Cục Xuất nhập khẩu cho biết, cơ quan này vừa nhận được văn bản số 08/SQ/TV/2023 ngày 27/3 của Thương vụ Việt Nam tại Indonesia về việc nhập khẩu gạo dự trữ quốc gia của Indonesia trong năm 2023.
Cụ thể, sau phiên họp chủ trì bàn thảo về bảo đảm lương thực, thực phẩm và công tác chuẩn bị cho kỳ nghỉ lễ hồi giáo Idul Fitri năm 1444H (2023) ngày 24/3 vừa qua, Chính phủ Indonesia đã ra quyết định nhập khẩu 2 triệu tấn gạo dự trữ quốc gia trong năm nay, trong đó 500 nghìn tấn sẽ được thực hiện sớm nhất có thể.
Lượng gạo dự trữ quốc gia nhập khẩu sẽ được sử dụng vào chương trình bình ổn giá gạo, hỗ trợ gạo cho 21,53 triệu hộ nghèo và sử dụng cho các mục đích khác. Cơ quan hậu cần quốc gia - Preum Bulog tiếp tục được chỉ định là đầu mối nhập khẩu.
Liên quan tới gạo dự trữ quốc gia trong năm 2023, Indonesia quyết định gia tăng lượng gạo thu mua dự trữ lên 2,4 triệu tấn thay vì khoảng 1,2 triệu tấn như hiện nay nhằm bảo đảm an ninh lương thực, 70% lượng gạo này dự kiến được thu mua trong vụ thu hoạch chính (từ tháng 2 đến tháng 4).
Bộ Nông nghiệp Indonesia cho biết, trong năm 2023 nước này phấn đấu đề ra mục tiêu sản xuất 54,5 triệu tấn thóc, tương đương với 32,07 triệu tấn gạo, tương đương với mục tiêu năm vừa qua. Theo Cơ quan thống kê Indonesia, sản lượng thóc thu hoạch của nước này trong 4 tháng đầu năm 2023 ước đạt 23,82 triệu tấn, tương đương với 13,79 triệu tấn gạo, tăng 0,56% so với cùng kỳ năm 2022.
Bộ Nông nghiệp Indonesia dự báo hiện tượng EL Nino có thể xảy ra, gây hạn hán từ tháng 5-7/2023, vì vậy có khả năng sẽ ảnh hưởng tới diện tích và sản lượng ở vụ thu hoạch tháng 7-8/2023.
Tuy đang trong vụ thu hoạch chính nhưng tình hình thu mua gạo dự trữ trong nước hiện đang gặp rất nhiều khó khăn. Cơ quan hậu cần quốc gia Indonesia cho hay, cơ quan này mới chỉ thu mua được 60 nghìn tấn trong khi lượng gạo dự trữ hiện có trong kho (tính đến trước ngày 25/3/2023) chỉ còn vào khoảng 280 nghìn tấn.
Các chuyên gia nhận định, sự khó khăn trong việc thu mua bắt nguồn từ việc nguồn cung nội địa khan hiếm do lượng lúa gạo thu hoạch thấp hơn dự kiến do ảnh hưởng của thời tiết mưa nhiều trong những tháng đầu năm 2023, sự thiếu chính xác về số liệu thống kê diện tích gieo trồng cũng như cơ chế thu mua do nhà nước ấn định giá bất cập, không theo cơ chế thị trường.
Trên cơ sở những thông tin từ thị trường Indonesia, Cục Xuất nhập khẩu đề nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo chủ động theo dõi sát tình hình thị trường, đánh giá đầy đủ các cơ hội cũng như rủi ro để xây dựng phương án giao dịch, ký kết hợp đồng phù hợp, bảo đảm hiệu quả xuất khẩu và góp phần tiêu thụ hết thóc, gạo hàng hóa cho người nông dân với giá có lợi. Bên cạnh đó, lưu ý phương án phòng ngừa các rủi ro về giá cả, thanh toán và giao hàng trong bối cảnh tình hình thương mại thế giới đang chịu nhiều tác động.
Ngoài ra, Cục Xuất nhập khẩu đề nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo thường xuyên cập nhật tình hình cho Hiệp hội lương thực Việt Nam và Bộ Công Thương để phục vụ công tác điều hành hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo cũng như kịp thời có biện pháp hỗ trợ thương nhân trong trường hợp cần thiết.
Số liệu thống kê của cơ quan Hải quan cho thấy, trong 2 tháng đầu năm 2023, Indonesia là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ 3 của Việt Nam sau Philippines và Trung Quốc.
Lượng gạo xuất khẩu sang Indonesia đạt 143.786 tấn, tương đương 67,31 triệu USD, giá bình quân 468 USD/tấn, tăng hơn 33,7% về lượng và 30,3% về kim ngạch, nhưng giảm 10% về giá so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 16% tổng lượng và 14,3% tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước.