Phục dựng lễ cúng mưa đầu mùa của dân tộc M'Nông

Lễ cúng mưa đầu mùa là một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lâu đời nhất của đồng bào M'Nông ở Ðác Nông, từng bị mai một trong thời gian dài, vừa được Ban Chỉ đạo Tuần văn hóa - du lịch tỉnh Ðác Nông phối hợp UBND huyện Tuy Ðức tổ chức phục dựng. Ðây là hoạt động vừa để bảo tồn các lễ hội văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc bản địa, vừa phục vụ du khách đến với Ðác Nông.

Già làng làm lễ cúng mưa đầu mùa của dân tộc M'Nông.
Già làng làm lễ cúng mưa đầu mùa của dân tộc M'Nông.

Theo các già làng M'Nông ở xã Ðác R'tíh, lễ cúng mưa đầu mùa là một nghi lễ quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến đời sống tâm linh của người M'Nông; tạo mối quan hệ đoàn kết cộng đồng cùng thiên nhiên, là dịp để người dân trong bon, trong xã chia sẻ, giúp đỡ nhau và cầu mong cuộc sống an lành, ấm no. Theo quan niệm của người M'Nông, mưa đầu mùa là cơn mưa độc nên cần tổ chức lễ cúng cầu may, giải độc. Sau lễ cúng, mọi người không được đi khỏi bon, làng trong bốn ngày sau đó.

Buổi lễ bắt đầu bằng nghi thức già làng đặt một quả bí kỳ nam tại cổng nhà văn hóa cộng đồng bon với ý nghĩa xua đuổi ma quỷ hại dân làng. Tiếp đó, già làng lấy huyết lợn bôi lên cây pubesem'blá đặt ở giữa nhà rông để mời thần linh về chứng giám. Sau khi báo với các thần linh về dự lễ cúng mưa, già làng thông báo với bà con trong bon về lễ cúng mưa đầu mùa. Lễ vật gồm: một ché rượu cần, một bát tiết lợn, thịt lợn, năm quả trứng gà, hai cục than, ba củ nghệ, một khúc chuối mang hình tượng con voi được đặt vào chiếc nia bằng tre...

Nghi lễ kết thúc khi già làng mời những người con trai, con gái của bon làng đánh chiêng, múa hát mừng lễ hội. Kết thúc phần lễ, tổ chức thi kéo co giữa các bon làng trong xã...

Ông Ðiểu G'ruất, 57 tuổi, ở bon Bu Koh, xã Ðác R'tíh cho biết: "Lúc còn nhỏ, tôi được chứng kiến cha tôi và những người lớn tuổi trong bon tổ chức vài lần lễ cúng mưa đầu mùa. Từ đó đến nay không thấy bon làng tổ chức nữa. Nay được sự quan tâm của chính quyền và ngành văn hóa, lễ cúng mưa đầu mùa của đồng bào M'Nông được phục dựng, bà con vui lắm! Mong sao năm nào bon làng cũng tổ chức lễ cúng mưa đầu mùa như thế này".

Còn Thị Nhiên, 21 tuổi ở bon Bu Koh tâm sự: "Lần đầu em cũng như các bạn trẻ trong bon được chứng kiến và tham gia lễ cúng mưa đầu mùa của đồng bào mình. Mọi người vui lắm, vì lễ hội không chỉ có ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn là dịp để sinh hoạt cộng đồng, gắn kết mọi người lại với nhau".

Có thể bạn quan tâm