăn chặn, giảm, loại bỏ khai thác IUU, gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" của EC, quản lý hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi hải sản, phát triển nghề cá Việt Nam theo hướng bền vững, có trách nhiệm và hội nhập quốc tế. Ðặt mục tiêu hoàn thành 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên trước khi rời cảng đi khai thác trên biển phải được kiểm tra bảo đảm đầy đủ các giấy tờ và trang thiết bị theo quy định; 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên phải được theo dõi, giám sát qua Hệ thống giám sát hành trình tàu cá khi tham gia hoạt động trên biển và được thanh tra, kiểm tra, kiểm soát tại cảng…

Ðề án đặt ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để các cấp, ngành, địa phương triển khai thực hiện gồm: Thông tin truyền thông, tuyên truyền; Hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế chính sách; Ðầu tư, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nghề cá và kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn lực, trang thiết bị tại cảng cá; Thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU; Truy xuất nguồn gốc sản phẩm hải sản; Thực hiện các nghĩa vụ điều ước quốc tế và hợp tác quốc tế... Trong đó, tăng cường kiểm tra, kiểm soát điều kiện của toàn bộ tàu cá khi rời cảng, đặc biệt các tàu có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU; Kiên quyết ngăn chặn, xử lý tàu cá không đủ điều kiện theo quy định tham gia khai thác hải sản; từ chối cho cập cảng và xử lý theo quy định tàu cá không khai báo trước khi cập cảng, không nộp báo cáo, nhật ký khai thác theo quy định; Kiểm soát toàn bộ sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng cá theo quy định về khai thác IUU.

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU (ngày 20/9/2022 tại Hà Nội), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị các ban, ngành Trung ương và các tỉnh, thành phố ven biển khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện Ðề án "Phòng, chống khai thác IUU đến năm 2025" đã được phê duyệt để sớm gỡ cảnh báo "Thẻ vàng". Ngành nông nghiệp kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo người đứng đầu các ban, ngành Trung ương, các địa phương ven biển đề cao trách nhiệm, trực tiếp chỉ đạo quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa để chống khai thác IUU có kết quả.