Quản lý, kiểm soát hoạt động khám, chữa bệnh từ thiện

Trong đợt phẫu thuật miễn phí cho trẻ bị sứt môi hở hàm ếch do Trung tâm OSCA thực hiện tại Khánh Hòa vừa qua, ba cháu bé bị tử vong. Nỗi đau ngập tràn, từ người thân, từ bác sĩ tham gia phẫu thuật, từ những người làm từ thiện... cho tới cả cộng đồng xã hội.

Nguyên nhân của tai nạn thương tâm, đến nay vẫn chưa được xác định cụ thể. Trách nhiệm thuộc về ai cũng chưa được chỉ ra một cách rạch ròi. Ở đây, nổi lên vấn đề cần quan tâm là việc quản lý, kiểm soát các hoạt động khám, chữa bệnh nhân đạo, từ thiện.

Trung tâm Nghiên cứu và hỗ trợ phẫu thuật nụ cười (OSCA) được thành lập từ năm 2007; đã tiến hành phẫu thuật dị tật khe hở môi, vòm miệng hơn hai nghìn trường hợp. Ngần ấy thời gian, ngần ấy sinh mạng con người qua tay, trong điều kiện OSCA chưa hề có chứng chỉ hành nghề của ngành y tế mà chỉ được Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội cấp giấy phép nghiên cứu khoa học công nghệ trên lĩnh vực chấn thương chỉnh hình, phục hồi chức năng, y học trị liệu, phẫu thuật thẩm mỹ và tạo hình.

Thế nhưng, chỉ đến khi sự cố nghiêm trọng xảy ra, các cơ quan chức năng mới biết OSCA không có giấp phép hành nghề lĩnh vực khám, chữa bệnh.

Dư luận đặt câu hỏi: Trách nhiệm thuộc về ai? Thuộc về OSCA; thuộc về cơ quan quản lý nhà nước về y tế các cấp; thuộc về Sở Y tế Khánh Hòa; thuộc về Bệnh viện Quân y 87? Thêm một câu hỏi nữa được đặt ra liệu còn có bao nhiêu trường hợp tương tự OSCA?

Thời gian qua, các tổ chức từ thiện phi chính phủ đã có những đóng góp không nhỏ trong việc giúp đỡ những trường hợp khó khăn, bệnh tật từng bước ổn định sức khỏe, nâng cao chất lượng sống. Những mái ấm tình thương, những chương trình mổ mắt, mổ tim, mổ sứt môi, hở hàm ếch từ thiện... đã mang đến hạnh phúc cho nhiều em nhỏ. Những công đức ấy xứng đáng được tuyên dương. Để những tấm lòng nhân ái, những việc làm từ thiện, nhân đạo luôn được nâng niu, trân trọng. Tuy nhiên, để những hoạt động này bảo đảm an toàn, đem lại niềm tin cho người dân, thì công tác quản lý phải được siết chặt, tránh tạo kẽ hở cho những cá nhân, tổ chức không đủ năng lực, điều kiện lợi dụng.

Từ câu chuyện "lỗ hổng OSCA", có thể thấy, chúng ta cần xây dựng khung pháp lý; quản lý, giám sát thật chặt chẽ công tác khám bệnh, chữa bệnh nhân đạo, từ thiện. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương cần có phương án hướng dẫn cụ thể, chi tiết để các tổ chức từ thiện tuân thủ nghiêm pháp luật; phối hợp tốt các ngành liên quan trong quá trình thực hiện, hạn chế đến mức thấp nhất xảy ra sự cố, tai nạn đáng tiếc.